vrijdag 30 januari 2015

Taxidermie

Voor het eerst tijdens z'n opgezette leven wordt 'ie uitgelaten in de sneeuw. Eindelijk weer eens in z'n biotoop, want daarvoor ben je wit. Hij (misschien is het ook wel een zij) heeft er schik in , zo te zien. Of dreigt 'ie naar de fotograaf door de tandjes te laten zien? De tand des tijds is 'm wel aan te zien. Wat goor door het stof en de zwarte staartpunt is ook wat verschoten.  Ruim 40 jaar al staat deze Hermelijn met de voorpootjes op de tak op m'n werkkamer. Tijdens z'n leven had 'ie de euvele moed om in een Betuws kippenhok rond te gaan banjeren en dat vonden de ouders van een leerling van me niet zo leuk. Er werd een val of klem gezet en prompt werd de kippendief gevangen. " Of de meester er wat mee kon ?" vroeg Anneke. Meester wilde het beest graag hebben en die liet het rovertje opzetten.

Dit opgezette Hermelijntje en een opgezette mannetjes Eidereend zijn mijn enige produkten van taxidermie. Ik kwam dit woord tegen in een artikel in de Volkskrant van gister over opgezette dieren. Het opzetten van dieren is , aldus dat artikel, tot kunstvorm verheven. Ik was nieuwsgierig geworden door het woord taxidermist. Het betekent , na wat gegoogle, dierenpreparateur. Na verder zappen ontdekte ik dat er zelfs een startpagina van taxidermie bestaat. Dieren opzetten is aan strenge regels gebonden: om een dood beest bij een preparateur te krijgen moet je een vervoersbewijs bij de politie halen,dit om illegale handel, stroperij etc. te voorkomen. Zonder dat bewijs accepteert een erkend preparateur het aangeboden dier niet.  Als je verschillende websites bekijkt kan ik me niet voorstellen dat al die getoonde dieren dood zijn gevonden of gefokt en doodgegaan. Kijk maar eens op www.taxidermy.nl en www. taxidermieshop.nl. Wat je daar allemaal tegenkomt, om te huiveren. Buitenlandse preparateurs bieden opgezette tijgers, leeuwen en complete olifanten aan. Je mag ze eerst schieten, zelfs de jachtpartijen worden door deze preparateurs georganiseerd.  Ik denk dat dit een vette kluif is voor bijv. de Partij voor de Dieren of een onderzoeksjournalist.
Mijn Eidereend is nog eerder bij me gekomen. Als jeugdbonder was ik in de 60er jaren in een wintervogelkamp op Terschelling en net in die tijd hadden Eiders te maken met een parasietenplaag, als ik me goed herinner. Ze gingen er dood aan. Deze vond ik op de Bosplaat en heeft nog een paar dagen in het kamp geleefd. Met een dode Eider kwam ik thuis. Hij werd door Hamstra, erkend preparateur in Harlingen ,opgezet. Hij was goed in waterwild .

Goed weekend, Sneuper.




donderdag 29 januari 2015

Pestvogels

Opgelet, er worden de laatste weken weer behoorlijk wat Pestvogels gezien, her en der in het land. Ze zitten op bomen en struiken met bessen, vooral de Gelderse Roos , Meidoorn en de Liguster zijn  in trek. Ze zijn zo groot als een Spreeuw en hebben een kenmerkend geluid.Een helder hoog rateltje: tlrrrrrrie, vaak aaneensluitend.

woensdag 28 januari 2015

Ongeslachtelijk

De bovenste foto is genomen op 26-1-2009, de onderste foto op 27-1-2015. Het is op beide foto's hetzelfde groepje Sneeuwklokjes. In die zes  jaar heeft dus er een verdubbeling plaats gevonden van het aantal bolletjes. Dat lijkt niet zo snel, maar overal waar in onze tuin vroeger maar enkele polletjes stonden, is nu een overdaad aan Sneeuwklokjes. Alleen dit is het enige polletje dat nu al bloeit en dat elk jaar doet. In de voortuin notabene waar de zon dan niet komt. Heeft dat er misschien mee te maken? De andere, in de achtertuin,  zijn bijna zo ver. Overal witte puntjes.
In ons land is deze vermeerdering het resultaat van ongeslachtelijke voortplanting. Geslachtelijke voortplanting bij Sneeuwklokjes komt hier niet of nauwelijks voor. Immers, er zijn omstreeks deze tijd van het jaar geen insecten die kunnen bestuiven. Bij een warme winter komen de eerste Hommels in februari tevoorschijn en kunnen ze bloeiende bloemen bezoeken.Maar het is een uitzondering. Er worden nieuwe bolletjes door de bolletjes gevormd en doen er een paar jaar over "volwassen" te worden, zodat ze een bloem kunnen produceren.

