Gister op een klein stukje weiland naast de camping van Gijs en Jolanda, mijn weidevogelboer en - boerin, aan de Demmerikse Kade zo'n 50 Krakeenden. Eén van de soorten die toenemen in aantal is de Krakeend. Ten koste van de Wilde Eend? Daarover gaan alarmerende berichten. 20 jaar terug toen ik met het vrijwillige weidevogelbeheer begon, was je dolblij als je een Krakeend op je weilanden had die nestelde en broedde. Nu zie je meer Krakeenden als Wilde Eenden, ten minste in het open veld.
woensdag 31 januari 2024
Krakeenden
Gister op een klein stukje weiland naast de camping van Gijs en Jolanda, mijn weidevogelboer en - boerin, aan de Demmerikse Kade zo'n 50 Krakeenden. Eén van de soorten die toenemen in aantal is de Krakeend. Ten koste van de Wilde Eend? Daarover gaan alarmerende berichten. 20 jaar terug toen ik met het vrijwillige weidevogelbeheer begon, was je dolblij als je een Krakeend op je weilanden had die nestelde en broedde. Nu zie je meer Krakeenden als Wilde Eenden, ten minste in het open veld.
dinsdag 30 januari 2024
Geen CCC maar C3Jzwart.
Een puzzle. In eerste instantie dacht ik CCC af te lezen, maar direkt sloeg de twijfel toe: ze zullen toch geen CCC gebruiken. Of AAA? Dus beter kijken en geduld tot je meer ziet. Het duurde even maar toen kwam de 3 tevoorschijn en een poos later was de laatste C een J. Weinig ganzen meer in Demmerik, gister barstte het ervan, geen groepen meer langs de Gagelweg. En toen toch maar weer naar huis. En zoals zo vaak, 3000 bij boer Peek langs de Bovendijk. Maar geen halsring te bekennen. Toen een paar duizend langs de Hoofdweg en zowaar toch nog een halsring in m'n "achtertuin"
maandag 29 januari 2024
#x@@<+=$ een Roodhals op mijn weidevogelland !
Al weken loer ik op een Roodhalsgans nu er steeds minder halsringen af te lezen zijn, doodgewoon omdat er minder ganzen met halsringen rondvliegen. Ik ben wat meer gaan soortenjagen, een tak van ornithologie waar we indertijd als jeugdbonders op neer keken. Maar dat soortenjagen heeft een geweldige vlucht genomen. Ik denk dat het een wetenschap (taxonomie) is geworden die door een behoorlijk aantal vogelaars wordt beoefend. De Nederlandse Ornithologische Unie en Dutch Birding zijn bekende verenigingen.
Ik kijk dan uit naar Rotganzen, Toendrarietganzen, Kleine Rietganzen en vooral de Roodhalsgans. Elk jaar zie ik er wel één. Meestal is Marianne W. me te snel af. Ik ging gister voor de verandering eens toeren door Polder Groot Mijdrecht Noord, weinig ganzen. Daarom kom ik er niet meer, in mijn "achtertuin" en Demmerik en de Gagel zitten meestal veel meer.
Maar nou komt het: lees ik NB op waarneming.nl dat er op mijn weidevogelweiland in Demmerik gister een Roodhalsgans is waargenomen. Ik zal niet herhalen wat ik zei. Vlak langs de weg. Dus snel gegeten en naar Demmerik. Daar stikt het momenteel van de ganzen, haal daar maar eens een Roodhals uit. Geduld en geluk. Ik had een grote groep Kollen langs Oukoop, mooi in het zonlicht. Maar daar kwam een mollenvanger op een quad en weg waren de paar duizend.
Ik zag vandaag langs de Korte Zuwe nog wel een Kolgans met lime U31. Gister ook door Marianne afgelezen. Op 10-8-2016 geringd op het russische eiland Kolguyev, ten westen van Nova Zembla. Vaak in Niedersachsen afgelezen, een enkele keer ook in Demmmerik. Vandaag dus weer hier.
zaterdag 27 januari 2024
Dat komt ervan.
