Slechtvalk.

 Paniek bij de Smienten, toen ik deze Slechtvalk vanmiddag vanaf  Demmerikse Kade over de polder zag vliegen. Snelle vleugelslag, maar de ganzen reageerden nauwelijks. Alleen een Zeearend krijgt ze omhoog. Zelfs een Buizerd of een Havik lukt het niet.  De Smienten redden het vege lijf door onder te duiken, als ze weer boven komen is de Slechtvalk door z'n snelheid al weer voorbij. Ik twijfelde nog even, toch een Boomvalk? Thuis de foto vergroot en bewerkt, brede baardstreep en dwarse strepen op het onderlijf. Een Boomvalk heeft lengtestrepen.

Misschien heeft u bij Vroege Vogels vorige week gezien dat een nest van de Slechtvalk werd ontdaan van de prooiresten. Wat een zootje, dat doen niet zoveel soorten hen na. Vooral poten met duivenringen, ze zijn berucht bij de duivenmelkers.

Kleine Rietganzen

 Temidden van enkele honderden Kolganzen ontdekte ik vanmiddag twee wat zeldzamere ganzen: twee Kleine Rietganzen. Bij het scannen van de hele groep, die langs de Gagelweg Wilnis zat,  was me de rietgans, dacht ik, wel opgevallen, maar ik ging toch eerst voor een halsring. Geen halsring.  Toen terug naar de rietganzen. Het begon te kriebelen: kleine driehoekige snavel, met alleen maar roze, korte hals. Ik probeerde de kleur van de poten te ontdekken, moet roze zijn een beetje blauwachtig ( in Friesland worden ze dan ook door de ganzenflappers Blaupoatsjes genoemd) . Geen poot te zien want het gras was lang en ze gingen zitten. Foto's genomen zodat ik thuis ze verder kon determineren. Om zeker te zijn  heb ik mijn ganzencontact in Friesland geraadpleegd en die bevestigde de determinatie. 

Kleine Rietganzen verzamelen zich na de eerste trek in het merengebied van Friesland , enkele duizenden, en trekken dan door naar bijvoorbeeld Belgie. Vorig jaar had ik ook een paartje langs de Gagelweg. De Kleine Rietganzen die in ons land verblijven broeden op Spitsbergen en komen via Noorwegen en Denemarken in ons land. De soortgenoten van Groenland en IJsland overwinteren vooral in Schotland.

De foto is bij tegenlicht genomen.

Juveniele Torenvalk

 Ik had op de Gagelweg weer eens een Torenvalk voor de lens. Geen ringen zo te zien bij dit nog jonge exemplaar.

Samendelen

Vaak raken de groepen foeragerende vogels vermengd, geen geruzie maar eten en nog eens eten. Hier een groep Grauwe Ganzen met Smienten.

Alleen op laptop groot beeld.
 

Eindelijk weer eens een halsring.

 In twintig dagen, waarvan 14 middagen in de polder doorgebracht, twee halsringen: vorige week een ring met een J in Molenland en toen vloog de drager weg, vanmiddag in Demmerik vanaf de Demmerikse Kade bij Leon, m'n kaasboer, een Kolgans met een ring 24Bzwart. Veel moeite, de sterkste vergroting op de telescoop (60x).Begin dit jaar 17-1-24 geringd in Maren-Kessel (N.Br.) zijnde een jaar oud. Een paar keer daar nog afgelezen, een reis naar Noord-Rusland gemaakt om te broeden en nu hier. 

Geprobeerd te fotograferen maar de afstand was te groot. Als troost een archieffoto als kopfoto.

Eenzaam

 De enige soort vogel die in mijn tuin bivakkeert is de Roodborst. ( Mijn kippen zijn ook vogels, maar tam). Van tijd tot tijd komt ze/hij tevoorschijn, gaat op een uitkijkpost zitten en eet wat van de grond. Is ook zo weer weg, naar de buren. Als het beter weer is of wordt,  hoor je het bekende riedeltje. Ze geven daarmee hun territorium aan. Eén van de weinige soorten die in de winter een territorium hebben. Er wordt soms om gevochten met andere Roodborsten. Veel Roodborsten in de winter zijn afkomstig uit noordelijke landen, hebben hier hun winterverblijf. Onze Roodborsten trekken naar het zuiden. 

