Weer een broed van de Kieviet

De jaarlijkse Bruine Kiekendief is ook weer terug in het reservaat langs de Ter Aase Zuwe. Al jaren wordt er daar gebroed. De mannetjes zijn er eerder dan de vrouwtjes.  De Kiek blijft niet in het reservaat om te foerageren, ook de weilanden er omheen worden afgezocht.  Als er dan een Kieviet zit met een  nest,  kun je er zeker van zijn dat de Kiek wordt aangevallen door de Kievieten, zoals op de foto. 

Vanmiddag het tweede Kievietsnest gevonden, ook met vier eieren.(foto beneden) Dat nest heb ik de eerdere dagen gemist. Kan gebeuren. Ik zag nu ook bij dit nest het vrouwtje bezig met strootjes te verzamelen om het nest te fatsoeneren. Zolang ze broeden zijn ze ook bezig met het nest. Altijd een prachtig gezicht die vier eitjes met de punt naar het midden in het nest. 

Ook de eerste wants.

 De Grauwe Schilwantsen komen ook tevoorschijn. Er zaten een paar in de Glansmispel lekker in het zonnetje warm te worden. 

Ze overwinteren in alle hoeken en gaten van gebouwen, dus ook van onze huizen en schuurtjes. Verder in bladresten en brandnetelresten.

Vanochtend mijn Kieviet met een nest met eieren gecontroleerd: vier eieren! Die gaat broeden.

Hangmatspin of Baldakijnspin.

 Gisterochtend vielen me de tientallen spinnenwebben op in de conifeer. Waarschijnlijk duidelijk zichtbaar door de mistdruppeltjes die aan het web waren blijven hangen. Nooit gedacht dat er nu in maart al zoveel spinnen in de conifeer zouden zitten. Het zijn de Hangmatspinnen of Baldakijnspinnen. Ze worden foutief ook wel eens Dwergspinnen genoemd maar dit is geen officiele naam. Het is een grote familie, plm. 230 soorten in Nederland behoren tot deze familie. 

Ze maken 's nachts een soort hangmat waarin ze een prooi hopen te vangen. Zelf hangen ze onder het web en staan met een schrikkeldraad in verbinding met dit web. Zodra ze een trilling voelen komen ze tevoorschijn en bijten dwars door het web de prooi dood. Deze spinnetjes zijn zo licht dat ze hangend aan spindraden tot op kilometers hoogte zich kunnen verplaatsen.

Weer terug.

 Ze zijn weer onderweg , de Kievietsbloemen. Elk jaar , al enkele tientallen jaren, komen ze op dezelfde plek boven de grond. Steeds een paar planten meer. Het zaad doet er 7 jaar over om uiteindelijk een plant met bloem te worden. Kievietsbloemen in de tuin, Kievietsbloemen aan de Ter Aase Zuwe en Kievietsbloemen langs de Boterwal. Toevallig ontdekte ik in een gemeenteplantsoen bij de school waar nu nog  de Voedselbank in Mijdrecht  is gevestigd ook een paar. Hoe komen die daar nou terecht? 

Ruzie

 Beide Grutto's aan de rand van hun territorium ( in wording) dreigen de concurrent met de snavel. Begin van de ruzie. Soms leggen ze de snavels tegen elkaar. Vervolgens wordt de strijd feller en springen ze dreigend de lucht in. ( foto beneden). Als de ruzie op z'n felst is springen beide mannetjes tegen elkaar op , prikkend met de snavel. Met de zwarte staartveren wordt gedreigd. 

M'n ene Kieviet heeft drie eieren. 

Braakbal, maar van welke vogel?

In mijn weidevogelgebied staan allerlei hekken met allerlei palen. Deze palen zijn stevig en hebben allemaal een wat dikkere doorsnee. Uiterst geschikt om als landingsplaats van een vogel te functioneren. Straks in het voorjaar zie je vaak Grutto's landen, Houtduiven, Scholeksters, Tureluurs, ( gek , Kievieten zie je nooit op een paal). Het hele jaar door Zilvermeeuwen, Kleine Mantelmeeuwen, Zwarte Kraaien,  Buizerds, andere roofvogels. Een behoorlijk aantal. Al deze soorten laten wel eens wat achter op de kop van een paal. Zo heb ik gevonden: de poten van een  kreeft, vaak en veel uitwerpselen, een schedel van een haas, een pluk darmen, een hele verzameling lijkjes van Eendagsvliegen, en braakballen. In dit weekend had ik weer eens een braakbal (zie foto boven), bruinrood met overal stukjes van een skelet in verschillende vormen.