dinsdag 27 januari 2015

2015 Jaar van de....???

Zo regelmatig kwam ik in m'n foto-archief de logo's tegen van "De Vogel van het Jaar" van Vogelbescherming en SOVON  en bedacht dan dat ik nog geen 2015 Vogel van het Jaar was tegengekomen. Zoeken op de websites van genoemde instanties leverde niks op, tot vorige week. Ergens weggestopt in het menu vond ik de reden. Er komt geen "2015 Vogel van het Jaar". De 18-jarige traditie wordt voor een jaar onderbroken. In 2015 gaat men nog  verder met het Spreeuwenonderzoek. De oorzaken van de grote achteruitgang van de Spreeuw zijn nog niet duidelijk. Ook wordt dit jaar gebruikt om alvast 2016 voor te bereiden. Vanwege de soort zal dat een extra groot  (? Sn. ) jaar worden. Een opvallende soort waarschijnlijk, of een algemeen voorkomende net zoals de Spreeuw. Misschien de Huismus, de Koolmees, de Wilde Eend? Misschien de Soepeend? Als ik let op de vogels van de afgelopen jaren zijn het allemaal soorten die het niet zo goed doen. Er zit nog geen typische weidevogel bij dus wordt het de Grutto , de Kievit of de Tureluur.
Wat de logo's betreft, jammer dat er is afgestapt van de vroegere schitterende logo's, zie foto. Van de laatste twee vind ik met name die van de Spreeuw  mislukt. De Patrijs is gestyleerd, dan moet je de Spreeuw ook styleren. Maar wie ben ik?

maandag 26 januari 2015

Keutels 4


Zo'n plek onder een boom verraadt een slaapplaats in de boom. Meerdere nachten is hier geslapen want er liggen van een paar dagen keutels. Van een paartje. Op een tak zitten ze vlak naast elkaar en slapen. Meestal hebben Turkse Tortels een dergelijke roestplaats. Op een vroege ochtend in het ochtendgloren kreeg ik gelijk, ik zag ze zitten. Het was nog te donker om weg te vliegen, maar leuk vonden ze het niet, die man daar beneden. In dezelfde straat in Proostdij slapen ook veel Kauwen, zij zitten niet zo dicht op elkaar , vandaar dat hun uitwerpselen veel meer verspreid op straat liggen.
De laag poepjes doet me denken aan het poepplankje boven de voordeur van mijn ouderlijk huis toen ik nog kind was. Onder de dakgoot zat elk jaar een Huiszwaluwennest precies boven de deur en mijn vader had al gauw een plankje getimmerd. Het nest werd niet weggestoken zoals bij sommige buurtgenoten, toch kwamen ze elk jaar  overal in de straat terug.
Maar je rook het wel.