Het is onze kleinste Lijsterachtige.

De foto is genomen door het vensterglas van de tuindeur.

Gewoon Dikkopmos

 Dit mosje groeit in een bak met kruiden. De kruiden stellen niet zoveel voor in dit jaargetijde, bovendien doen mijn kippen zo nu en dan snoeiwerkzaamheden in de bak. Als ik het niet zie. Maar dit mooie bladmos  heet gewoon Gewoon Dikkopmos en is in ons land de meest voorkomende soort. Komt op allerlei substraten ( ondergrond) voor, zoals rotsen, schors, dood hout, voedselrijke bodem en ga zo maar door. Het maakt hele matten met liggende stengels die onregelmatig vertakt zijn. De toppen van de stengels met blaadjes zijn lichter gekleurd dan  de hele plant en zijn een kenmerk voor deze soort.

Gewoonte

Mijn kippen zijn tussen de buien door toch even de tuin in,  dat zijn ze zo gewend. In tegenstelling tot wat in de kippenliteratuur staat, banjeren ze er lustig op los, helemaal niet bang voor de plassen. Hoewel er in de ren twee bakjes met water staan, hoewel ze de druppels van het gaas pikken, hoewel ze kunnen drinken uit een plas gaan ze toch naar de tuintafel waarop altijd een gietertje staat. Dat is weer eens gevuld met regenwater. Via een tuinstoel naar de tafel en hebben ze snel in de gaten dat er weer water te halen valt. Ze nemen een paar happen en draaien de kop wat achterover zodat het water de slokdarm in loopt.  Bij mijn kippen een aangeleerd gedrag. Toeval.

Raak

 Een klein Rietvoorntje is ten prooi gevallen aan de Grote Zilverreiger die in de sloorkant al wadend op zoek is naar voedsel. Een lichte rimpeling in het water is voor de reiger al voldoende om op scherp komen te staan en zodra hij het visje ziet met een razendsnelle haal de prooi te pakken heeft. Het staartje zie je uitsteken als je de foto vergroot.

Dezelfde? Vervolg.

 Ik had weer een Torenvalk op de Gagelweg voor de lens, hij ( gelet op de paarse kop denk ik dat het een mannetje is) zat op een hekpaal zoals er zovele staan langs onze polderwegen. Met wat lichamelijke oefening kreeg ik de valk op de plaat. Als je de foto vergroot zie je dat hij rechts een metalen ring draagt. Links is niet te zien, maar ik vermoed dat het zelfde valk is als een week geleden, waarbij wel de kleurring zichtbaar was. Dat was SA6groen. Van Johan Tuls van de ringgroep Haarzuilens kreeg ik de gegevens door. Hij is als jonge pullus geringd aan de Veenkade in de buurt van het restaurant De Grote Sniep aldaar. Hij blijft dus in de buurt.  (foto in het weekend genomen)

VERVOLG TORENVALK DEZELFDE?

Echter, vanmiddag kreeg het Torenvalk-verhaal een vervolg : opnieuw een Torenvalk op een hekpaal. Ik kon met de auto dichtbij komen maar ik zag een ring maar geen kleurring. Vanaf de hekpaal dook de valk regelmatig de slootkant in en ving daar zo te zien een prooi, een muisje? Hij ging ook naar iets op de weg? Misschien een platgereden muis? Op een foto is duidelijk de code te zien op een groene ring: SA5 !! Een broertje van SA6 denk ik. Ook hier gebleven . Ze zullen wel samen geringd zijn. Ik stuur weer de foto naar de Ringgroep Haarzuilens. 