  

Ik vraag me altijd af wie de producent is van zo'n braakbal. Ik ga op zoek. Braakballen pluizen heb ik m'n hele leven gedaan , tientallen muizenschedels ontdekt, maar hier zat geen schedeltje in. Wel stukjes van een visgraat en ook enkele schubben. Wel dan vallen er al verschillende vogels af. Een belangrijke aanwijzing waren de stukjes blauwe schilvertjes, ongetwijfeld afkomstig van een blauw gekleurde Amerikaanse Rivierkreeft.  ( zie logje 11 maart. ) Blijven over Zilvermeeuw en Kleine Mantelmeeuw. Deze broeden in het reservaat en geven behoorlijk overlast voor mijn weidevogels.Toevallig waren er een paar Kleine Mantelmeeuwen (gele poten) aan het foerageren. Stelselmatig worden de sloten langs gevlogen totdat er een prooi  in het water zwemt. Dat kunnen vissen zijn, in dit geval ( zie foto onder) een kreeft. Waarschijnlijk een Amerikaanse. Die zijn rood gekleurd en kunnen de bruinrode kleur van de braakbal veroorzaken. Dader bekend.

1e Kievietsei

 Mijn, ik herhaal, vandaag mijn eerste Kievietsei. Het is meestal elk jaar een latertje vergeleken met het eerste ei van de vrijwilligersgroep. Dat is dit jaar op 13 maart al gevonden bij boer Schreurs aan het Donkereind door Peter van der Pouw Kraan.  Hij vond het vorig jaar ook op ongeveer dezelfde plek als nu. Waarschijnlijk dezelfde Kieviet. Vaak is het al april als ik aan de beurt ben. In 2007 had ik het eerste ei op 14 maart. In 2020 4/4; 21 3/4 een Grutto; 22 weer een Grutto op 12/4; 23 3/4 Kieviet; 24 20/3 Kieviet en nu dus 24/3. Ik beweer al jaren dat ik veel concurrentie heb uit het reservaat van Staatsbosbeheer dat naast mijn weidevogelweilanden ligt. Als er bij mij nog niks aan de hand is zie ik de Kievieten daar al druk baltsen.

Ik zag de Kieviet op het nest zitten, ook maar even, ze kunnen straks lang genoeg op het nest zitten broeden. 

Ik heb nog nooit een dergelijk nest gevonden waarbij het ei bijna onzichtbaar is. Ik moest heel goed kijken voor ik het ei ontdekte. Heb een neststok geplaatst.

Helemaal naar Vinkeveen.

 

In een rijtuichie, in een rijtuichie,

in een rijtuichie, reden we naar Vinkeveen

op een dag in maart, zo kalm en bedaard,

en maar schommelen en kijken naar de kont van het paard,

in een rijtuichie, in een rijtuichie,

in een rijtuichie, helemaal naar Vinkeveen.

 door Wim Sonneveld en Leen Jongewaard.                                                    

  

Nog een paar.

 Ook Tureluren zijn gepaard. Hier een stelletje in een plasdras van het reservaat langs de Ter Aase Zuwe.  Mooie felgekleurde rode pootjes. 

Eindelijk

 Al een paar weken lezen we dat de Grutto's zijn gearriveerd, bijvoorbeeld op het Landje van Geijsel bij Ouderkerk en in de Groene Jonker bij het Noordse Dorp, ik wachtte en wachtte. Gelukkig vanochtend eindelijk aanwezig in mijn weidevogelland  en niet even een bliksembezoek aan het plasdras maar op enkele percelen een paartje, tenminste 3 paar. Foeragerend.  Geen aanstalten tot baltsen maar dat kan met dit weer zo gebeuren. Bij één paar had het mannetje de staart gespreid. De zwarte rand heeft een functie bij het baltsen. "t Komt wel goed.

