Muurdubbeltandmos

 Vandaag een bladmos dat ik elke dag zie en bijna betreed: het Muurdubbeltandmos. Het staat naast de auto op een plek waar ik nauwelijks een voet zet. Groeiend op veel plaatsen in de buurt in de voegen van de bestrating. Voorkeur zeker. Ik denk dat vooral de samenstelling van de aarde in de voeg en de stoffen die vrijkomen uit de straatklinkers in de loop van de tijd een groeizaam biotoop voor dit mos opleveren. Ik heb een stukje onder de binoculair gelegd (foto onder)  en gekeken of ik dat dubbeltandige kon ik ontdekken. Nee dus, ik moet eerst maar eens me meer inlezen in de terminologie die de bladmosdeskundigen plegen te gebruiken. 

Bastaard ? Brandgans x ....................?

 Gelukkig wat meer Brandganzen tussen de Kollen, meestal als groep(je). Een prachtvogel met opvallende tekening. Ik bekijk elke Brandgans in de hoop ooit hier in het Groene Hart m'n eerste halsring bij Brandganzen af te lezen. Vroeger in Friesland wel pootringen afgelezen, hier ook nog nooit. Is het gras hier langer dan in Friesland? Maar nu graag een halsring. Er zijn een beperkt aantal (?) geringd. 

Dan de vraag:  is de gans links op de foto  een bastaard of een toevallige genetische afwijking? Meest voor de hand liggend is dat een verre voorouder een Canadese gans is geweest. De gans links  heeft een afwijkende koptekening, een smallere hals en de dekveren en de pennen hebben een bruinige veeg. Altijd leuk om te ontdekken welke ouders de gans heeft gehad.

Holenduiven.

 Momenteel zie ik meer Holenduiven dan Houtduiven in het veld. Houtduiven zoeken vooral bessen, ook bijvoorbeeld Ligusterbessen die door andere vogels bijna niet gegeten worden. Maar overal in weilanden, waar ook de Ganzen zitten,  zie je kleine groepjes Holenduiven. Deze groep zat op een kale landweg zo te zien met de kopjes in de wind uit te rusten. Je verwacht dat ze eerder een weiland met langer gras opzoeken om uit de wind te geraken. Hier niet. Bij deze Holenduiven zitten ook vogels uit het noorden, onze Holenduiven zijn standvogels, ze zwerven wat rond, zoeken voedsel en blijven meestal in dezelfde omgeving. 

Broeden gebeurt ook hier, maar bosrijke  gebieden zijn dan meer in trek. Het zgn. coulissenlandschap, zoals de Gelderse Vallei, Twente en de Achterhoek  herbergen grote groepen. 

Ze zijn een slag kleiner dan een Houtduif, hebben geen wit aan hals en op de vleugels en hebben een vlek op de hals die bij zonlicht erop groen opkleurt.

Twee Toendra's en de gehalsringde Kol V7Czwart.

 Vanaf Molenland op de voorgrond een Grauwe Gans, erachter twee Rietganzen. Ik moest even denken aan twee Kleine, een wat lichter gebouwde kop vond ik, maar de kenmerkende licht blauwgrijs "berijpte" rug ontbrak. Hier is het bruin en niet blauwachtig. Dus twee Toendra's.

Een paar weilanden verder zag ik eindelijk weer eens tussen plm. 2000 Kollen een halsring: V7Czwart. Op de foto's die ik nam was thuis weinig te zien, in ieder geval de code niet. Je moet wat geluk hebben. Ze (het is een vrouwtje) is op 24-1-2023 geringd in Maren Kessel. Ze was in 2022 geboren. Op 27-1 in Zaltbommel, 17-2 in Reeuwijk, 22-2-2023 in Driebruggen, op 11-3 op weg naar Noord-Rusland in Brandenburg bij Rhinow, dan op 23-10 weer in Nederland in de Ooijpolder bij Nijmegen en nu 27-12 hier in Polder De Derde Bedijking.

Kopfoto!!

 Eindelijk worden dan mijn burgernamen opgenomen in de Historica Meteorologica Neerlandica. Zie kopfoto. Jammer dat íe niet wat zuidelijker koerst. Ik had graag een nacht wakker gelegen om mijn naamgenoot in de holst van de nacht  horen te keer gaan. Ik houd het nu toch maar weer op Sneuper.

Een paar dagen vakantie

 Ik neem een week vakantie: het wordt regenachtig, met weinig licht en veel wind . Ik zal niet zoveel missen.

Tot volgende week na de Kerst, als ik het zo lang volhoud !

