woensdag 30 september 2015

Onregelmatig spinnenweb/Kolganzen


Enkele logjes terug liet ik een Kruisspin zien die bezig was  z'n spinnenweb op te bouwen: een wielweb. Meestal hangen deze wielwebben verticaal ergens tussen. Een andere groep spinnen, o.a. de Trilspinnen en de Kogelspinnen maken een onregelmatig web dat horizontaal in de struiken of tussen wat grassprieten ligt. De spin zit ergens verborgen en zodra hij trillingen van een gevangen prooi bemerkt komt 'ie tevoorschijn en wikkelt de prooi razendsnel in het spinrag. Daarna wordt er gebeten.
De draden op de foto zijn zichtbaar, niet door de dikte van de draad , maar door dauwdruppeltjes. Vergroot de foto maar eens.

P.S. Zit ik in het bos te genieten, na een nacht van 3,1 C. , van een nazomerzonnetje, dat door de bomen heen probeert te breken en dat je dwingt  elk half uur je stoel te verzetten om in de zon te blijven zitten, hoor ik daar plotseling Kolganzen roepen! De eerste ! Een groep van plm. 30 vliegt over richting rivieren. Het ganzenseizoen is weer begonnen. Ze zullen ongetwijfeld ook in onze polders zijn aangekomen.

dinsdag 29 september 2015

Een Vossenkeutel


De Lijsterbessen waren rijp en vielen op de grond. Toevallig kwam Reintje langs en dat is een oportunist , hij  eet wat hij tegenkomt. De ene keer zijn het eieren, de andere keer zijn het regenwormen, muizen, ganzenkuikens, aas, wilde kers en de producent van deze keutel kwam Lijsterbessen op zijn weg tegen. De oranje schil is te hard om te verteren, vandaar dat je allerlei platte schilletjes in de keutel vindt. Het vruchtvlees heeft bij een Lijsterbes  een bittere smaak, maar zit stikvol vitamine C. Gezond dus. Een keutel is bedoeld om te ontlasten, maar bij de Vos zijn er meer functies: hij geeft ermee aan waar zijn territorium is en verder dient de geur voor de eigen orientatie. Daartoe liggen ze vaak op een verhoging: een molshoop, een graspol en zoals hier op een boomstobbe.

maandag 28 september 2015

Bloedmaan-Baalmaan

Ik had graag meegedaan met de jubel over de geweldige maansverduistering vanochtend plm. 05.00 uur. Maar die vlieger ging niet op: om 23.00 uur m'n camera en telelens uitgeprobeerd met als resultaat de nevenstaande foto. Zonder ooit te oefenen redelijk gelukt, dacht ik. De zwarte stukjes rechts zijn bladeren van bomen. En die bomen waren er de oorzaak van dat mijn hele expeditie mislukte. We staan in een bos met rondom de open plekken hoge bomen. Zo hoog dat tijdens de verduistering ik alleen maar een vlek door de takken en bladeren zag. Fotograferen had geen zin. Slechte planning. Balen!                                                                                                                                                                                                 De dichtstbijzijnde plek waar het wel was gelukt is een meer op een kwartier afstand lopen, maar dat was me omstreeks die tijd te gortig. Ik wacht gewoon op de volgende kans. Is dat niet op 11 februari 2036 ?

zondag 27 september 2015

Rood met witte stippen


Ik denk dat ik ze enkele tientallen malen heb gefotografeerd, maar ik kan het niet laten. Wat een schoonheden!  We zoeken in het bos net zo lang tot we ze hebben gevonden. Deze twee zijn vannacht "geboren" d.w.z.het witte omhulsel is door de groter wordende hoed in stukjes gebroken en vormen de witte stippen. Bij wat oudere Vliegenzwammen zie je steeds minder witte stukjes op de hoed. Op een of andere manier laten ze los en vallen er af. De hoed wordt platter en verkleurt vaak tot oranje of zelfs geel.
Vroeger werd het rode laagje in suikerwater op een schoteltje gelegd, met de bedoeling dat daar vliegen op kwamen die door het gif zouden worden  gedood. Bij een aantal volkeren, o.a. in Lapland werd/wordt de hoed gebruikt met de bedoeling hallucinerend ervaringen te krijgen. Een drug dus.

donderdag 24 september 2015

Wants



Een paar dagen terug, toen de zon nog scheen, fotografeerde ik een wants in onze tuin. Niks bijzonders denk ik, die komen wel meer voor. Toen wist ik niet meer dat het een wants was. Ik werd op het spoor gezet door een foto in de laatste nieuwsbrief van Waarneming. nl  van een zeer zeldzame wants, de Jeneverbesrandwants,  die ontdekt werd ergens in Twente. Ik vermoed dat dit een Bruine Wants is, na raadpleging van het insektenalbum op Nederpix.nl.
In mijn jeugdbondtijd heb ik , naast vogels en libellen, ook wat aan waterwantsen gedaan. Notonecta glauca , het Bootsmannetje, heeft me zo nu en dan flink gebeten.