Lekker rammelen

 Op de plek waar ik stond , middenin polder Demmerik, telde ik zo'n 20 Hazen, (Europese volgens waarneming.nl) allemaal van tijd tot tijd volkomen hotel de botel. Stil zitten , wachten tot er één  begint te rennen achter een ander aan, boksen, springen en weer stilzitten. Totdat er weer een Haas begint. Zo  zijn ze de hele dag omstreeks deze maand bezig. Een fraai gezicht. De Meerkoet op een perceel eerder denkt er het zijne/hare van.

Alweer een eerste

 Dit  Zevenstippelig LieveHeersbeestje geniet van de warme zonnestralen. Zit op een Hibiscusbloem in de knop. Kenmerkend voor dit LHbeestje zijn  dus de zeven stippels, maar ook het zwarte nekschild met twee witte vlekken. De zeven stippels hebben niets met de leeftijd te maken , er zijn LHbeestjes met meer stippels en dat is een aparte soort. Ze overwinteren als imago tussen ruigte en bladeren in de tuin, maar soms zie je ze ook in grote getale in huis. Op de boot had ik ze in het najaar altijd in het opgevouwen zeil en moest de kevers er uitkloppen om het zeil te kunnen opvouwen. Kwekers gebruiken ze graag tegen de bladluizen.

Als bloemen zo fel gekleurd.

 Nu de Sneeuwklokjes zijn uitgebloeid is het wachten op de gele kleur van het Speenkruid. Hier en daar al een bloemetje. Maar de meeste kleur momenteel heeft de Glansmispel. De nieuwe takken zijn felroodgekleurd. Dat wordt veroorzaakt door de kleurstoffen in de jonge ccllen, die ze beschermen tegen te fel zonlicht. Anthocyanen noemen we ze. Er zijn honderden anthocyanen. De nieuwe cellen zijn teer, dunne celwanden en zo, en kunnen de eerste weken niet zonder bescherming.. Als ze wat ouder en steviger zijn, vooral dikkere celwanden hebben, verdwijnen de anthocyanen en komen door de herfstkleuren weer te voorschijn. Andere planten met deze bescherming zijn bijvoorbeeld de Roos en de Populier.

Hun territorium

Kauwtjes raken zo langzamerhand ook in de broedstand: voorzichtig bepalen ze het zonnepaneel waaronder ze een nest gaan bouwen en gaan broeden. Het paartje op de foto neemt even rust,  vooral het warmere weer van de vorige week was het startsein om de panelen weer te verkennen. Nauwelijks ruzie, panelen genoeg. Deze Kauwtjes zitten bij panelen bij mij schuin aan de overkant. De panelen recht tegenover me zijn niet in tel. Waarom of waardoor niet? Geen idee. 

Paniek

 Even dacht ik aan een Zeearend toen ik het filmpje met vele ganzen en Smienten door het beeld zag vliegen. Paniek alom , ik hoor en zie Kolganzen en ik hoor vooral Smienten. Die vallen in beeld tussen de ganzen niet op. Maar als de hele meute vanaf  Gijs z'n weilanden is voorbij gekomen hoor, en zie ik niet, de veroorzaker van deze paniek: een helicopter. We hebben de pech in de buurt van Schiphol te wonen met de blauwe en gele helicopters. Ganzen zijn enorm gespitst op de herrie  en ze horen ze veel eerder dan wij mensen een helicopter.

Alleen op de laptop groot beeld.

Synchroon

 Het lijken wel Spreeuwen die ook in formatie kunnen vliegen. Bekend zijn de Spreeuwenwolken, hier kun je spreken van een Smientenwolk. Bij verstoring vliegen de Smienten vanaf de weilanden waar ze foerageren omhoog en vliegen in grote groepen heen en weer. Bijna allemaal hebben de Smienten op de foto de vleugels gestrekt, synchroon. Een aanvaller, bijvoorbeeld een Havik, weet niet welke vogel hij het eerst moet pakken. Dit synchroon bewegen zie je wel bij meer dieren, vissen bijvoorbeeld. Alsof ze door een zender worden gestuurd.

Zeldzaam of niet?

 Ik vond één dezer dagen weer eens een "smidse" waar kreeften werden gesloopt en opgepeuzeld. Door ................. ? Meerkoeten?  Futen? Meeuwen? Het begrip smidse leen ik van de Zanglijsters die her en der op steeds dezelfde plek een huisje van een Huisjesslak kapot slaan op een steen om zo bij de zachte slak te kunnen. Deze kreeftenpoot vond ik op een weiland in de buurt van zo'n smidse, verdere lichaamsdelen ontbraken. Een  smidse vlak langs de slootkant bestaat meestal uit poten, schilden en grote scharen. Een kreeft heeft 5 paar poten waarvan de voorste vergroeid zijn tot scharen.