Sneuper

Eindelijk een Rietgans

 Al een paar weken miste ik de Rietganzen. Nog steeds niet waargenomen. Vroeger zat er altijd op de plek waar nu de Groene Jonker is een groep Rietganzen, 30 a 40, die zich in de loop van het seizoen ook wel eens waagden aan onze kant van de Kromme Mijdrecht. Ze sliepen op de Nieuwkoopse Plassen. Door de Groene Jonker zijn ze hun gebied kwijt geraakt en ik heb de indruk dat ze  ergens anders "onderdak" hebben gevonden. 

Meestal zie je wel een paar , maar tot nu toe geen. Vanmiddag langs de Hoofdweg zat er zowaar een Toendrarietgans tussen de Kollen. Valt direct op door de donkere kop en de donkere snavel meestal met een kleine roze vlek. In de haast te fotograferen ging er weer wat mis met de scherpte zodat ik een archieffoto heb gebruikt. Ook genomen op ongeveer dezelfde plek.

Bladspringers (Dwergcicaden)

 Gelukkig heb ik een tuin die rijkelijk is voorzien van planten en struiken, een grasveld plus een Lijsterbes. Als alles groeit en bloeit is het mijn fotostudio, ik haal er veel onderwerpen plus een foto  uit. Maar zo langzamerhand groeit en bloeit er niet zo veel meer. Herfst en winter eisen hun tol. Ik was nieuwsgierig of er nog wat insekten te zien waren. Nauwelijks, alleen heel klein vliegend grut dat ik  niet te pakken kreeg, want ze doken allemaal de struiken in. Zo nu en dan een groen, uiterst klein beestje, ik herinner me deze soort eerder te hebben gezien en gefotografeerd, het is een dwergcicade. Dit zijn de befaamde bladspringers, daardoor zijn ze bijna niet vangen. Ik heb dan ook een archieffoto gebruikt, een cicade  op een groen blad. Eén van de bekendste cicaden is het Spuugbeestje, een cicade die zich in de zomer omringt met schuim, ook wel koekoeksspog genoemd. Over de hele wereld zijn zo´n 40.000 soorten bekend. Hoe deze cicade de winter doorkomt?

Ze behoren tot de familie van de Halfvleugeligen, waar ook plantenluizen en wantsen toe behoren.

Bloemskelet onder de bino.

 Ik was in de voortuin bezig wat dode bladeren bij elkaar te vegen toen mijn oog viel op de uitgebloeide bloemen van een  Hortensia. Ik heb een skelet van een kroonblad onder de binoculair  gelegd.  Het aftakelingsproces is duidelijk te zien, als geraamte in het kroonblad is het te vergelijken met het geraamte van vaatbundels in een gewoon blad. De nervatuur komt zelfs overeen. Men zegt dan ook vaak dat kroonbladeren van de bloem aangepaste gewone bladeren zijn. Zonder bladgroen.  Welke mechanieken een kroonblad heeft, beter gezegd de plant heeft , om groene cellen in het kroonblad te voorkomen ken ik niet. Maar die zullen er vast zijn. Kroonbladeren van een bloem kunnen vele kleuren hebben, meestal veroorzaakt door chromoplasten en  anthocyanen.  

Door de buisjes van de nervatuur lopen dus ook houtvaten en zeefvaten. Dat zijn stevig gebouwde cellen, vooral de houtvaten,  zodat die bij het verrottingsproces lang zichtbaar blijven. Zie foto.

Witte Buizerd.

        Ik zag ook nog de witgekleurde Buizerd die ik op 5 december ook in deze contreien  fotografeerde.       

2 Kollen , 3 waarnemingen.

 Zowaar een halsring in de Bovenlanden vanochtend. Dit gebied herbergt over het algemeen meer Grauwe Ganzen dan Kolganzen. Toch UZ5zwart bij een Kol schuin tegenover boer Peek. Is een paar weken terug geringd in polder Eemnes op 21-11-23. Om plm. 10.00 uur afgelezen. Verbaasd was ik een half uur later om weer een U te zien vanaf Molenland. Het was weer UZ5 . Is blijkbaar verhuisd. Dit mag als aparte waarneming gelden. En zo ook ingevoerd.

Ondertussen om 10.15 had ik E6Tzwart, ook op Molenland. Is zondag nog afgelezen bij Portengen door Donny D. Vaak in Friesland afgelezen en op 19-12-2018 geringd in Scharsterland. Verder regelmatig in de Baltische staten. In het rapport van deze gans staat de eerste waarneming op 3-4-16 in Estland. Ik denk dat dit een afleesfout is. De ringdatum geldt als eerste aflezing. 

Eerste Sneeuwklokjes boven de grond.

