Mijn tuin gaat eraan.

 

MIjn kippen hebben ontdekt dat er in de uitgebloeide bloemkransen van het Brandkruid in elke uitgebloeide bloem een zaadje verborgen zit. Ze zijn er dol op en sloven zich uit om dat zaadje te pakken te krijgen. Ze slopen de bloemkrans in stukjes en pikken net zo lang op het restant dat het zaadje er uit valt. Een korreltje op de stoep. Maar lekker ! 

Je ziet ze groeien.

 

Plaatste ik enkele weken terug een foto van een bijna onzichtbaar  Kruisspinnetje, nu zijn ze al zover gegroeid dat ze opvallen in het wielweb. Op de foto boven is de onderzijde gefotografeerd, bij de onderste foto heb ik de spin onder de binoculair gelegd. 

Bovenste foto: we spreken bij een spin van een voorlichaam en een achterlichaam. De 8 poten zitten vast aan het voorlichaam. De twee voorste paren zitten bijna bovenop het voorlichaam, de twee achterste onder lichaam. Aan de voorkant zie je de twee bolvormige tasters, de kaken liggen daarboven. Op het achterlichaam zit een donkere vlek, ik denk dat dat het geslachtsorgaan is. Daarboven zitten de spintepels. .

Dezelfde spin heb ik onder de binoculair bekeken, vooral de kop . Ik zag 8 zwarte stippen, de ogen.Naar voren twee kaken met daaraan een scherpe haak. Hiermee wordt een prooi gestoken, dus vergiftigd.  Maar nu het vreemde, hij zat met een poot klem tussen de beide schalen van de petri-schaal. En liet plotseling de poot los. Een bekend verschijnsel bij spinnen. In geval van nood kunnen ze een poot loslaten. Zo kunnen ze alsnog ontsnappen. Maar nu het nog vreemdere: hij begon de losgelaten poot naar z’n bek brengen en die te steken. Ik heb het vervolg maar niet afgewacht en de spin weer losgelaten. Bij jonge spinnen kan de losgelaten poot weer aangroeien.

Schollevaar

 Vaak heb ik over onze Aalscholver geschreven, ik heb de naam verklaard , ik heb z’n voedsel beschreven en het onderzoek ervan, ook heb ik het over het drogen van de veren gehad na een duikbeurt. De veronderstelling dat een Aalscholver geen vetklier heeft wordt door sommige ornithologen betwist, hij maakt er geen gebruik van omdat een lijf met veren bedekt waar veel   lucht inzit moeilijker te hanteren valt als een doordrenkt verenpak. Hij kan veel langer onder water blijven doordat hij lichter is. En na elke visbeurt moeten  de vleugels dan wel worden  gedroogd.

Aalscholvers jagen vaak in groepen en jagen met z’n allen op de vissen die in paniek  alle kanten op springen. Soms zelfs de wal in. Grote Zilverreigers  hadden dat snel in de gaten en stonden gewoon te wachten tot de vis hun kant op sprong. Ik heb dit een keer meegemaakt in polder Demmerik.

Wezel

 Een overstekende Wezel werd waargenomen door mijn nageslacht vanuit de auto in de buurt van Utrecht. Na de oversteek kon de Wezel nog gefotografeerd worden. Het verschil met een Hermelijn is de grootte, een Hermelijn is wat groter. Verder heeft de Wezel geen zwarte staartpunt en is de staart wat korter. De afgrenzing  van wit en bruin is bij  een Wezel wat rommeliger. Hij blijft het hele jaar door hetzelfde kleed houden.

2e bloei

 In het voorjaar een pracht gezicht als de Magnolia zonder blad bloeit, helaas maar weinig dagen staat er een wolk van wit-roze bloemen in mijn voortuin. Al jaren. Na de bloei lopen de bladknoppen  uit en is de boom eigenlijk maar een saaie verschijning in de tuin, vind ik. Stikvol leerachtige bladeren die in de herfst vallen en de hele winter blijven liggen, als je ze niet opruimt. En snoeien in de winter, die lange uitlopers moet je knippen anders heb je binnen enkele jaren een boom die twee keer zo groot is.