Maar nu de kleur. De meeste gevonden scharen zijn rood tot lichtrood, een blauwe schaar zie je toch minder. Maar ik heb ze wel gevonden. In de literatuur algemene verwarring: een mening geeft aan dat het een uiterst zeldzame genetische afwijking is, andere auteurs noemen het blauw een eindstadium van de kreeften-verkleuringen. Wie het weet mag het zeggen.

                                           Een normaal gekleurde Amerikaanse Rivierkreeft.

Ook terug

 Vanochtend was in het reservaat langs de Ter Aase Zuwe een paartje Witte Kwikstaarten druk aan het baltsen. Die zijn ook terug en zijn alweer bezig met hun territorium.  Een geliefde broedplek voor deze kwikstaarten is onder de vele bruggetjes in het reservaat. Naast Boerenzwaluwen , elk bruggetje wel een paartje, zitten de kwikstaarten wat meer verspreid. Maar elk jaar toch wel één of twee broedparen bij de eerste 4 bruggen.

Franse Veldwesp

 M'n eerste wesp. nee geen limonade-wesp maar een verre neef. Hij lijkt veel op onze limonade-wesp maar is een stukje langer en anders getekend. Ik heb eerder Franse Veldwespen gehad die in de schuur een nestje bouwden. Zie logje 7 juli 2023. Ik heb , in mijn onwetendheid, dat balletje raten verwijderd. Later kwam ik erachter dat het geen limonadewesp was. Daar baalde ik van. 

Waar die beestjes hun voedsel vandaan halen is me een raadsel. Ik heb alleen nog maar Speenkruid, Madeliefjes, Krokussen en Toverhazelaar zien bloeien. nou niet direct insektenbestuivers.

De eerste levende en dode spin.

 Ik keek door het voorraam naar buiten en zag plotseling een spin bungelen. Hij was bezig met z'n web. Nu al? Gauw de camera met zoomlens gepakt, maar toen ik buiten was om foto's te maken was de spin verdwenen. Zoeken, maar geen spin te zien. Ja, in de vensterbank zat een hooiwagen, nu al? Allemaal door de hogere temperatuur? Wakker uit de winterslaap? Spinnen houden geen winterslaap, een enkele soort een winterrust ergens diep weg in in het dode gebladerte. Het grootste deel overwintert als eitje. Toen ik de hooiwagen wilde pakken kwam ik tot de ontdekking dat de spin dood was! Weer vraagtekens. Is de hooiwagen voor de winter overleden en heeft het uitwendige chitineskelet de winter doorstaan? Geluk dat het geen ruige winter was. Het was een Rode Hooiwagen.   Foto beneden.

Ondertussen was de levende spin nog pleite. Ik zag een klein wit bolletje waar, toen ik erop drukte, een spinnetje tevoorschijn kwam. Gauw een petrischaal gepakt, ligt altijd klaar in de kamer, en het beestje gevangen met de petrischaal. Hij hield zich dood. Pootjes opgevouwen tegen het lichaam en begon plotseling te lopen. Weer gevangen want ik wilde een foto. Eindelijk lukte dat met de spin in de schaal. Dat zijn de witte strepen op de foto(boven). Het is de Venstersectorspin, in de verte familie van de Kruisspin. Deze soort maakt ook een wielweb, maar één sector van het wiel heeft geen kleefdraden. Hij is te herkennen aan de donkere driehoek op het kopborstgedeelte en op het achterlijf een brede lichtere streep met daarnaast donkere delen. Ook hebben de poten donkere ringen.

Op zoek?

 Veel Grauwe Ganzen lopen gepaard rond, kop omhoog, zeer waakzaam want het is voorjaar. Ze willen nestelen en broeden. Ik vermoed dat sommige ganzen al op eieren zitten. Zeker als je maar één Grauwe ziet die alles in de gaten houdt. Het paar op de foto is ook op zoek naar een geschikte nestelplaats.

Eendenkorf.