 We hebben een paar dagen een vorstje gehad , en zie daar, de eerste Sneeuwklokjes steken hun snuit boven de aarde en de rotte bladeren. In voorgaande jaren ongeveer gelijk: op 28-12-2020 de eerste bloem, vroeg dus,  op 28-12-2021 waren de steeltjes iets langer als nu, op 14-1-2022 waren de steeltjes ietsje langer. Toen waren ze laat. Vorst is  een startende factor, verder zal het klimaat een rol spelen.

Sneeuwklokjes zijn de eerst bloeiende stinzenplanten.  Ze werden  een paar eeuwen terug geplant ( het begon in de 16e eeuw) op de stinzen (stenen huizen), kastelen, borgen en landgoederen in Friesland. Later  in Groningen op de borgen en weer later ook op de Utrechtse landgoederen ten zuiden van de Utrechtse Heuvelrug.

Witte Schotelkorst

    

 Mijn eerste gedachte was dat de grijze vlekken onderdeel waren van de schors van mijn Lijsterbes, maar bij beter kijken lagen de grijze stukjes bovenop de schors, een korstmos dus, het is de Witte Schotelkorst.  Sommige deeltjes hadden een bruine kleur en vormden een soort schoteltje. Dat was het begin van een apothecium, in deze orgaantjes vindt geslachtelijke voortplanting plaats. Maar in dit exemplaar, exemplaren, waren er nog maar weinig apothecien.  Dit korstmos behoort tot de uitgebreide familie van de Schotelkorsten. In de Veldgids telde ik  32 soorten. Van Kastanjebruine Schotelkorst  tot en met het Twijgschotelkorst. 

Het Witte Schotelkorst groeit vaak op in het licht staande loofbomen met een gladde schors. Dus ook een Lijsterbes. Ook op muren van oude kerken. Het is zeer algemeen in heel Nederland. Op de foto is het licheen ( korstmos) gegroepeerd in areolen. Die zijn allemaal afgerand met een vage grijze streep materiaal.

R57 lime

 Hè, hè, toch een halsring vanmiddag. Al een paar dagen was het knudde met de halsringen, met de afgelezen halsringen. Ondanks de regen ben ik toch maar even  polder de Derde Bedijking ingedoken. De wind stond uit het Zuid-Westen zodat ik vanaf Molenland en de Hoofdweg aan de lijzijde van de auto het raam kon open doen, zonder wind en regen. Was al op weg naar huis toen ik bij de Westerlandweg en de Hoofdweg nog een groep zag zitten die de moeite van het bekijken waard was. Al vrij snel had ik een groene halsring, maar de Kolgans ging zitten in het lange gras. Weg halsring. Over het algemeen gaan ze vrij snel weer grazen, deze  ook. Sterkste vergroting op de telescoop. Door de wind trilde de auto en de code was dus moeilijk te ontcijferen. Uiteindelijk dacht ik R57. Heb toen een serie foto's met telelens op 400 mm. genomen, in de hoop dat ik thuis zekerheid zou krijgen. En, jawel. Zie de foto.

R57lime, een mannetje,  is op 12-2-2015 geringd in Maren Kessel  als volwassen vogel. Hij is vooral in deze omgeving waargenomen. Ruim de helft van de waarnemingen hier bij de Groene Jonker en in onze polder. Vaste bezoeker.

Boutade

                                   O land van mest en mist, van vuilen,

                              kouden regen,

                              Doorsijperd stukske grond, vol 

                             killen dauw en damp, 

                             Vol vuns, onpeilbaar slijk en

                             ondoorwaadbre wegen!

                             Vol jicht en parapluies, vol kiespijn

                             en vol kramp

                              uit Dichtwerken van P.A. de Génestet

                                 eerste strofe.

Bevroren neerslag.

 Rijm, Rijp, Ruige Rijp, IJshaar, IJsbloemen. Zeg het maar, wat heb ik hier gefotografeerd in mijn Hazelaarheg met Groot Dooiermos en Kapjesvingermos ? Ik vermoed, maar ben niet zeker daar ik geen meteoroloog ben, dat het Ruige Rijp is. Ook volgens Wikipedia is dit aanvriezende mist dat gevormd wordt door onderkoelde mistdruppeltjes van de mist die vanochtend het land onveilig maakte.  Meestal heeft Ruige Rijp een prachtige vorm, zie logjes uit het verleden o.a. 18 jan. 2017, nu is het een bijeengewaaid zootje bevroren mistdruppels.