Dat komt ervan als je verslaafd bent aan het volgen en eventueel aflezen van halsringen bij ganzen. Zodra ze opgejaagd worden door een boer, een helicopter, een loonbedrijf, een rattenvanger of een Zeearend vliegen ze alle kanten op. Daarbij is de kans groot dat ze over je mobiele schuilhut vliegen en die getroffen wordt door hun keutels. Als je die beesten ziet grazen is het logisch dat ze ook veel schijten. Het gras wat ze eten is hoogstens een paar uur in hun darmstelsel en komt er als gras weer uit, zie foto. Toch halen ze blijkbaar voldoende voedingsstoffen uit het gras, anders zouden ze er wel slechter uitzien.
vrijdag 26 januari 2024
Speenkruid
Nog een paar dagen met wat warmer weer en het staat hier geel van de Speenkruidbloempjes. Gelukkig niet in mijn tuin, ze verstikken andere planten, maar in het vaak genoemde Gemeente-oerwoud. Het worden er steeds meer, net zoals de Seeuwklokjes en de Aronskelk. Het is een indicator voor een milieu waar stinzenplanten goed willen groeien. Of Speenkruid tot de stinzenplanten wordt gerekend is me niet duidelijk. Er zijn lijsten met stinzenplanten waar hij soms wel wordt genoemd, er zijn ook lijsten waar Speenkruid niet bij de stinzenplanten wordt gerekend. Als je het plantje uitgraaft en de knolletjes/worteltjes schoon maakt zie je dat deze lijken op een speen. Vandaar . Ze schijnen gekookt eetbaar te zijn.
Ik houd ze kort door steeds de blaadjes weg te knippen. Ze hebben dan geen mogelijkheid meer om te assimileren en het plantje zal dood gaan. Doe ik dat niet dan staat de tuin binnen de kortste keren vol met Speenkruid.
donderdag 25 januari 2024
Symbiose ?
Je hebt in de natuur verschillende samenlevingsvormen van twee verschillende soorten: parasitisme( de één heeft voordeel , de ander nadeel, zoals bij een mensenvlo), commensalisme ( de één heeft voordeel, de ander geen voordeel en geen nadeel zoals de Zwarte Kraai met een Schaap op de foto), mutualisme, ook symbiose genoemd: beide soorten voordeel, soms zelfs noodzakelijke samenleving ( zoals een alg en een schimmel die tezamen een korstmos vormen). Ander bekend voorbeeld van symbiose is een schimmelnetwerk in de grond (mycorrhiza) rond de wortels van sommige soorten bomen. De schimmel geeft de boom mineralen ( voedingsstoffen) en de boom geeft de schimmel suikers (brandstof), voorbeeld Vliegenzwammen onder een Berk.
woensdag 24 januari 2024
Weer normaal.
Wat ik vorige week al voorspelde: de Italiaanse Aronskelk, in het oerwoud van kale Gele Kornoelje en dat wij Gemeenteplantsoen noemen, staat er na de vorst weer fris bij. De waterhuishouding in de cellen is weer normaal. Door de druk van het water komen de celwanden weer op spanning te staan en richt de totale plant zich op.
dinsdag 23 januari 2024
De Roek
Als je het niet in de gaten hebt denk je dat er een Zwarte Kraai bezig is, bij goed kijken heeft deze kraaiachtige een grijze snavelbasis. Hier ontbreken de dekveertjes, ook daardoor zijn de neusgaten zichtbaar. Bij een Zwarte Kraai zijn de neusgaten bevederd. Bij Roeken dus niet, een van de meerdere verschillen met de Zwarte Kraai.
maandag 22 januari 2024
Aanvalluh!
Deze Torenvalk ( mann.) is op weg naar een muis in de berm van de weg. Hekpalen om uit te kijken zat in onze polders Demmerik en Groot Wilnis. Hier zitten ze graag op. De afstand naar een berm is korter dan die vanaf een lantaarnpaal. Hij probeerde de muis te slaan, spreidde de vleugels uit om ....... ja waarom doen ze dat eigenlijk? Ik heb geen idee nu ik er over nadenk. Maar de maaltijd ging niet door, hij miste en vloog weg. Helaas geen foto van het bermgebeuren, de valk was voor mij te snel.
