EL6zwart

Een rondje Ronde Venen gedaan,  maar in tegenstelling tot gister met een kleine duizend Kolganzen langs de Ter Aase Zuwe, waren er nu maar plm. een honderd. Daar was ik gauw klaar, geen halsringen. 's Ochtends had ik een groep in mijn "achtertuin" langs de Oosterlandweg bekeken vanuit mijn zolderraam. De bomen krijgen minder blad zodat het uitzicht beter wordt. Maar geen halsringen. Nou kan ik niet alle Kollen in mijn achtertuin zien omdat er een rij huizen voor staat. Dus vanmiddag vanaf de Hoofdweg een beter zicht. Uiteindelijk zowaar een Kol met een ring. Ik had wel de grootste vergroting (60x) op de telescoop nodig om de code  af te lezen: EL6 zwart. Ik wilde vanmiddag de ring invoeren maar de ringers hadden de ringgevens nog niet doorgegeven. Afwachten dus.
 

Reuzenbovist.

 Ik heb er vaker overgeschreven. Dat komt doordat ik al de jaren bij Gijs, mijn weidevogelboer , het weidevogelbeheer doe. Dat doe ik in het voorjaar maar dat wil niet zeggen dat ik de rest van het jaar daar niet kom. Er zijn altijd wel mooie dingen te fotograferen. Zo komen er op een bepaalde plek in perceel 1, parallel aan de Ter Aase Zuwe, al jaren in het najaar de witte ballen van de reuzenbovist boven het gras uit. Soms vormen ze een heksenkring. Het is een bovist, buikzwam, dwz dat de sporen worden gevormd in de buik. Als ze rijp zijn komt er bovenin de bal een gaatje waardoor de sporen kunnen wegwaaien. Het is familie van de Aardappelbovist, bekend uit onze bossen, maar veel kleiner.

Ook langs de Ter Aase Zuwe vanmiddag honderden Kolganzen. Ze beginnen nu echt ons land binnen te komen. Twee halsringen: 

Y6Kzwart. Net zoals de gister afgelezen halsring ook in de Eempolder geringd. Nu 4x afgelezen. In de Wesermarsch, in Reeuwijk en Amersfoort en nu hier. Het is ook een vrouwtje die als adult geringd is. 

De tweede ring is een oude bekende: HZ6. Die zwerft hier al jaren en wordt bijna altijd in onze polders hier afgelezen. Zelf heb ik deze gans al 8x afgelezen. Is in 2013 geringd in Maren Kessel, in Noord-Brabant. 

De eerste!!

Eindelijk m'n eerste halsring bij een Kolgans. de Kollen laten het nog wat afweten, maar die komen wel. Bij Gijs, m'n weidevogelboer. Weliswaar aan de overkant van de Ter Aase Zuwe , maar toch mijn gebied in het voorjaar. En nu dus de ganzen. Er zijn veel Grauwe Ganzen momenteel , weinig Kolganzen. 

X4J zwart is geringd op 19-11-2022 aan de Eemdijk in de Eempolder. Op 26-11-23 afgelezen in Brakel en nu dus hier. Nog niet veel afgelezen. Ze is als juveniel vrouwtje geringd. 

Eindelijk wat meer Kollen, vorige week plotseling een paar duizend in polder de Derde Bedijking, maar die waren ook zo weer weg. Nu weer wat meer. Verder valt op dat er zoveel Grauwe Ganzen zijn! Nog niet vaak meegemaakt.

Kopfoto

 Kopfoto: een Grauwe Gans die in de nabijgelegen sloot zich waste met veel gespetter. Genomen met tegenlicht.

Zwerminktzwam

 Grote plakken paddenstoeltjes, nog nooit gehad op deze plek die "behandeld" is door mijn kippen. Of die er mee te maken hebben weet ik niet maar het is wel toevallig. Het is de Zwerminktzwam. Kleine sporendragertjes in grote getale. Ik was van mening dat een inktzwam op den duur ook echt inkt produceert , hier is er weinig van te zien. Ik heb een hoed onder de binoculair gelegd en de onderkant  gefotografeerd. De groene kleur is niet van de paddenstoel maar van mijn fotografie. Duidelijk zijn de lamellen ( ook wel plaatjes genoemd)  te zien waarop de sporen gevormd worden. 