Al jaren zie ik omstreeks deze tijd het vreemde verschijnsel van een tweede bloei. Niet zo uitbundig als de eerste bloei maar  er zitten bloemen in de groene boom. Waardoor dat veroorzaakt wordt  weet ik niet, waarschijnlijk spelen temperatuur en/of daglengte een rol bij deze bloei. 

Distelvlinder

 Zo straks op de drukbezochte Vlinderstruik ook een Distelvlinder. Die is helemaal komen vliegen uit Noord-Afrika. Het is een der weinige trekvlinders. Deze vlinder is hier dus niet geboren. Komt alleen om voor nageslacht te zorgen, legt eitjes en sterft of vliegt terug. Komt soms in grote getale, er is dan sprake van een influx ( massale instroming). 

Ik heb een archieffoto gebruikt, ik zag de vlinder en weg was ‘ie. Geen tijd om de camera te pakken. Misschien komen er meer.

Gewone Oeverlibel (mann.)

 Één van de meest voorkomende Echte libellen. Dat zijn die grote. Hij, het is een man, kwam even op mijn tuintafel zitten. Net genoeg tijd om de camera te pakken en met de telelens foto’s te nemen. Hij is wat donker door het tegenlicht. De mannetjes van deze soort hebben een blauw berijpt achterlijf, hun vrouwtjes zijn geel. Bij andere soorten Oeverlibel hebben de vleugels tegen het lichaam aan zwarte vlekken in de vleugels.  En dan bedoel ik niet zijn pterostigma’s aan het eind van de vleugels. ( kleine vlekjes) . Het zijn beweeglijke libellen die graag boven water heen en weer schieten. Verspreiding: in heel Europa behalve in hooggebergte als de Alpen en de Karpaten. Ook niet in het grootste deel van Noord-Skandinavië. 

Een Rietgors (vr).

 Alleen rietvogels  kom ik nog tegen. Zo nu en dan een Zilver- en een Kleine Mantelmeeuw die de weteringen langs vliegen op zoek naar een prooi. In de verte op een perceel van de buurman een groep Grauwe Ganzen die allemaal al de kop in de lucht hebben omdat ze gealarmeerd zijn door mijn aanwezigheid. In de weteringen een enkele Fuut en Meerkoeten. In het riet is genoeg herrie, veel vogels die nog broeden of al jongen hebben. Afgaande op de zang herken ik een Rietzanger en op een andere plek een Kleine Karekiet. Je moet wel op de zang afgaan wil je deze twee determineren. Verder zag ik een zanger die ik niet direct konthuisbrengen maar toen die in een Wilg ging zitten was de foto gauw gemaakt, het was een vrouwtje Rietgors(zie foto) . Let op de baardstreep dat is een bekend determinatie kenmerk. Een mannetje Rietgors (zwart kapje) heb ik zo snel niet kunnen ontdekken, maar gelet op steeds dezelfde rietpol waar ze in de buurt verbleven hebben ze een nest. 

Een jonkie.

 Twee à drie speldenknoppen groot, dit Kruisspinnetje. Dit voorjaar uit een eitje gekropen en wordt nu door zijn instinct gestuurd. En met instinct bedoel ik dan de paar zenuwknopen, ganglia, die het beestje al een volwaardig wielweb laten spinnen. Onvoorstelbaar. Over een paar maanden is dit spinnetje spin geworden, 10x zo groot en bouwt dan nog steeds hetzelfde web. Hoogstwaarschijnlijk is hij dan donkerbruin geworden. Maar nog steeds dezelfde Kruisspin.

Klimkreeft?