vrijdag 23 januari 2015

Keutels 3

Op de voorgevel van het huisje, waarin we vorige week in het Sallandse vertoefden, vond ik een merkwaardig staaltje van vogelvlijt. Nou ja, vlijt. Het vogeltje  hoefde er niet veel voor te doen, alleen maar eten. Allemaal keuteltjes, over ongeveer de lengte van een meter, zaten opgedroogd op de gevel. Het wit van de urine en het zwart van de echte ontlasting. Het spoor liep omhoog naar de houten betimmering van de bovengevel. Op de hoek zat, als laatste van een rij planken, een klein driehoekje en daar stopten de keuteltjes. Dit driehoekje was  provisorisch met een schroef vastgezet. Ik denk dat het er af gevallen is geweest , een kleine opening ontstond, waar al gauw een vogel een leuke nestgelegenheid in zag of misschien wel een slaapplek. Laten we het maar op het eerste houden. Waarschijnlijk hebben de oudervogels, elke keer dat ze gingen voeren, een poepje geproduceerd en dit poepje sloeg te pletter tegen de bakstenen en droogde op. Doen vogels, die aankomen vliegen om te voeren, dit keutelen wel vaker? Ik zal er eens op letten. Ze zijn niet geproduceerd bij het verlaten van het nest als de ouders de keutels van de jongen meenemen om het nest niet teveel te vervuilen. Immers, de oudervogel vliegt van de muur af  en het eventueel losgelaten keuteltje zal met een boog van de muur af op de grond komen. Zelfs dat doen voerende vogels niet. Ook een stel poepjes op de grond verraadt het nest. Een gast heeft waarschijnlijk geklaagd over de herrie die de jonge vogels hadden en zo is het driehoekje met een schroefje vastgezet. De jongen stierven waarschijnlijk de hongerdood. Ik denk vooral aan een Spreeuw, een Koolmees of een Huismus.

Misschien heeft een bezoeker van Sneuper een betere verklaring, ik hoor het graag.

Prettig  weekend, Maandag nog meer Keutels.


donderdag 22 januari 2015

Vlinderstruik

Onze Vlinderstruik zit vol in het blad. Allemaal kleintjes, die maar langzaam aan groter worden. Als ik me goed herinner heb ik dit nog niet eerder gezien. Zou  een zacht jaar dit veroorzaken ? Opvallend is dat de kleine blaadjes bedekt zijn met een viltachtige beharing , die, naar mate de bladeren groter worden, verdwijnt. Uiteraard vraag ik me dan af waar dit viltlaagje voor dient. Over het algemeen dient de beharing het verdampen via de huidmondjes tegen te gaan. Zeker in de winter van levensbelang omdat de wortels nauwelijks of geen water opnemen. Gewoon het blad laten vallen is dan de beste oplossing. Dat gebeurt hier niet, bij het groeiende grotere blad verdwijnt juist de beharing, o.a door de regen. In hoeverre dit nu funest zal zijn voor de struik kan ik moeilijk inschatten Ik denk dus dat het een andere functie heeft, n.l. het beschermen tegen de vorst. Jonge, kleine blaadjes zijn opgebouwd uit dunwandige cellen (cambium en vulweefsel), die door hun lichte bouw makkelijk aangetast worden door de kou. Tussen de haartjes van het vilt zit lucht en lucht is een uitstekende isolator. Zie daar de bescherming. Als de cellen wat ouder zijn hebben ze dikkere celwanden en zijn beter bestand tegen de kou. Ik ben benieuwd wat er zal gebeuren als de vorst alsnog toeslaat. Snoeien na de vorst, heb ik geleerd van Elza.

woensdag 21 januari 2015

Pijlstaart


Vanochtend bij het Rondje Ronde Venen, het stikte van de ganzen maar daarover straks, ook een blik geworpen op de Waverhoek. Voor ongeveer de helft bevroren. Aan de overkant lag alles nog open. Hier zaten dan ook de Wintertalingen ("kruuk, kruuk"), de Smienten ("pieuwww, pieuwww"), Slobeenden ( speelden stommertje) en nog wat ander spul zoals 13 Pijlstaarten. Vooral het mannetje is een schitterende vogel. Was nu alleen met de telescoop te zien. Druk grondelend zodat de "gepijlde" staart omhoog stak. Op de foto , archief uit 2008, valt de witte zijstreep niet op maar in werkelijkheid loopt de witte benedenhals wat breder door naar boven. Door de lange en smalle hals wordt hij wel de hazewindhond onder de eenden genoemd. De Pijlstaart broedt hier nauwelijks, er zijn elk jaar wel een paar broedgevallen in waterrijk gebied. Niet in het Groene Hart bij mijn weten. Finland en en noordelijk Rusland is het broedareaal. Ze zijn hier meestal op doortrek.
Dan de ganzen. Werkelijk door de hele Ronde Venen grote groepen Kolganzen. Minstens 10.000. Zaten overal , ook waar ik ze nog nooit gezien heb , bijvoorbeeld tegen het fort in Nessersluis aan. Zoveel ganzen en dan maar met één halsring thuiskomen!! Meestal graasden ze met de kont naar me toe, te ver weg, misschien was ik te haastig en wat er aan de hand was met mijn auto? Even dacht ik dat 'ie knaloranje of geel was, want zodra ik stopte vloog de hele klub omhoog.  Ze waren erg schuw vanochtend. Alleen langs de Gagelweg, in de hoek met de Enschedeweg zag ik R23 lime. Is waarschijnlijk in Maren-Kessel in jan. 2014 geringd. Ik was de eerste aflezer.