Grote groepen

 Plotseling zijn ze er : grote groepen Kolganzen. De afgelopen weken mondjesmaat, hier en daar een groepje, nu een paar duizend die in de Derde Bedijking zaten. Verjaagd door een boer die het gras wat hij nog dagelijks maait en voert opgevreten zag worden door de wintergasten. Ze zaten te ver weg om goed in beeld te krijgen, dus was ik blij dat ze verjaagd werden maar het gros, een paar duizend ging naar de overkant van de Kromme Mijdrecht om daar verder te grazen. Er kwam nog een stel terug maar er zat geen halsband bij. Maar ze zijn er!

Laat !?

 Ik was altijd in de veronderstelling dat bladluizen alleen in de zomer voorkwamen, echter , toen ik de rotzooi van de kippen opruimde onder de Krulwilg, zag ik een paar lange zwarte vlekken op een  wilgentak zitten. Bij beter kijken ontdekte ik dat het bladluizen waren. Nu? In de bijna winter? Ik heb wat foto's genomen en de determinatie-computer van waarneming.nl  van een foto voorzien zodat de beestjes een naam zouden krijgen. Het zijn Dromedarisluizen. Een soort bladluis die in de herfst en vroege winter tevoorschijn komt. Sommige grotere hadden op de rug een bobbeltje zitten, vandaar de naam Dromedarisluizen. Ja, als het beestje maar een naam heeft. Deze soort  komt  vooral voor op Wilgentakken, dus mijn wilg klopt wel. Straks in de winter verdwijnen ze, er blijven hier en daar wat eitjes achter die volgend jaar weer uitkomen. 

In 't zonnetje

Mijn kornoelje heeft nog bladeren, maar het worden er elke dag minder. Toch zat er nog een wants, de Smalle Randwants, zich  heerlijk op te warmen. Het is geen verkleurde schildwants zoal ik aanvankelijk dacht, maar een  Randwants, de Smalle. Het is wereldwijd een grote familie, zo'n 1900 soorten, in Europa zo'n 55 soorten. 

De naam komt van de verbrede rand langs het achterlijf, abdomen. Verder heeft deze soort opvallend hoekige schouders. Ze houden ervan om in de zon te zitten, deze dus ook.

 a 

Wortelstokken.

 Twee Meerkoeten aan het poetsen, staand op een paar wortelstokken van de Gele Plomp. Je ziet ze overal drijven nadat een boer of loonbedrijf het water geschoond heeft en de wortelstokken uit de bodem zijn losgetrokken. En niet met de grijper op de wal zijn terecht gekomen. Ze gaan drijven.  Vroeger een prachtige bodem voor de Zwarte Stern om te nestelen. Die maakt een drijvend nest. Dan is dit een prachtige ondergrond. Sinds er nestvlotjes uitgelegd worden in onze poldersloten zijn er nog nauwelijks nesten op wortelstokken. De vaarboeren, die eerst met een roeiboot naar het weiland roeiden om de koeien te melken  en later met een buitenboordmotertje voeren, zorgden voor een te forse golfslag waardoor de wankele nestjes van de wortelstokken gleden. Nestvlotjes, die in de Groene Venen heel intensief gebruikt worden, waren de oplossing.

Slaapbomen.

 Aalscholvers zijn in de winter en het voorjaar bij de Kloosterkolk, Botshol,  om te broeden, de rest van het jaar zwerven ze door onze  waterrijke polders. 's Avonds keren ze niet terug naar de Botshol,  maar hebben ze her en der een boom waar ze slapen. Bovenstaande foto vanmorgen genomen in de Bosdijk, de boom was op een Aalscholver na verlaten. Het liefst slapen ze in een kale of kalende boom, dan kun je alles zien wat er nadert. Verder nog slaapbomen in het Donkereindse Bos en onderstaande foto nam ik in de Gagel, ver weg midden in het gebied. 