 Dit was een jachthut in Molenland.  Een verblijf waar de jagers enigszins verscholen wachtten op vogels die ze konden schieten. Maar wat er vanover is, oorzaak onbekend, dient nu als drager van een eendenkorf. De laatste jaren zie ik in de provincie Utrecht steeds meer eendenkorven. Bijvoorbeeld in de polders onder de Stichtse Waranda. daar staan ze midden in de sloot en zijn ze gemaakt van wilgentenen. Daar zijn ze geplaatst , als ik me goed herinnner, door leden van een jachtvereniging. Hetzelfde gebeurt nu hier ook, afgaand op een krantenartikel waarin beschreven werd dat hier ook een of andere jachtvereniging ze heeft geplaatst. Vooral Wilde Eenden broeden erin, en die jongen zijn een mooie aanvulling op de Wilde Eendenstand. Die populatie gaat achteruit. Dus een sympathieke handeling heeft gewoon een ordinair belang. 

Het model op de foto is een Fries model, gemaakt met stro. Als kind hadden wij ook eendenkorven thuis. De eerste eieren werden opgegeten, Zo na de oorlog een welkome aanvulling op de voeding, de rest van de eieren werd uitgebroed en het was een gebeurtenis als de jonge eendenkuikens vanuit de hooggeplaatste korf naar de sloot sprongen. Kwamen allen goed in het water terecht.

Overleg tussen man en vrouw

 De tijd dat de ganzen naar het noorden vertrekken komt naderbij. Er zijn al onderweg, die doen er maanden over om daar ergens in Siberie de laatste sneeuwbuien mee te maken, alvorens ze gaan nestelen en broeden. Ik ga het niet hebben over het trekgedrag maar over een gewone verhuizing van enkele ganzen eventueel met kinderen. Als je een grote groep ganzen observeert zie je regelmatig een stel op de vleugels gaan om een perceel verder weer te landen en door te gaan met eten. Alsof daar het gras lekkerder is. Let eens op het gedrag van ganzen die een paar vormen. Dan staan ze, voordat ze vertrekken dicht bij elkaar , hebben alleen aandacht voor elkaar en kondigen hun vertrek aan. Dat doen ze door de kop  elke paar seconden horizontaal te schudden  alsof ze nee schudden en dan plotseling zie je ze zich klaar  maken voor de vlucht.  Op de onderste foto heb ik het begin van zo'n verhuizing gefotografeerd.  Of ze geluiden maken bij dit ritueel durf ik niet te zeggen. Op de bovenste foto heeft er één wel de snavel open.

Wulp

 Nog steeds vrij veel Wulpen , bijna allemaal onder weg naar het noorden en oosten. In het Groene Hart broeden er niet zoveel meer, helaas. Alleen in de wijdere omgeving van Nieuwkoop  Een prachtig geluid heeft íe. Ik heb nog niet vaak een Wulp voor de camera-val gehad. Hij vindt  de camera maar een rare bedoening en sluipt weg.

Alleen op laptop een groot beeld.

Brasem, Karper of Ruisvoorn??

 Vanochtend een Grote Zilverreiger gefotografeerd langs de Gagelweg, die bezig was een gevangen vis naar binnen te krijgen. maar dat lukte niet. De vis was te breed voor het keelsgat van de reiger, regelmatig even nat maken hielp uiteindelijk wel, maar het kostte wel een kwartier om het beest naar binnen te werken. Gezien de felgekleurde vinnen is het naar mijn idee een Ruisvoorn. Maar ik kan het mis hebben. Ik zal een zoon inschakelen, dat is een sportvisser. 

PS. Mijn zoon meldt dat het een Baars is. Rechtopstaande rugvin, gestreepte romp (heel vaag te zien op andere foto’s) en felgekleurde vinnen. Ik doe er nog een foto bij.  Helaas onscherp maar de rugvin staat rechtop, blijkbaar een kenmerk voor een baars

Plasdras: vanmorgen ook de eerste Grutto's in polder Demmerik. Ze zaten in het plasdras. Ook de eerste videootjes met de camera. Veel Watersnippen die 's nachts foerageren, Wilde Eenden en in de verte een roepende Wintertaling. 

Vanmiddag waarschijnlijk weer een Zeearend gelet op de paniek onder het gevogelte. Ze vlogen alle kanten op, helaas geen Zeearend kunnen waarnemen.