Het schijnt dat de zon wat meer gaat schijnen, zodat we weer even de bossen van de Stichtse Lustwaranda, zeg maar de Utrechtse Heuvelrug,  gaan opzoeken. Daar is ook natuur, genoeg voor wat logjes, hoop ik.

dinsdag 22 september 2015

Een Composiet


Deze Composiet ( Samengesteld bloemige) vertoont drie stadia: bloemknop, bloem ( verleppend), uitgebloeide bloem in de vorm van vruchtpluis. De historie  van deze plant. Wat het is? Biggekruid? Morgenster? Havikskruid? Ik doe een beroep op de floristen onder de bezoekers.

maandag 21 september 2015

Grauwe Gans FAXgroen


Eerst m'n ekskuus voor de slechte foto, maar het gaat me meer om een "bewijsfoto" dan om een prachtige vogelfoto. Nou hoef je met een Grauwe Gans eigenlijk niks te bewijzen, maar omdat het dit jaar m'n eerste aflezing is zet ik 'm erbij. FAXgroen. ( op de foto helemaal rechts). In de Waverhoek bijna een "stalgans". Zij,  't is een vrouwtje, is hier regelmatig gezien. Is op 10-6-2010 geringd als jong in het Amsterdamse Bos.  Ze is ook in de Bovenkerkerpolder vaak afgelezen. Alle bekende vogelaars hier uit de omgeving hebben het beest een keer gezien. Ik nog niet. Dat was vanochtend dan ook het enige opwindende in de Waverhoek. Veel Grauwe Ganzen (600) en veel Wintertalingen ( 350), verder veel Wilde Eenden, mannetjes hebben weer het prachtkleed, en wat Slobeenden , een enkele Smient en Krakeend.Geen pleviertjes , ruitertjes en roofvogels. 't Is wel eens spannender geweest.

vrijdag 18 september 2015

Een spinnenweb in wording.


Een spinnende spin. Met wat geduld en een donkere achtergrond kreeg ik 'm er toch op, inclusief het spinnenweb. Een Kruisspin bezig met het spinnen van z'n web. Hij werkt van buiten naar binnen, na eerst de spaken te hebben gemaakt. Deze zijn weer opgehangen aan vaak lange draden, die van de ene tak/blad/ ander uitsteeksel naar een andere lopen. Het spinsel wordt gemaakt door klieren in het achterlijf van de spin en door spintepels komt het naar buiten. De samenstelling en de sterkte van het materiaal is nog altijd voor de onderzoekers een raadsel. Het schijnt sterker te zijn als kevlar van die dikte.Op de draden zitten druppeltjes lijm.  De spin zelf heeft geen last van de plakkerigheid van de draad, hij loopt tussen de druppeltjes lijm door.
Er zijn ook soorten die een web zonder kleefstof maken. De prooi struikelt dan over de draden en raakt verward in het spinsel. Verder zijn er spinnen de geen draden produceren, zij gaan gewoon op jacht.

Goed weekeinde, ik hoop zonder regen.


donderdag 17 september 2015

Kroos


Is het je ook opgevallen? Veel weteringen, singels en polderslootjes zijn bedekt met kroos. Het hangt een beetje van de wind af of er wat openingen komen , maar meestentijds is het een groene vlakte. Ik meen me te herinneren dat het nog nooit zo erg was. De temperatuur van het water en de lucht en de hoeveelheid voedingsstoffen  zijn van invloed. Niet de zomertemperatuur maar de gemiddelde temperatuur in de winter heeft invloed, hebben ze bij de Wageningen Universiteit ontdekt. Bij een zachte winter begint het "kroosseizoen" eerder en geeft het plantje dus de mogelijkheden om uit te groeien tot grote hoeveelheden. Hoewel het percentage  voedingsstoffen in het water afneemt is dit nog niet genoeg om de groei af te remmen.
Door het gesloten dek komt er te weinig zonlicht in het water, waardoor er te weinig zuurstof wordt gevormd. Dit heeft weer tot gevolg dat planten en dieren afsterven.
Aan dezelfde Universiteit ontdekte men dat kroos in gedroogde vorm uitstekend veevoer is, er zitten veel eiwitten in. Op het Proefcentrum langs de Oude Meije in Zegveld heeft men met een eendenkroosverzamelaar proeven gedaan. Ik weet niet of het apparaat nog gebruikt wordt. Ook wordt onderzocht  of  kroos als voedsel voor de mens kan dienen. Stel je voor : vandaag een bordje kroos.