Muurdubbeltandmos

 Een mooi polletje in de poort achter mijn schuur, daar waar niet gelopen wordt. Dit kussentje heet Muurdubbeltandmos. Volgens de Basisgids Mossen heeft dit bladmos nooit sporenkapsels. Dan zal dit mos zich alleen maar ongeslachtelijk voortplanten. Op basenrijk gesteente en in voegen van muren maar in mijn geval ook voegen van tegels.

Lokkers

Ik kreeg op de Gagelweg een perceel met veel ganzen in de gaten. Kijken en nog eens kijken,  wat was er aan de hand met de Kolganzen die over het hele perceel verspreid aan het grazen waren? Tenminste, dat dacht ik. Ik keek een poosje naar dezelfde gans die maar steeds in de dezelfde gebukte houding bleef staan. Veel wit voor een Kolgans met een kleine kol, misschien een jong? 

Toen pas kreeg ik in de gaten dat ik naar een stel nepganzen zat te kijken. Lokkers die waarschijnlijk vanmorgen, de nationale jaagdag, neergezet zijn. Allen stokstijf in de houding. Of het een kwestie is geweest van huisvlijt weet ik niet. Op Internet zie ik meerdere zaken die in dergelijke accesoires handelen. Kun je zo een nepgans bestellen. Maar ik vind de kol wat aan de kleine kant. Jongen hebben zelfs nog geen kol. Verder is de witte rugstreep te dik aangezet, de witte vlakken zijn te wit en de bekende zwarte strepen op de buik te zwak. Als ik een echte Kol was zou ik doorvliegen , bij zulk gespuis zou ik niet willen landen. 

 

Dorst.

Zelden zo'n grote groep Grauwe Ganzen zo dicht bij elkaar gezien, een paar honderd langs de Botsholse Dwarsweg. Meestal zitten de Grauwen in kleine groepjes verspreid in de polder. In de verte een paar pas aangekomen Kollen. Na het grazen wordt er altijd een sloot opgezocht waar ze hun dorst kunnen lessen. Ik heb het er wel vaker over gehad, dat doen ze door een hap water te nemen, de kop achterover te houden waardoor het water naar binnen stroomt. Dit schijnen ze te moeten doen omdat ze geen strottenhoofd hebben. ( Ze produceren dan ook hun geluid niet met stembanden maar met de syrinx, een vergroeiing verderop in hun luchtpijp) . Maar..... hoe krijgen ze dan het gras naar binnen dat ze grazen? Een groot deel van de dag grazen de ganzen en nauwelijks zie ik dan een kop omhoog gaan om het naar binnen te laten glijden. Ook kan ik me moeilijk voorstellen dat ze het gegraasde gras in de mond-keelholte verzamelen  en dan naar de sloot gaan om te drinken. Dus, ik heb hier geen verklaring voor.
 

Ring ??

 Hoogstwaarschijnlijk heb ik deze Torenvalk wel vaker geplaat, maar zeker weet ik het niet daar de groene ring links onleesbaar is. Het beest zit er voor. Als ik door gereden zou zijn om 'm van de andere kant te fotograferen was de vogel opgevlogen. Rechts zit een metalen ring die ook onleesbaar is. Te kleine cijfers en letters.  Bijna alle geringde valken hier in de buurt zijn geringd door de ringgroep Haarzuilens. Heb wel vaker een ring van hen gehad.