zaterdag 20 januari 2024
Broedkleed
Liet ik dinsdag j.l. een foto zien van de kop van een Aalscholver met de witte veren van het broedkleed, nu een paar complete vogels die op een walletje in polder Demmerik zaten uit te rusten en de rechtervogel zijn veren aan het drogen was. Een bekend verschijnsel. De witte vlek in de flanken van de vogel is er gewoon voor de sier. Heeft geen functie zoals de echte broedvlek aan de borst van de vogel bij het broeden. Deze vlek heeft een functie bij de balts. In het begin van de balts zit het mannetje op het nest en gaat "vlaggen", dwz in deze inleidende fase tilt hij de uitwaaierende staart omhoog, strekt de kop en de nek vertikaal omhoog , vouwt zijn vleugels lichtjes uit. Hij gaat er mee ritmische klapperen zodat de witte vlek steeds even zichtbaar wordt. Een soort knipperlicht. Hij hoopt hiermee een vrouwtje naar het nest te lokken. Ook vrouwtjes hebben de witte vlek en kunnen ook vlaggen, maar minder dan het mannetje. Hierna komt een fase waarbij de vogels gorgelgeluiden maken en uiteindelijk volgt de paring.
vrijdag 19 januari 2024
V5Pzwart
Gister aan de noordkant van de Gagelweg en vanmiddag aan de zuidkant. Nog mooie helder witte letters en cijfer. Die is nog niet zo oud. Na een aantal jaren worden de tekens vaak wat groezelig. Thuis ingevoerd uiteraard in geese.org en bleek dat deze gans in Eemnes gevangen was en geringd op 26-11-2020. Het jaar daarop 2x in november waargenomen in de Kiessee Landkreis Verden Dld. Kees Janmaat had haar in Kamerik op 3-11-21, in 2022 een keer in Mirns Gaasterland en de laatste dagen dus hier.
Knobbelzwaan Y193 zit nog steeds op hetzelfde weiland, is erg honkvast. Maar dat zijn de meeste Knobbels.
donderdag 18 januari 2024
Kunstgras en echt gras.
Als het heeft gesneeuwd verbaas ik me altijd weer over de effecten van de sneeuw op buitenplanten, misschien moet ik zeggen: het effect van de planten op de sneeuw. In mijn kruidenbak, momenteel niet om aan te zien vanwege de winterrust, zie ik het ook weer. Niet bij verse sneeuw maar sneeuw van een dag of enkele dagen oud. Rond de stengels van de planten die (al) bovengrondse delen hebben ontstaat altijd een kokertje met lucht. Op bovenstaande foto is het ook weer te zien. Rond de groene planten is alles al weg, bij de takjes die afgestorven lijken zie je duidelijk een rondje. Geen sneeuw meer.
Ik heb daar op 16 december 2022 ook al over geschreven in een logje Gladheid en Warmte ,waarbij ik trachtte te verklaren waardoor de ijzel in de buurt van de bladeren van het Brandkruid verdween. Het was naast de bladeren niet glad. Ook het kokertje lucht kwam ter sprake. In het kort: in levende planten vindt stofwisseling plaats, hoe weinig ook. Cellen hebben energie nodig. Een minimaal deel van de energie wordt omgezet in warmte waardoor de sneeuw smelt, vandaar dat minimale kokertje.
Vanmiddag bij mijn rondje wandelen op Argon en HVM hockey zag ik een duidelijk bewijs van mijn theorie: de kunstgrasvelden waren nog geheel bedekt met sneeuw. Zie foto onder. Ik mag aannemen dat de temperatuur aan weerszijden van het hek dezelfde is en toch is het echte gras bijna schoon. Hier allemaal levende planten met wat warmte, het kunstgras kent geen stofwisseling en produceert ook geen smeltingswarmte zodat er nog een prachtig wit veld is. Mens verwonder U.
woensdag 17 januari 2024
Het echtpaar 21A en 21B
Ik had het met de duizenden Kollen wel weer gehad, in de Gagel 2000. Geen ring. Polder de Derde Bedijking, 3000 Kollen. Geen ring, tot dat ik bijna op mijn parkeerplaatsje stond. Bijna thuis zag ik aan de overkant van de Oosterlandweg in m'n "achtertuin" nog eens 600 Kolganzen. Vlug een zijstraatje ingeschoten en kijken. Daar gelukkig nog twee halsringen door een paartje. 21A en 21Bzwart. Werd het toch nog leuk. Geringd in Eemdijk op 29-12-2023. Ik was de eerste aflezer.