dinsdag 20 januari 2015

Bloeiend Hout


Volgens www.natuurkalender.nl is dit de 5e waarneming van een bloeiende Forsythia in ons land in het nieuwe jaar. In Twistvlied.  Het is een nog ijl bloemetje, met wat bruins. Ik denk door een nachtvorstje. Er zullen er ongetwijfeld meer zijn, maar die worden of niet opgemerkt of niet doorgegeven. De eerste waarnemingen komen uit het oosten en zuiden van het land, misschien door wat meer zon en dus wat hogere temperaturen. Eerst bloeien, daarna komen de bladeren: Bloeiend Hout. De soort is tussen 1833 en 1920 ingevoerd uit Korea en China. Vandaar een andere naam, Chinees Klokje. Forsythia is genoemd naar de directeur van de Royal Kensington Gardens, W. Forsyth. Er werden vroeger wel vaker personen "vernoemd". Ik kom daar later nog eens op terug.
Na de bloei snoeien!

maandag 19 januari 2015

Terug op 5 m. onder NAP.


Na regen komt zonneschijn! Een ding wat zeker is. Ook al duurde de regen 5 dagen en liet de zon zich twee dagen zien, gedurende ons verblijf in een bebost gedeelte van ons land wilde ik maar een ding: sneeuw! Wel, op de vertrekdag was er sneeuw.  Helaas moesten we op tijd vertrekken en konden we nauwelijks genieten van het witte Sallandse landschap.

vrijdag 9 januari 2015

Grote Zilverreiger doet het goed.




Als je 20 jaar terug een Grote Zilverreiger in de polder zag , stopte je de auto of de fiets en keek je ademloos door je kijker of telescoop naar deze tropische schoonheid. Mijn eerste zag ik tijdens een PuntTransectTelling en riep naar mijn collega : "Stop de tijd, een Zilverreiger". Dat was in de winter. Het werden er steeds meer en op een gegeven ogenblik kwamen er berichten over broedende Grote Zilverreigers in de Oostvaardersplassen. Dat zijn er ook steeds meer geworden. In het laatste SOVON-Nieuws, dat vanmorgen op de mat viel, in het artikel over zeldzame broedvogels in 2014, wordt gemeld dat er niet eerder zo'n ruime verspreiding in ons land is geteld. In 2014 broedden ze voor het eerst in de Lepelaarplassen bij Almere ( 10 nesten) en op de oevers van het Volkerrakmeer ( 7 nesten). De Makkumer Noordwaard was voor het tweede jaar bezet ( 2013 2 nesten en 2014 9 nesten). Bij Alphen a/d Rijn werd een nest met drie vliegvlugge jongen ontdekt. De Wieden hadden
twee broedparen. Bij Kampen, langs de Nederrijn, in Oost-Brabant en Noord-Limburg werden Zilvers met nestindcerend gedrag ( bijv. nestbouw) waargenomen. Alleen het kerngebied voor de soort, de Oostvaardersplassen, liet het ernstig afweten. In 2013 nog 195 nesten, in 2014 nog maar 116 nesten. Waarschijnlijk heeft de verlaging van de waterstand in de vestigingsfase de reigers parten gespeeld.
Al met al toch een verrijking van onze biodiversiteit.