Brandganzen

Weinig ganzen bij mijn rondje Ronde Venen, behalve langs de Proostdijerdwarsweg een grote groep , tenminste voor de begrippen hier,  Brandganzen. Rond de 300 alleen maar Brandganzen met hier en daar een verdwaalde Kolgans. Over het algemeen zit er in de grote groepen Kolganzen vaak een klein groepje Brandjes. Misschien op doortrek naar de Delta? Het wordt kouder weer  dus het zou zo maar kunnen. Wij liggen onder de trekbaan van Friesland naar de Delta. Vroeger zag je hier nooit een Brandgans, maar in een bepaald jaar (welk jaar?) sneeuwde Friesland dicht en kwamen grote groepen ganzen over op weg naar de Delta. Sindsdien hebben de Brandganzen het Groene Hart ontdekt en zie ik ze bijna elke dag. Er zijn veel Brandganzen geringd, maar met pootringen. In Friesland heb ik ze wel afgelezen. Hier nog nooit pootringen afgelezen, is hier het gras langer?

Alarm

 De grazende Smienten gaan bij alarm ( bij een schim van een roofvogel, of een passerende felgekleurde trekker, of een werkzame boer, etc. ) massaal op de vleugels en zoeken de sloot op. Hier zijn ze veilig. Maar daar kunnen ze ook belaagd worden en duiken bij groot gevaar kopje onder. 

Prachtkleed Smient mann.

Mannetjes Smienten hebben het eclipskleed afgelegd en het prachtkleed daarvoor in de plaats gekregen. De felle, gele kopstreep is het meest kenmerkende deel van het pracht/zomerkleed. Dit kleed zullen ze de komende tijd dragen en er ook in broeden.

Het kenmerkende geluid pieuw, pieuw heeft ervoor gezorgd dat dit eendje ook wel Fluiteend wordt genoemd. Verdere volksnamen zijn Smjunt (Fr.) Smink, Rostekop (Zln.) Veiling. 

De naam Smient is volgens het standaardwerk "Verklarend en etymologisch woordenboek van de Nederlandse Vogelnamen " door Klaas J.Eigenhuis ( mischien nog antiquarisch te verkrijgen) een samenstelling van sme afkomstig van het woord smeant, betekent in Oudnederlands klein, en het woord ent afkomstig van het woord eend. ( ik hoop dat ik het ontstaan van deze naam in genoemd boek goed versimpeld heb).

Grote Canadese gans.

 Oorspronkelijk uit Noord-Amerika en Canada, nu hier in grote delen van het land en vooral in de West-Europese landen. Uitgezet voor de jacht en de sier. Het eerste broedgeval was in 1951, sindsdien gestage uitbreiding , met name in waterrijke landschappen en waterpartijen in stedelijke bebouwing. Al jaren huist er een kleine populatie in de Bovendijkse landen tussen Mijdrecht en Woerdense Verlaat. Er wordt daar ook gebroed. De laatste jaren zie ik steeds meer Canadezen in Polder Groot Mijdrecht-Noord, zoals op deze foto. Genomen vanaf de Botsholse Dijk.  Net als Nijlganzen blijven ze elkaar opzoeken en mengen zich nauwelijks onder de andere aanwezige soorten zoals de Kolganzen. Brandganzen mengen zich ook makkelijker.

Torenvalk met groene ring.

 Gelukt! Vanmiddag , zoals gebruikelijk, een Torenvalk met groene ring op de Gagelweg. Hij zat op een transformatorhuisje en bleef zitten toen ik de auto stopte. Door de voorruit van de auto genomen. Deur open en zelfs uitstappen zou de valk hebben weggejaagd. Thuis de foto's bekeken, slechts deze was goed genoeg om te gebruiken. Uiteindelijk vond ik , na bewerking, SA6groen. De ring is redelijk scherp , de valk niet . Daarom de onderste foto waarbij hij wegvloog. Wel scherp.

Nieuwe slaapplaats Gr. Zilverreiger.

 Tijdens mijn zoektocht naar slaapplaatsen van Grote Zilverreigers ontdekte ik op Bosdijk een kleine slaapplaats. Notabene op het eiland met een Blauwe Reigerkolonie zaten er eerst twee zilvers in de bomen, toen ik vertrok ging het om 5 reigers. Hoogstwaarschijnlijk zijn het morgenochtend nog meer, het duurt altijd een poosje voordat alle reigers "binnen" zijn. Hoog in de bomen om gevaar van bijvoorbeeld Vossen voor te zijn.