Gewoon Purperschaaltje

 Een korstmos op mijn Vuilboom, het lijken schaaltjes met zwarte stippen. Het is het Gewoon Purperschaaltje, een korstmos dat behoort tot de orde van de Schotelkorstachtigen. Een vrij grote orde  met  bijna 6000 soorten. Die groeien niet allemaal in ons land maar ze vormen bijna 100 blz. in het Korstmossenboek. Het thallus, plantenlichaam, vormt allerlei korsten in allerlei vormen.  Een schaaltje zou je kunnen zeggen.  De zwarte stippen, apothecien genoemd,  op het thallus vormen de geslachtelijke voortplantingsorgaantjes. Er worden sporen ingevormd, door de schimmel, waaruit een korstmos samen met een alg bestaat.  Uit een enkele spore wordt een nieuwe schimmel gevormd die moet samengroeien met een alg, waardoor er een nieuwe korstmos-thallus ontstaat. 

Het Gewoon Purperschaaltje komt in bijna alle kilometerhokken in ons land voor. Zeer algemeen dus.

Gewenning

 Overstekend wild op de Bovendijk. De reiger vloog niet eens weg toen ik stopte. Nog even en dan..........

Snip & Snip

Een snippenweitje in de Groene Jonker. Deze Watersnippen rusten uit van de doortrek, niet op een weiland, maar op een restant van een gebouw dat hier ooit gestaan heeft.  Puin en bakstenen liggen hier niet zomaar. Ondertussen graag gebruikt om te rusten en te slapen, 's nachts wordt er gefoerageerd.  Ik ontdekte dat ritme bij het plasdras. Met behulp van de cameraval merkte ik dat ze 's nachts de talrijkste vogel waren. Vandaar dat je ze overdag uit hun slaapplekje jaagt als je passeert.  

Broedgevallen zijn vooral in Noordwest-Overijssel , Drenthe en Friesland. Ik heb in de jaren dat ik hier aan weidevogelbeheer doe nog nooit een broedgeval meegemaakt. Jammer. Ik zou zo graag de typische baltsvlucht en het dat geluid dat er bij hoort waarnemen. 

De laatste ?

 Een laatste libel ? Gister kwam hij/zij op de tuintafel zitten. Het is de Bruinrode Heidelibel. Ik heb dit jaar veel heidelibellen gezien. Vooral op het lupineweitje op de camping op de Utrechtse Heuvelrug waar ik verbleef. Maar deze conclusie komt vooral door een gebrek aan andere grote soorten. Ik heb nauwelijks de grote Aeshna’s gezien. Ik heb de  Paardenbijter gemist en andere Glazenmakers. Waren er zo weinig? Het schijnt ook een slecht vlinderjaar geweest te zijn dus  misschien ook een slecht libellenjaar ?

Grauwe Schildwants.

 Ik was bezig wat korstmossen op de stam van mijn Vuilboom te fotograferen toen ik ze ontdekte in een vork van de stam: 2 Grauwe Schildwantsen. Onopvallend , goed gecamoufleerd.Bij elkaar alsof ze zo de winter zouden doorbrengen. Dat zou best kunnen maar meestal doen ze dat op een beschutte plek. Deze wants overwintert als adult. 

Begin van vorige eeuw nog onbekend in ons land, langzamerhand kwam deze soort steeds meer voor en breidde zijn territorium zich noordwaarts  uit. Nu dus al hier. 

Aan het eind van de voedselketen.

 De viskraam is open. Vanmiddag langs de Proostdijerdwarsweg  was een loonbedrijf de sloot aan het schonen. Een jaarlijks weerkerend fenomeen. Als de boeren dat niet doen of niet laten doen krijgen ze van het waterschap een waarschuwing. Elk jaar worden de watergangen gecontroleerd, de zgn. schouw. Het water moet worden afgevoerd. Uiteindelijk naar de zee. In sommige tijden van droogte zou men graag dat water binnen houden, maar daar is Nederland nog niet klaar voor. 

In de uit de sloten getakelde plantenresten en blubber  wemelt het van de waterbeestjes, van vissen tot larven, een rijke dis voor de Blauwe Reigers en een enkele Grote Zilverreiger. Zie foto.

Grassprietjes.