woensdag 16 september 2015

Druppel


Om in de stemming te blijven: een druppel op een bloemblad is een spiegel van de omgeving. Het schijnt droger weer te worden.

maandag 14 september 2015

Antenneborstel


Nog een kroegloper bij onze Vlinderstruik, die zo langzamerhand is uitgebloeid. Na veel gezoek houd ik het op een Blinde Bij, maar ik kan het mis hebben.Het is eigenlijk geen bij, maar een zweefvlieg en hij kan heel goed zien. Wat mijn nieuwsgierigheid wekte waren de twee aanhangseltjes aan de voorkant van de bij tussen de ogen  in deze vorm. Twee platte bolletjes die op steeltjes staan. Andere insekten hebben veel grotere uitsteeksels daar , het zijn antennes. Bij sommige insekten staan erop de antennes haren, dat noemen we antenneborstels zoals bij deze bij. Deze antennes bevatten veel zintuigen, o.a. reuk-, smaak-,tast- en gehoorzintuig.
Nog net zichtbaar zijn de puntogen tussen de grote facetogen. Er zijn er drie, hier niet zichtbaar, zodat er in totaal 5 ogen zijn. Ook spinnen hebben meerdere ogen.

vrijdag 11 september 2015

Eenden in de Waverhoek


De Waverhoek is momenteel een toevluchtsoord voor ruiende eenden. De meeste zitten aan het eind van hun eclipskleed en hier en daar zie je al wat van het prachtkleed tevoorschijn komen. Bij de Wintertalingen, op de foto het talrijkst,  is dat bij de mannetjes de groene kleur van de zijkanten van de kop, aarzelend komt hier en daar wat groens tevoorschijn. Bij de Smienten, rechtsvoor op de foto, zal langzamerhand de donkerbruine kleur verdwijnen, de zijkanten en bovenop de rug worden grijs. De witte lange vlek op de zijkant blijft. De gele kopstreep is over een paar weken zichtbaar.
In het midden zijn een paar Tureluurs aan het foerageren.

Goed weekeinde.

donderdag 10 september 2015

Toeval


Zo maar een rijpe Lijsterbes op een uitgebloeide bloemenkrans van het Brandkruid. Niet in scene gezet, maar gewoon toeval. De bes viel en werd door de scherpe punten van de kelkblaadjes tegengehouden. Biologisch heeft dit geen enkele functie, maar daarom niet minder mooi. De bruine krans fleurde helemaal op.

woensdag 9 september 2015

Waverhoek


Weer eens de Waverhoek bezocht. Altijd afwachten wat er zit. Dat kan nogal fluctueren: Nu veel Wintertalingen (ruim 450) , gister veel minder volgens Waarneming.nl;  nu ruim 60 Smienten, gister veel meer. De meeste eenden zijn nog in eclipskleed, ook de Smienten. De mannetjes worden al wat roodbruiner, maar hebben nog geen kopstreep. Die komt na verloop van tijd tevoorschijn door slijtage van de kopveren van het prachtkleed.Weinig steltlopertjes vandaag: een aantal Zwarte Ruiters gehoord en gezien( ze zijn helemaal niet meer zwart), een enkele Groenpootruiter gehoord, enkele Tureluurs gezien en ruim 60 Watersnippen.  Dat was het wel zo'n beetje. Veel eenden.
Toen ik uitstapte zaten er op het naambord "Waverhoek"  twee Tapuiten, foto's gemaakt, een tel later ook nog twee op het bord ervoor. Het lukte me niet om alle vier in één foto scherp te krijgen.
Aan de overkant van de plas zat een Bruine Kiekendief, vrouwtje of juveniel?,  in het struweel van de moerasplanten de net geslagen prooi op te vreten. Geplaagd door een stel ettertjes van  Zwarte Kaaien die de prooi wilden  afpakken. Lukte niet .