Witte Abeel

 Drie grote ogen houden je in de gaten. Het zijn oude zijtakken die in de eerste groei-jaren afgezaagd zijn. Het moest tenslotte een echte boom worden en geen struikgewas. Prachtige lidtekens waarbij de boom de wond heeft trachten te beschermen met extra cambiumgroei. Dat cambium heeft een laagje schors gevormd.  Zie de rimpels rond de "pupil". De bomen zijn alweer plm. 50 jaar oud. Ze zullen geplant zijn toen de Bosdijk in het kader van de ruilverkaveling in de 70 jaren ontwikkeld werd.

Witte Abeel wordt ook wel Zilverpopulier genoemd. 

Indische Gans

Een invasieve exoot, zo wordt deze gans genoemd. dat wil zeggen dat deze soort hier nier niet oorspronkelijk thuis hoort , maar  als ontsnapte volierevogel zich heeft gevestigd en hier dan ook is gaan broeden. Of hij schade berokkent aan andere soorten is me niet bekend. Oorspronkelijk afkomstig uit China en Mongolie, op 10 km. hoogte trekvogel over de Himalaya en overwintert in India, Bangladesh en Myanmar. Woont graag in onze waterrijke polders en moerassen als Botshol en Nieuwkoop. Vanmiddag vanaf Molenland.

6L6zwart en Y6Vzwart

 Mijn favoriete ganzenhalsringafleesplek (7 lettergrepen) Molenland nabij de speelboerderij is sinds een paar dagen weer gevuld met ganzen. Vanochtend zonnetje in de rug, dat gaf een uitstekend zicht op de duizend ganzen, die even later aangevuld werden met nog eens 500 Kollen. Ideale plek als de zon schijnt, je staat wat hoger en daardoor een goed overzicht.

Na de intocht van de plm. 500 al vrij snel twee halsringen. Vlakbij elkaar , maar geen paartje. 

Eerst Y6Vzwart, op 19-12-2022 geringd als adult vrouwtje aan de Eemdijk. Hier heb ik al meer ganzen vandaan gehad. Vorig jaar enkele keren in Nieuwkoop, Zoeterwoude  en de Bovenlanden  afgelezen, nu hier.

6L6zwart: een ander verhaal. Geringd op 26-12-2016 op de bekende ringplaats Lith als adult vrouwtje . Minstens 9 jaar oud. In 2017 in ons land vooral in Gelderland en Lithouwen. 2018 en 2019 verbleef deze gans lange tijd  in Brandenburg en 1x in Polen, In 2022 weer in ons land in de Bethunepolder bij Breukelen en Estland. Vorige maand op 13 oktober in Zweden, Husby bij Stockholm en nu hier. Het gebeurt niet vaak dat de ganzen via Zweden trekken.

Rotzakken

Kraaiachtigen zijn rotzakken, als ze kunnen pesten zullen ze het niet laten. Bekend zijn de taferelen van een Buizerd met prooi en daarom heen een stel Zwarte Kraaien , die de Buizerd zodanig uitdagen dat íe  een kraai achternagaat waardoor een andere kraai de prooi kan inpikken. Buizerd als de weerlicht terug. Te laat. 

Vanmiddag een Torenvalk op een paaltje van de schrikdraad. Geen ringen . Maar een paartje Eksters maakten hem/haar ( ik denk dat het een jong is) het leven zuur, terwijl de valk helemaal geen prooi had. Dus gewoon klieren. De valk koos het hazenpad, was de verstandigste.

Uitkijk.

 Blauwe Reigers nestelen in grote bomen. tegenover deze foto in een ander deel van Bosdijk zit al jaren een kleine Blauwe Reigerkolonie (plm. 10-15 nesten), maar zo hoog als uitkijkpost ! Nog niet vaak meegemaakt. Ik kan me ook niet voorstellen dat de reiger vanaf deze plek aan het foerageren is. Kortom , ik weet het nut niet van deze uitkijkplaats.