dinsdag 16 januari 2024
R3J en X6Ezwart
Wat een licht! Wat een licht met al die sneeuw en het zonnetje erbij. Dat kon ik toch niet laten schieten? Sommige weilanden waren al weer behoorlijk groen, andere nog wit. Hoe kan dat? In ieder geval even in mijn "achtertuin" gespot. Mooi langs de weg. Twee duizend Kollen. De eerste had een grote R maar vertikte het om de andere tekens te laten zien. Geduld. Uiteindelijk werd het R3Jzwart. Geringd op 28-12-2019 in Scharsterland. Mannetje. Op 29-12-20 afgelezen bij Leer en nu hier.
Broedkleed
Bij het vogelspotten verlaat ik mijn mobiele schuilhut steeds minder. Vroeger stapte ik altijd uit en plantte het statief met telescoop aan de lijzijde, als daar tenminste geen ganzen zaten. Ik stapte weer in als ik vond dat ik genoeg gezien had en/of de kou was opgestegen tot aan mijn torso. In de auto zit je lekker warm, vooral nu. Beeld rondom en als je het raam laat zakken heb je een raamkozijn als statief. Daarbij gebruik altijd een pittenzak, bij de telescoop, maar ook telelens. Vaak moet ik de auto keren om de vogels aan de goede kant te krijgen. Soms echter gaan de vogels doordat gedraai op de wieken.
maandag 15 januari 2024
UY5zwart
Eindelijk weer eens een halsring, ik blijf verslaafd, maar toch besteed ik minder tijd aan de ganzen. Er zijn meer vogelsoorten die ook aandacht verdienen. De meeste ganzen zitten momenteel aan de overkant van de Gagel en hier in de Derde Bedijking. Dus ik hoef niet ver.
UY5 is op 28-1-23 geringd in Eemnes als jong, is verder het voorjaar alleen maar in onze omgeving gebleven . Op weg naar het broedgebied bij Bremen en Riga, Letland afgelezen en nu hier. Gister langs de Westerlandweg nog door Marianne.
zaterdag 13 januari 2024
De Aalscholvers broeden.
In de Aalscholverkolonie aan de overkant van de Grote Wije in de Botshol, wordt al weer volop gebroed. De meeste nesten zijn bezet, vaak zit één van de twee in de boom bij het nest. Het lijkt wel of er steeds vroeger wordt gebroed, er zijn waarnemingen uit december. In de Botshol gaat het in de Kloosterkolk om rond de 200 broedparen, maar voor dit getal steek ik niet mijn hand in het vuur. Soms wordt een tweede legsel bebroed, dit kan tot in juni. De grootste kolonie in Nederland bevindt zich bij Medemblik voor de kust, de Vooroever. Hier zijn zo'n 2000 nesten. In het Groene Hart is er naast Botshol ook in de Nieuwkoopse Plassen een kolonie. Verder is er een erg kleine kolonie op het landgoed Haarzuilens. Rond de tien nesten.
vrijdag 12 januari 2024
Weer een Zeearend en een Koereiger!!!
Rondje Polder Groot Mijdrecht Noord gemaakt, maar het was armoe, waar zitten hier de ganzen? Op enkele Kollen en een groepje Brandganzen na aan de Proostdijerdwarsweg was het leeg, helemaal leeg. Ik ging eigenlijk voor de Grote Zilverreigers die de nacht in de Botshol doorbrengen. Jaren terug zat deze club langs een sloot te kleumen door de vorst. Nu een enkele verspreid. Geen vogel bij een wak. Waar zijn de zilverreigers?
Weer duizenden Kolganzen in paniek.
Ik ga naar huis langs de Bovenlanden, ik ben benieuwd of de foto's goed zijn gelukt. De Smienten zitten nog in de wakken op de grote weteringen. Op Molenland zie ik in mijn ooghoek een zilverreiger (tje) . Klein!! Toch geen Koereiger? Ik moet op de drukke weg, vrijdagmiddag, keren. Lukt. Dan op zoek. Ik zag nog dat hij wegvloog. Ik vind het Koereigertje snel terug. Foto's nemen met de telelens. Ik heb de meeuwen erbij genomen om de grootte van het reigertje te laten zien. Krijgen we weer een "invasie" van Koereigers? Een aantal jaren terug hadden we in de Gagel voortdurend een behoorlijke groep die wekenlang is gebleven en zelfs met de Grote Zilverreigers de slaapplaats in de buurt van de Familie-akker deelden.