 Wat doet een kreeftenpoot bovenop een hekpaal? Is zo’n beest omhoog geklommen? Ik kijk altijd naar de toppen van palen die talrijk in het weiland staan. Meestal ligt er helemaal niks, een enkele keer een braakbal . Altijd leuk om in te schatten van welke vogel de braakbal afkomstig is. Ook een keer een schedel van als ik me goed herinner van een haas en dan nu een poot van een kreeft. Welke vogel eet kreeften, een plaag nog steeds, en eet de prooi op boven op een paal.

Futen, Meerkoeten en reigers zie ik het niet doen, die blijven in de wal of op het water, ik moet vooral denken aan meeuwen. Je ziet de Zilvermeeuwen, Kleine en Grote Mantelmeeuwen nauwkeurig de weteringen afstropen op zoek naar een prooi. Hebben ze die gevonden en gevangen dan vliegen ze altijd een stukje met de prooi en strijken neer in het veld om de prooi te slopen en te eten. Kans dat ze dat ook op een hekpaal doen. Kreeftenpoten hebben niet zoveel vlees, die worden eerst verwijderd, wellicht blijft er één op een paal liggen.

Bastaard

 Veel eenden hebben verschillende soorten als ouder, zulke bastaarden vinden we vooral bij de Wilde Eenden. Niet om aan te zien, vind ik, daar ik het mannetje Wilde Eend één van de mooiste eenden in ons land vind. Alhoewel een Krooneend er ook mag zijn. Maar die kom je niet zo vaak tegen. Vanochtend stond ik te wachten in een verkeerssluis, zo heet dat toch, op de Bovendijk. De containers werden geleegd.  Toen kwam deze eend voorbij: donker, bijna zwart lichaam met her en der witte veren. Maar ook een zwarte snavel. Die veren verspreid zie je wel meer, maar die zwarte snavel is niet van een Wilde Eend. De enigste eend met zwarte snavel is het mannetje Krakeend. Hoogstwaarschijnlijk heeft deze eend een Krakeend als ouder , maar de andere soort.?????? De witte veren kunnen ook van een Krakeend zijn, zij het dat ze bij die soort een mooie witte spiegel in de vleugel vormen. 

De Scholekster van gister liet zich vanochtend niet zien. Verkeerde inschatting?

Broedgeval of niet?

 Vanochtend in mijn weidevogelgebied geweest: zijn de Purperreigers nog aanwezig en wat gebeurt er verder? Geen Purpers, volgens Gijs zouden ze dan in het reservaat moeten zitten, niet in ons weidevogelgebied. Maar wat anders was de Scholekster die ik op perceel 2 , het oude plasdrasgebied, zag wegsluipen. Ik had helemaal niet gerekend op nog broedende vogels.  Met een zigzagloopje , laag drukkend bij de grond, sloop de Bonte Piet weg van mij. Kenmerkend nestindicerend gedrag. Een Kieviet en een Grutto vliegen van het nest af, de Scholekster sluipt weg. Helaas heb ik hem/haar niet van het nest zien komen en dan is het moeilijk zoeken. Morgen weer eens kijken.  Vorig jaar kwam ik ook laat terug van vakantie en had ik daar ook een broedende Scholekster.  Misschien dezelfde?

De kroeg is open.

 Eindelijk doet een Vlinderstruik bij mij waarvoor ik hem “houd” : vlinderbezoek. Ik heb zowel in de voortuin als in de achtertuin een Vlinderstruik. De voorste heeft mijn vrouw nog gestekt van die in de achtertuin. En nu het gekke, die in de achtertuin staat er mistroostig bij (weinig uitlopende takken en weinig bloesem) Ik vermoed dat ‘ie doodgaat. Die in de voortuin trekt alle registers open en heeft enorm aanbod van nectar. Anders kan ik niet verklaren dat er sinds twee dagen minstens 4 Atalanta’s, minstens 4 Dagpauwogen, minstens 2 Groot Koolwitjes en een gehavende Gehakkelde Aurelia in en op de struik bivakkeren. Een rijk bezit.