Goed weekend en volgende week ben ik de polder uit. Ik hoop nu en dan een logje te schrijven.

donderdag 8 januari 2015

Het boze oog

Ik blijf nog even op de Bosdijk, door de afwezigheid van bos in de directe omgeving onze  favoriete stek om te wandelen. En dat ligt 'm niet aan de naam. Er is altijd wel wat te zien en van te genieten. Bijvoorbeeld de Grauwe Abelen langs de parkeerplaats bij  de zuidelijke vijver. Inmiddels grote bomen geworden, die met grote opvallende ogen aan de stam het doen en laten van de bezoekers observeren.
Je wordt goed in de gaten gehouden, want er zijn vele ogen aan de stammen. De Grauwe Abeel heet ook wel  Esp, Ratelpopulier ( naar de altijd ritselende bladeren) en Vrouwentong. Heel begrijpelijk. Het schijnt dat men niet goed weet waardoor deze ogen ontstaan. Als ik een verklaring mag geven, zou ik denken aan een soort litteken van een afgezaagde tak. De buitenste donkere rand is m.i. een restant van de schors van de afgezaagde tak;  het cambium , cellenvormend weefsel van een boom, is doorgegaan met het naar buiten toe vormen van schorscellen, met daaronder de bastcellen.  Kijk maar , in het oog loopt de schors rond en trekt zich niets aan van de schors van de stam. Naar binnen toe ( "de pupil") is hout gevormd als bescherming van de zaagwond tegen bacterien, schimmels, insecten. Het gat is bijna dicht en zal over een paar jaar geheel gesloten zijn. De meeste ogen zijn al gesloten. Mijn verklaring is wat versimpeld.

woensdag 7 januari 2015

Kolonie Blauwe Reigers


Ze hebben hun burchten al weer betrokken de Blauwe Reigers. Een vroege broeder, Aalscholvers zijn nog eerder. Die hebben nu al eieren. Werp maar eens een blik door kijker of telescoop over de Grote Wije van Botshol. In de verte bij de Kloosterkolk zijn de Aalscholvers  al druk bezig. Onze Blauwe Reigers slapen en rommelen wat op het nest, zo langzamerhand maken ze zich op voor de voortplanting. De hormonen werken steeds heftiger. Hier een Blauwe Reiger op een nest in de Bosdijk. Een kleine kolonie van nog geen tien nesten, maar er komen er meer. Misschien elk jaar eentje. Het nest wordt opgekalefaterd, er wordt ruzie gemaakt met andere mannetjes over de nestkeus, er worden vrouwtjes verleid en uiteindelijk "versierd". Maar dan zijn we een paar weken verder. Is het geen plaatje, dit mannetje?

dinsdag 6 januari 2015

Sporenkapsels.

Door slechte verzorging zit m'n hanging basket vol met mos, bladmos. Soortnaam onbekend. Opvallend zijn de sporenkapsels. Bij deze soort hangen ze, bij bijvoorbeeld haarmos staan ze rechtop. Uit zo'n kapsel komen na verloop van tijd sporen. Op de grond vormt een spore een draadvormige voorkiem . Hierop vormen zich knoppen, waaruit twee soorten mosplantjes groeien: vrouwelijke met flesvormige orgaantjes, hierin ontstaan eicellen, en mannelijke met kegelvormige orgaantjes waarin spermatozoïden worden gevormd. Deze zaadcellen bevruchten de eicellen, hieruit ontstaan de sporenkapsels. De cirkel is rond.