Wat een middag!!
donderdag 11 januari 2024
Bevriest de Aronskelk?
De pol Italiaanse Aronskelken in het Gemeenteplantsoen achter mijn achtertuin is de laatste jaren meer dan verdubbeld. Waarschijnlijk als onkruid door een buurtbewoner daar neer gegooid is het nu elk jaar een lust voor het oog als de bessen feloranje gekleurd rijp worden. Ondanks dat ze in een overkapping van Gele Kornoelje staan. De witgenerfde bladeren komen te voorschijn als de bessen aan het rijpen zijn. Bij vorst staan de bladeren er zielig en mistroostig bij. Toen ze er pas stonden vermoedde ik dat ze zouden doodgaan. Geen sprake van, zodra de dooi inzet komen ze weer omhoog en groeien lustig verder. Er gebeurt iets in de cellen waardoor de celspanning (turgor) minder wordt en niet meer tegen de celwand drukt en daardoor de celwanden slap worden. De hele plant wordt slap, zie foto.
woensdag 10 januari 2024
Alarm bij Smienten
Kleinere sloten liggen vol ijs, hoe dun ook. Toch zag ik al ganzen er op staan. De grote weteringen zijn nog open. Zoals hier de Veldwetering ( de rietkragen in de verte) in Polder Groot Wilnis, die loopt vanuit de Bovenlanden onder de Enschedeweg door naar het recreatieterrein Bosdijk. De Smienten verzamelen zich op deze open wateren en vandaar uit zullen ze op de naastgelegen weilanden foerageren. Paniek als er een Havik of een Slechtvalk in de buurt komt: in eerste instantie vliegen de Smienten van het weiland de sloot in, wordt de dreiging groter dan gaan ze massaal de lucht in. Zie foto. Dan doen ze net als bedreigde Spreeuwen of bedreigde vissen in het water. Ze blijven dichtbij elkaar en vliegen heen en weer alsof ze gedirigeerd worden door iemand. Prachtig om te zien. De ganzen op de voorgrond blijven rustig doorgaan met foerageren, die krijg je alleen met een Zeearend of een helicopter de lucht in. Zie logje van een paar dagen terug.
dinsdag 9 januari 2024
Knobbelzwaan met pootring.
Voor het eerst heb ik een Knobbelzwaan met pootring afgelezen. Knobbelzwanen worden geringd met een halsring ( project Groningen), maar bij het project in de provincie Utrecht en dan vooral bij Haarzuilens en Kockengen worden pootringen gebruikt. Deze ook weer langs de Gagelweg. Daar verblijven al een groot aantal jaren veel Knobbelzwanen. Nog maar een paar jaar geleden had je ook hier een zwanendrift. Ik heb de slachtpartijen nog wel meegemaakt, het was de zwanendrifter dan begonnen om de veren. Of het vlees ook een commerciele rol speelde weet ik niet meer, maar gelukkig is aan de drift op de Gagelweg een eind gekomen. Alle driften zijn verboden trouwens. De eigenaar was iemand uit een plaats achter Woerden. Zwanen zijn ook nog een keer plaatstrouw vandaar dat langs de Gagelweg altijd veel Knobbels bivakkeren.
maandag 8 januari 2024
Paniek: Zeearend in de Gagel
Vanmiddag in de kou met kacheltje lekker hoog en handschoenen aan naar mijn "achtertuin" waar ik zo'n 5000 Kollen schatte. Zonnetje erop maar.... nul komma nul. Geen halsring te vinden! Wel een uur gezocht. Toen we met dit onderzoek begonnen zo rond het jaar 2000 rekende ik op gemiddeld drie ringen per duizend vogels. Ook collega-aflezer Sjerp Weima klaagde dat het rond Houten schrapen was. Slecht dus. Nou stond de wind zo dat de ganzen met de kont naar me toe stonden te grazen en dan zie je de ringen niet. Teleurgesteld reed ik toch maar even naar de Gagel, daar heb ik wel vaker leuke dingen meegemaakt: vorig jaar een Roodhalsgans en een Ross'gans. Die werd overigens niet geaccepteerd door de mensen die er verstand van hebben. In de Gagel direct bij de eerste 200 Kollen een ring met een D, maar de rest van de code was onleesbaar. Ik heb een aantal foto's gemaakt in de hoop dat daar de code wel goed op te zien zou zijn. Niet dus.
zaterdag 6 januari 2024
Bastaard 29 dec. ??