Kieviet trekvogel of niet? Kopfoto.

 Nu al kun je grote groepen Kievieten bij elkaar zien zitten. Zodra ze uitgebroed zijn en de jongen, die het gered hebben volwassen te worden, grootgebracht hebben, verzamelen ze zich in grote groepen, zwervend door de polders. Op de kopfoto een deel van de plm. 600 vogels die ik onlangs op mijn weidevogelweilanden zag.  Altijd vergezeld van Spreeuwen. Waardoor deze sociale binding ontstaat is me niet duidelijk. Het zal te maken hebben met het voedsel. Ze blijven de hele winter. Pas als het echt vriest trekken ze naar het zuiden, Frankrijk bijvoorbeeld. Maar bij lichte vorst blijven ze gewoon. Ik heb wel eens Kievieten met blote poten op het ijs zien staan.

Alleen de Grutto is de echte trekker onder de weidevogels , die gaat via Spanje en Portugal naar Afrika. Blijft soms hangen in  beide landen. Tureluur en Scholekster mag je gerust standvogels noemen. De Scholekster overwintert op de Waddenzee en in de Delta, de Tureluur zwerft ook rond in deze gebieden en gaat bij kou wat zuidelijker , naar België en Normandië en Bretagne. 

Gewone Engelwortel

 Als de zon schijnt heeft de Gewone Engelwortel veel bezoekers: onderaan op de foto vliegt een Aardhommel, daarboven nog net zichtbaar twee Soldaatjes, rechtsdaarboven ook een Aardhommel, een andere ondersoort, bovenop het scherm een zweefvlieg: de Kleine Bijvlieg. Hier en daar zitten nog meer zwarte stipjes maar die zijn niet te determineren.

De Gewone Engelwortel komt  in heel Europa voor, in ons land is hij in het hele land te vinden. Hij staat vaak vergezeld van Riet. Hij staat niet op zeeklei (Friesland en Zeeland) en verder veel minder op zandgronden  zoals de Veluwe en Noord-Brabant.

Schuilen

 Zodra het gaat regenen zoeken mijn kippen een schuilplaats op. Bij een matig buitje is dat ergens onder een heg, bij een forse bui gaan ze naar de ren waarvan de deur altijd open staan als de kippen in de tuin zijn. En dan poetsen ze, het verbaast me hoe vaak ze hun veren poetsen. ‘s Morgens een keer en ‘s middags een keer, uitgebreid met de snavel als gereedschap. 

Op de foto is het gaas te zien waarmee ik alle gaten naar de buren heb dichtgestopt. Aan de andere kant staat een lage schutting waar ze helemaal niet overheen komen. Het liefst zitten ze boven op een bank of tuinstoel, ook de tuintafel is favoriet en snoeien de bak met kruiden die daarop staat.

Blind noch bij.

 Deze zweefvlieg wordt Blinde Bij genoemd, maar het is geen bij en is niet blind. Waar die naam vandaan komt is niet bekend. Je leest wel eens dat hij de naam heeft te danken aan de haren die op de ogen zitten. Dat zou blindheid veroorzaken. Wel, deze zweefvlieg heeft grote ogen en gebruikt ze goed. Zweefvliegen zijn te herkennen aan de manier van vliegen, korte stukjes , vaak stilstaan in de lucht. Bovendien zijn hun antennes erg kort, bij een echte bij zijn ze veel langer. Dit is een algemene soort, staat niet op de Rode Lijst.

Nieuw en oud.