Een Havik zorgde voor paniek: alles , behalve de Grauwe Ganzen, de lucht in. De vogels hebben eerder de roofvogel in de gaten dan de mens. Door het paniekerige gedrag weet je dat er een roofvogel in de buurt is.
Op de terugweg hoorde ik nog een mager speenvarken schreeuwen: een Waterral. De Porseleinhoen heb ik niet gezien, misschien collega-VWGers Tinok en Christiaan wel ?

dinsdag 8 september 2015

Galigaan


Door het schone en voedselarme water heeft Botshol enkele zeldzame soorten planten binnen de grenzen. Het plassen- en moerasgebied is bekend bij floristisch Nederland door met name de Kranswieren. Verder groeit het Groot Nimfkruid weelderig, komen er door een grote opknapbeurt, petgaten worden weer open gemaakt,  orchideeën terug, o.a. de Welriekende Nachtorchis. En je ziet overal tussen het riet de Rode Lijstsoort Galigaan staan. Tot twee meter hoog. Een opvallende roodbruine verschijning als het Riet nog niet is afgestorven. Zie foto.

He is een lid van de Cypergrassenfamilie, met bijvoorbeeld de zegge's, de biezen en het Wollegras. De Galigaan kan overal voorkomen mits het water maar voedselarm is. Daarvan is er niet zoveel en is dus de soort vrij zeldzaam. Pas op met plukken want de bladeren hebben razendscherpe randen. Overigens is het verboden de Galigaan te plukken,hij staat immers op de Rode Lijst.

maandag 7 september 2015

Onze Grutto een plaag?



Via via kreeg ik uit Friesland een artikeltje uit de Leeuwarder Courant van 3 september. j.l.. Grutto's worden in de winter in Afrika , en ook in Portugal en Spanje, vegetarier. Bij duizenden komen ze op de pas ingezaaide rijstvelden af en en doen zich tegoed aan de ingezaaide rijst. Dit tot wanhoop van de arme boeren in die contreien. In andere jaren komen de Grutto's wat later en is de rijst ontkiemd en wordt niet meer gegeten. In Portugal doen de Grutto's zich tegoed aan gemorste rijstkorrels van de oogst.

zaterdag 5 september 2015

Winterkoning

                                                                                                                      foto: Cees Willemsen

Veel zangers hoor je niet meer, de meeste zijn vertrokken, een enkeling laat nog wat alarmroepjes horen. De Winterkoning is één van de weinigen die  nu en dan volledig z'n riedeltje laat horen. Een geweldig geluid, ik verbaas me steeds weer over het luide, explosieve geluid dat dit kleine zangertje kan produceren. Ik ga niet proberen het te "verwoorden", daar is het veel te ingewikkeld voor. Elk vogelboek doet dat weer anders. Wil je het wel horen, en andere vogelgeluiden, zoek dan op de website van Vogelbescherming in de Vogelgids naar de betreffende vogel. Er komt een fotootje tevoorschijn met daarachter een microfoontje. Als je dit aanklikt hoor je het geluid. Goed voor a.s. vogelinvertariseerders en uiteraard "gewone" natuurgenieters.

Goed weekeinde


vrijdag 4 september 2015

donderdag 3 september 2015

The Birds in the Rowan


Ik heb de film The Birds van Hitchcock bij mijn weten nog nooit gezien, maar misschien ben ik het vergeten ( ik was een fervent bioscoopganger in m'n studietijd). Als ik honderden Spreeuwen op onze Lijsterbes zie neerdalen moet ik aan die film denken. Met een geweldig gekwetter en geschreeuw zoeken ze bomen en struiken met bessen op. In onze tuin de Lijsterbes, in het gemeenteplantsoen de Gele Kornoelje met de pikzwarte bessen. Als een stel bezetenen gaan ze tekeer en ontdoen het gebladerte van de vruchten. Zo blijft er weinig over voor de eenzame Merels. Ieder zijn stijl.

Gister geen logje door grote persoonlijke spanningen en later feestgedruis, samen met ons nageslacht: mijn vrouw kwam na controle met zeer positieve berichten uit het ziekenhuis .De tumormarker had een dermate lage waarde dat ze een half jaar mag wegblijven. Ik hoop weer wat inspiratie voor langere teksten te krijgen .

dinsdag 1 september 2015

De laatste


Een enkele Grutto verblijft nog in onze omgeving, Waverhoek en de Groene Jonker, binnenkort zijn ook zij vertrokken richting Zuid-Europa en nog verder. Ze zijn aan het opvetten, door veel te eten maakt hun lichaam een reservevoorraad vetten aan die ze onderweg verbruiken.