Nog even de bastaard van 29 december. Ik vermoedde dat het om een bastaard ging van een Canadese Gans Hutchinsii met een Brandgans, met twijfels mijnerzijds. Ik zet bij twijfel toch maar een waarneming op waarneming.nl want er zijn deskundigen bij deze site die meer weten dan ik en dan de waarneming goedkeuren of verbeteren. Van mijn ganzencontact in Fryslân Jan Kramer, auteur van de Nieuwsbrief over ganzen, had ik ook al zijn mening vernomen: Gewoon een "drukfout" en geen bastaard. Onder drukfout versta ik een spontane genetische mutatie. Dus we nemen maar aan dat het geen bastaard is. Weer wat geleerd.
Kalkschotelkorst
Op een oude verrottende schutting in mijn tuin zag ik een laag algen, dacht ik. Maar bij beter en dichterbij kijken waren het al behoorlijk gevormde thalussen van een korstmos. Geprobeerd een macro-foto te nemen, maar lichaamsbewegingen gooiden onscherpte in het eten. Dan maar een stukje afschrapen en onder de binoculair gelegd. Lukte. Ik zag ook nog een miniscuul beestje rondlopen (foto beneden). Het korstmos is een Kalkschotelkorst, meld ik op gezag van de determinatie-computer van waarneming.nl. De meeste foto's van deze korst op waarneming. nl zijn niet groen maar grijzig en in de Veldgids Korstmossen zijn ook alle foto's grauw en grijs gekleurd. Vandaar mijn twijfels. De schoteltjes, apothecien, zijn aanwezig, zijn vrij groot, meestal hol en de randen beginnen hier en daar wit te worden. Wordt veel op allerlei soorten stenen ( muren, schelpen, beton, en soms op verweerde houten palen zoals hier) aangetroffen.
donderdag 4 januari 2024
?????
Ze zijn toch niet elkaar aan het vlooien? Blauwe Reigers zijn solitaire beesten, maar hier weet ik het niet zo zeker. Zijn er 2, 3, of 4 reigers?
woensdag 3 januari 2024
Ligusterbessen
Zelden een jaar meegemaakt met zoveel Ligusterbessen. Met name de vrijstaande struiken zitten stikvol, mooie zwarte bessen. Meestal zijn het kleine trosjes die nog net opvallen. Op de foto hangt maar een klein gedeelte van de hele struik. Op 10 november 2017 schreef ik ook over deze voor de mens giftige bessen. Maar de soort vogel die ik nu als enige soort op de bessen zie is de Houtduif en kwam in het logje van een paar jaar terug niet voor. Ik noemde alleen de Pestvogel, maar ik heb ze helaas nog niet gezien, hoewel ze al wel zijn waargenomen deze herfst. Deze bessen zijn niet in trek. Een commerciele kweker beweert op zijn website dat vogels het heerlijke bessen vinden. ONZIN. Als alle bessen op zijn wil er nog wel eens een vogel in de Liguster wat bessen eten.
dinsdag 2 januari 2024
Vroeg of laat?
De Scherpe Boterbloem bloeit. maar is het een late bloei of een vroege? Vanochtend bij mijn Argonrondje tussen de buien door eens gelet op de "winterbloeiers". Deze ene Scherpe Boterbloem en meerdere Madeliefjes stonden in bloei en zowaar een polletje Sneeuwklokjes in een Gemeenteplantsoen. Mijn klokjes worden langer maar nog geen bloemen. Hier en daar al het Kruiskruid omhoog , overal blaadjes van Speenkruid en verder nog niet veel gebloei. De katjes in de Elzen worden al behoorlijk lang en de Hazelaarkatjes zijn ook al ver, nog geen stuifmeel.