 Ik heb wel vaker geschreven over de paar honderd jaar oude boomstammen die in het veen van het Groene Hart liggen. Verrotten doen  ze niet, zuurstof  daarvoor ontbreekt. Vroeger stond het hier overvol met vooral Eiken, nu lopen er koeien. Veen klinkt in , vooral de bovenste laag omdat daar nog wel zuurstof komt. De bodem zakt en van tijd tot tijd komt een boomstam te voorschijn. Een maaimachine bijt zich stuk op zo’n stronk want het is verschrikkelijk hard dat hout. Veel boeren en loonbedrijven kieperen zo’n stam de sloot in. In een uitstulping van een wetering heeft mijn boer wat boomstammen verzameld, daar kunnen ze geen kwaad. Op een stronk hebben zich de laatste jaren planten gevestigd. Die  gewoon uit de slootkant komen. Op de foto staat het Koninginnenkruid en een Rus op de stronk.  Nieuw op oud. Eeuwen verschil.

Latertje ?

 Dit is een vers Meerkoetennest, waarschijnlijk een tweede legsel, doordat het eerste verloren is gegaan door predatie. Soms wordt er tot in augustus genesteld en gebroed. De dode planten liggen nog luchtig op elkaar, bij oude nesten is de rand veel meer ingezakt. Ook de afgebroken lisstengels wijsen op een vervolgnest. Die verse stengels zijn gebruikt in het nest. Het begin van de nestbouw wordt vooral gedaan door het mannetje. Het vrouwtje zorgt voor de fijnere afwerking. Ze beginnen met broeden als er plm.  7 eieren in het nest liggen.

Ziek?

 Ik was vanochtend even in mijn weidevogelweilanden, ik wil weten wat er gebeurt. Niet veel, geen Grutto’s meer , geen Tureluurs mee, alhoewel ik er nog één dacht te horen en Kievieten al in de najaarsgroepen, ik telde zo’n 600. Zwierven wat rond vergezeld van Spreeuwen zoals zo vaak. Ik lette vooral op de aanwezigheid van Purperreigers, maar geen Purper te zien. 

Op een hek zat een vogel, na benadering was het een duif. Bleef zitten, ik kon tot op twee meter afstand komen. Een zieke Postduif die na een wedstrijd het loodje ging leggen? Dat wordt ring aflezen en mijn zwager bellen , houdt Postduiven, hoe nu verder?  Op een ring staat een code en kunnen ze met die code bepalen wie de eigenaar is. Maar geen ring aan een poot. Toen pas kreeg ik in de gaten dat het om een Houtduif ging, die bleef zitten tot het laatste ogenblik. Ziek? Eindelijk vloog de duif weg , met gezonde vlucht. Toch is er wat met dat beest geweest, want dit gedrag vertonen gezonde Houtduiven niet.

Wilde Peen.

 Een paar logjes terug  had ik het over de prachtige bermen langs de Bovendijk, Wilnis. Er staat een keur van andere planten tussen de Pastinaken, o.a. De Wilde Peen. Een groot scherm met aparte bloemen die na het rijp worden allemaal naar binnen buigen en verkleuren Een pracht schuilplaats voor bijvoorbeeld Wantsen. Maar in het scherm zoals afgebeeld zit vaak een iets grotere zwarte bloem, de functie is onbekend. Op de foto ligt iets geels, ik denk dat dit een bloempje is van een Lipbloemige die in de buurt stond. Maar op deze plek behoort of komt een zwart bloempje.

Erfenis.

 Ik heb een erfenis van mijn kleinkinderen gekregen: drie kippen. Een omgekeerde erfenis dus. Ze hebben met Pasen een aantal eieren uitgebroed die ze hadden gekocht bij het Kippenmuseum in Barneveld( de juiste naam is Pluimveemuseum) En een broedstoofje gehuurd. Één of twee eieren waren niet bevrucht, twee waren hanen en drie hennetjes. Er is een haantje teruggegaan naar Barneveld, een krielkiphaan,(begon de laatste weken om 5.00 uur al te kraaien)  prachtig beestje met veren aan de poten, naar een opa in Brabant die ermee wil fokken, en bleven er drie over die voor mij waren. Ik heb altijd kippen willen hebben maar de vakanties waren een probleem. Dit is opgelost en vandaar dat er drie kippen in de tuin lopen. Overal tussendoor, altijd bij elkaar. Overal poepen, elke avond even opruimen en ze de ren inlokken met dode meelwormen. Daar zijn ze gek op. Ik heb ze ook al bij de buren moeten lokken met de emmer meelwormen , dus overal gaas onder de heggen geprutst. Over enkele maanden verwacht ik eieren. Ik ben ook benieuwd of ik ze moet kortwieken, leewieken mag niet. M’n kleinkinderen komen regelmatig even kijken of ik het wel goed doe.