maandag 5 januari 2015

De Koereiger


Al een aantal dagen wordt er langs het riviertje de Waver een voor mij nieuwe soort waargenomen: een Koereiger. Ik heb me vanmorgen dan toch laten verleiden,door wie of wat eigenlijk?, om te gaan kijken. Wel leuk een nieuwe en zeldzame soort, maar ik zal bij de prilste berichten daarover niet in de file met vogelaars half  Nederland doorcrossen. Zo was ik niet bij  Alphen a/d Rijn om een Afrikaans vogeltje, 'k herinner me de naam niet eens meer, in de weilanden van een kaasboerderij te aanschouwen, ook niet bij de Kleinst Waterhoenders in de Groene Jonker, een paar jaar terug.  Was in mijn jeugdbondtijd het soortenjagen een minderwaardige bezigheid, tegenwoordig is het een aparte gerespecteerde tak van ornithologie. Meestal zijn de beoefenaren verenigd in de actieve Dutch Birding Association, met een geweldig, van prachtige foto's voorzien, blad. En ze hebben een leuke website waar zeldzame waarnemingen op worden gepubliceerd. Vaak in de kustgebieden. Er worden door een aantal leden soortenlijsten bijgehouden met aantallen, die soms een paar duizend soorten omvatten. Ik heb daar niet zoveel mee. Ik geniet van andere takken van de vogelsport. Ieder het zijne.
Terug naar de Koereiger: ik had langs de hele zuidkant van de Waver gezocht. Niets te zien. Wel veel Kollen met veel Grote Zilverreigers.Toen ik hoorde van een collega, die op zoek was naar de Roodhalsgans, dat het reigertje aan de noordkant zat ben ik toch in de auto gesprongen En ja hoor, het beestje zat tussen de schapen. Ik zag bij het aanrijden dat vlakbij elkaar een Blauwe Reiger, een Grote Zilverreiger en het Koereigertje zaten. Ik dacht  gelijk als fotograaf. Een mooie plaat met de drie soorten in een beeld. Nou vergeet het maar. Zodra de auto gestopt was , gingen ze op de wieken. Te laat en/of te onvoorzichtig. Koereigers zitten graag tussen het vee dat wel eens wat insecten opjaagt bij het grazen. Wil je een Koereiger in al z'n schoonheid zien kijk dan op de website van Marianne . De Vogelkijker staat in de rechterkolom. Verder zaten er aan het begin van de Botsholse Dwarsweg West een groep Kleine Zwanen ( minstens 18 vogels).

vrijdag 2 januari 2015

Bijna in bloei

Overal al een paar centimeter boven de grond. Dit polletje een paar centimeter meer, waarschijnlijk door een plek in de luwte. Er bestaat een relatie tussen de temperatuur van januari en februari  met de eerste bloei van het Sneeuwklokje. Hoe warmer hoe eerder. Ik heb op een andere plek een pol waar al een wit puntje tussen zit, maar was moeilijker te fotograferen. Van oorsprong komt het Sneeuwklokje uit Zuid-Europa, maar is door het planten in kloostertuinen en kasteeltuinen hier terecht gekomen. We noemen dat de stinseplanten, zoals Winterakoniet, Krokus, Bosanemoon, Holwortel, Kievitsbloem, etc. etc. Ik heb ook Kievitsbloemen maar die staan nog niet boven de grond.
Deze foto is genomen met een hoekzoeker zodat ik niet helemaal horizontaal op de grond hoefde.

Goed weekend.

donderdag 1 januari 2015

Vogels en vuurwerk 2014/2015


Niet alleen honden en katten hebben last van vuurwerk, ook de vogels buiten reageren heftig. Vooral watervogels vliegen in paniek op , in grote getale om 24.00 uur op 31 december. De laatste jaren meet men dit met de weerradar in De Bilt en in Den Helder. Ik heb van de website horizon.science.uva.nl/fireworks/ twee kaartjes van de jaarwisseling afgelopen nacht afgedrukt. Het eerste van vlak voor 24.00 uur (23.51), het tweede van 00.21 uur. Ik heb voor een goede oriëntatie enkele plassen in onze omgeving met een rode letter aangegeven. De O is de Ouderkerker Plas, recht daaronder de V van de Vinkeveense Plassen en Botshol en de Waverhoek, links daarvan de W van de Westeinder, rechts van de V de L van de Loosdrechtse Plassen, onder de Westeinder de N van de Nieuwkoopse Plassen, daaronder de Reeuwijkse Plassen.
Je ziet dat het helemaal rood kleurt in onze omgeving . Rood geeft aan dat er veel vogels in de lucht zijn. Dat gaat om duizenden per km². Bij Loosdrecht, maar ook tussen Vinkeveen en Ouderkerk kleurt het scherm rood. Alleen al op de Ouderkerker Plas  zitten gemiddeld 10.000 Smienten. Daar komt dan de Ronde Hoep, de Waverhoek en Vinkeveen bij. Nieuwkoop en Reeuwijk doen het wat minder, maar toch ook daar een behoorlijke verkleuring. Ook langs de rivieren een massa vogels de lucht in. Ze vliegen in paniek tot grote hoogte, soms wel 500 meter en blijven daar rondvliegen tot het vuurwerk beduidend minder wordt. Deze krachtsinspanning kost nogal wat energie, die ze juist zo goed voor andere dingen kunnen gebruiken.