Gesteelde Haarmuts

Had ik op de betonnen schaal in de vorm van een blad van het Groot Hoefblad , die op de tuintafel ligt, op 15 oktober een polletje van Gewoon Muisjesmos, nu zat er nog een andere soort , ook op de schaal: een Gesteelde Haarmuts. Ook een bladmos dat graag op basenrijke gesteente groeit. De sporenkapsels zijn duidelijk zichtbaar en zijn bij vergroting behaard.  Het mutsje, ander woord voor huikje, voorkomt dat de sporen uit het doosje dat onder het huikje zit, te vroeg uit het doosje vallen. De vorm van het huikje is vaak een kenmerk dat gebruikt wordt bij de  determinatie.

Kouwe poten?

                                            Een paartje Krakeenden. Hij in het wak, zij op het ijs.

Buteo buteo

Nou heb ik vanmiddag minstens 4000 ganzen in het Gagelgebied en m'n "achtertuin" gezien maar geen halsring kunnen ontdekken. Dit euvel heb ik altijd aan het begin van het seizoen.  Oorzaak? Ik klaag al enkele jaren over de  gehalsringde ganzen die steeds minder in aantal worden. Ik vermoed dat er minder geringd wordt. Ik ben toch benieuwd hoe lang dit onderzoek nog loopt en wat het uiteindelijk oplevert in de vorm van bijvoorbeeld een proefschrift. Overigens is de eerste projectleider , Helmut Kruckenberg, er al op gepromoveerd,  "Muster der Raumnutzung markierter Blessganse " in 2003. In de afgelopen 20 jaar zullen er toch wel meer  nieuwe inzichten zijn ontstaan. 

Toch werd m'n middag goed gemaakt door een prachtig lichtgekleurde Buizerd.  Hij joeg wat Kolganzen de stuipen op het lijf door er laag over heen te vliegen. Het was op het land van boer Peek, in de oksel van de Bovendijk en Molenland. De Buizerd vond een prooi in het gras, ik kon niet zien wat het was, ik denk een stuk aas. Ik zag hem niets slaan.

Lichtgekleurde Buizerds worden steeds talrijker, toch denk ik dat er in de winter meer lichtgekleurde vogels worden waargenomen als in de zomer. Vroeger ging men altijd uit van het idee dat de witgekleurde Buizerds afkomstig waren uit Skandinavie. Nu zien we in de zomer ook wat meer witte vogels.

Vandaag 2000e weblogje

Op 13 oktober 2014 ben ik met Google.blogspot.nl begonnen met de blogspot. weblog. Ik had ruim  twee en een half jaar "droog" gestaan toen het weer begon te kriebelen. Daarvoor had  ik enkele jaren een web.log bediend met waarschiijnlijk ook enkele duizenden weblogjes. Helaas heb ik daarvan geen kopie  gemaakt. Weblog werd verkocht aan Sanoma (?)  en daardoor moest ik allerlei nieuwe regels aanhouden . Daar had ik geen zin in en heb dus twee en een half jaar gewacht op Google. Sinds 2014 heb ik bijna dagelijks een logje met foto geschreven en gemaakt. Daar heb ik 9 jaar over gedaan. Elk jaar ongeveer hetzelfde gemiddelde , behalve 2020 toen mijn vrouw overleed. Gelukkig heeft ze , ondanks haar ziekte en mijn mantelzorg,  mij voortdurend de polder in gestuurd. 

Vanmiddag slechts één halsring , weer PP9 blauw bij een Grauwe Gans op dezelfde plek waar ik 'm eerder aflas, nl.de Gagelweg. Op bijna hetzelfde weiland. Plaatstrouw. 

Verder zag ik een Grote Zilverreiger een Mol pakken, helaas geen foto want het nageslacht belde op dat er verse appeltaart was. Even later wel een foto van  een Zilver die een Kikker te pakken kreeg.

Mooi was de rij Brandganzen, helaas nog geen halsring bij deze groep. Daar zit ik op te wachten.

Het was nevelig langs de Gagelweg. Op de Bovenlanden veel minder.

Fourage ( no.1999)

 Vanmiddag heb ik duizenden vogels zien fourageren in m'n "achtertuin" : 3 a 4.000 Kollen, 500 Grauwe, 20 Brandjes, 1.000 Smienten, 3 Grote Zilverreigers, 300 Kieviten, 200 Wulpen, Wilde Eenden, Krakeenden, Blauwe Reigers, Aalscholvers, Bergeenden, Spreeuwen, Eksters, Kauwen, Zwarte Kraaien, Kokmeeuwen, Zilvermeeuwen, Buizerds en ook nog dezeTorenvalk, zittend op een hekpaal langs de Kromme Mijdrecht. Ik vermoed  met een Muis, ik kon net tussen de riethalmen door fotograferen. Deze was het mooist. Vogels doen niet anders dan de hele dag zorgen voor energie. De ene soort haalt het uit Gras, een ander uit een Muis.