Gewone Pendelvlieg

 Behoort tot de zweefvliegen en valt op door de zwart-witte strepen op het borststuk  en de gele vlekken op het achterlijf. De vlekken die elkaar zoals bij zoveel zweefvliegen spiegelen. De larven van deze pendelvlieg leven in en nabij water. Het imago houdt van natte weilanden maar zit bij mij toch maar mooi op de Ooievaarsbek en de Geranium in eigen tuin.

Leven/Dood

 Waar leven is, is ook de dood. Echter, in het veld bruist het van het leven: bloeiende planten,  schimmels, korstmossen, watervogels, ganzen , zangertjes, vissen, hazen en ga maar door. Duizenden , zo niet tienduizenden organismen leven hun leven en daarna………dood.

Ik verwonder me steeds over de grote aantallen levenden en over het geringe aantal doden onder de organismen. Waar vindt de sterfte plaats?  Bij de planten is het wel duidelijk maar denk eens aan de duizenden  ganzen die hier de winter doorbrengen. Ik zit al jaren in het veld maar de dode ganzen die ik vond zijn op twee handen te tellen. Onlangs vond ik een dode Haas, weggekropen tussen de planten op een dam , een rustige plaats om te sterven. Een Haas van wat langer geleden was al grotendeels afgebroken door Maden, het larvestadium van Vleesvliegen(foto beneden). 

Zo zullen veel meer dieren sterven die worden afgebroken en opnieuw als een ander organisme in de kringloop terecht komen. En die we niet terugvinden.

Lantaarntje

De  libellen zijn in twee hoofdgroepen te verdelen: de kleine juffers ( de Zygoptera) en de veel grotere echte libellen ( de Anisoptera). Deze laatste zijn veel spectaculairder te fotograferen. Maar bij de juffers zitten ook prachtexemplaren. Ik heb hier Ischnura Elegans geplaatst, oftewel het Lantaarntje. Deze juffer is zo genoemd doordat het één na laatste segment felblauw van het achterlijf (abdomen) gekleurd is en daardoor nogal opvalt. 
 Het is een algemene soort , komt door heel het land in ruime aantallen voor.. Kan goed tegen watervervuiling en is dus minder kieskeurig in de keuze van het biotoop. Naast vogels heb ik in mijn jeugdbondstijd ook aan libellen gedaan en dit was één van de eerste libellen die ik zelf op naam bracht. 

Plakker

Een rups stak mijn tegelpad over, waarom? Dat vertellen ze niet. Ik heb een paar macro-foto’s van het beestje genomen en toen bleek met wat bijlichten dat het een pracht van een rups was. 
 Over het hele lichaam rode , wat omhoog stekende puistjes , elk steeds ter hoogte van de opzij staande haren. 

Het is een rups van een nachtvlinder met de raadselachtige naam van Plakker. Deze vlinder behoort tot de familie van de Donsvlinders. Het lichaam van de vlinder is nogal behaard. De rups verpopt zich in de strooisellaag en komt veel voor op de Eik. Het is een gewone soort in een groot deel van het land. In de noordoostelijke provincies wordt de Plakker nauwelijks waargenomen. Ik vind geen verklaring voor de naam Plakker. Misschien omdat de rups zich verpopt in een spinsel tegen de schors?