 Sinds mijn kippen de tuin koeieneren heb ik nog niet weer gemaaid. Ze pikken heel nadrukkelijk de grassprietjes , zo nodig tussen andere  planten vandaan, zoals  op de foto. Dat zijn allemaal blaadjes van de Hondsdraf. Schijnt wat giftig te zijn en op één of andere manier weten ze dat. Ze zetten er geen bek op. Door schade en schande of is de kennis erfelijk? 

Voor volgend jaar .

 Mijn Magnolia is zich aan het voorbereiden voor de bloei volgend jaar. Overal, vooral aan het eind van de takken worden de bloemknoppen gevormd. Hier en daar een zijknop, okselknop, maar vooral de oude takken hebben al grote eindknoppen. De nieuwe uitlopers, die ik elk jaar snoei, hebben veel kleinere knoppen. 

De eerste twee knopschubben  hebben hun werk gedaan en laten los en vallen. Volgend jaar bij het begin van de bloei komen de volgende schubben die dan pas loslaten. Dit zijn bloemknoppen. De bladknoppen zijn al wel aanwezig maar lopen pas uit als de bloei afloopt. 

De  vorming van deze bloemknoppen  is het eerste wat gebeurt, hierna gaan de  bladeren afsterven  en loslaten.

Hieronder een bloemknop doorgesneden. Duidelijk zijn de bloembladen zichtbaar.Helemaal binnenin de meeldraden en het vruchtbeginsel, alles in prille toestand.

Wiekelen.

 Ik was gefocust op de ganzen, daardoor zag ik deze Torenvalk op een paal niet. Jammer, ik had misschien de eventuele ringen kunnen aflezen. Er zitten hier langs de Gagelweg een paar Torenvalken die pootringen hebben, maar lees ze maar eens af. Deze Torenvalk was zo vriendelijk bij me in de buurt te gaan jagen, wiekelen of bidden wordt dat ook genoemd. Het is waarschijnlijk een juveniel exemplaar. Volwassen Torenvalken zijn aan de onderkant lichter. Ze kunnen een woelmuis op de grond van die afstand, plm. 18 meter, scherp zien en naar beneden duiken om de prooi te verschalken. 

Vandalen.

 Mijn tuin gaat er aan! Altijd bij elkaar, graast de één in het gras dan volgen de twee anderen ook, zit de één in een bloempot dan moet de ander ook, geen plek voor de derde, die wacht haar beurt af. Tegenprestatie  21 eieren per week, die eet ik nooit op, dus helpt de familie. 

Ik laat ze buiten de ren in  mijn tuin, ik vind het zielig dat die beesten de dag moeten doorbrengen op 4 vierkante meter. 

Ze zijn er weer !

Vanmiddag is voor mij het ganzenseizoen begonnen. Langs de Gagelweg en vanaf de Botsholdijk 2x een paartje Kolganzen met jongen gezien. De gele kol is onmiskenbaar 
 En de zwarte streping op de buik hoort ook bij Kolganzen. De jongen hebben nog geen kol en ook de zwarte buikstrepen ontbreken. Ze vallen alleen op door hun gedrag, altijd in de buurt van pa en ma. De grote massa is nog onderweg maar in het oosten van het land zijn ze al talrijker. Ze komen vooral ons land binnen langs de rivieren,  net zo als de Batavieren vroeger. Ik heb verder bij de Grauwe Ganzen nog geen halsring kunnen ontdekken. Het zijn  tot nog toe alleen maar Nederlandse ganzen.                                 Veel ganzen toegewenst.

De Klimop bloeit.

 Druk, druk en nog eens druk met allerlei klein vliegend spul, daardoor merkte ik dat m’n Klimop bloeit. Op de foto het grootste insect, de Blinde Bij. Voor de grote rest Vleesvliegen (dus vegetariër) , wat Zweefvliegen en ook nog een Limonadewesp. De Klimop bloeit in het najaar als de meeste bloemen zijn uitgebloeid en de insecten afkomen op de Klimop. Die bloei duurt tot wel in december, lekker nectar en stuifmeel snoepen , en in het voorjaar zoeken lijsterachtigen en duiven naar de zwarte bessen die als eerste na de winter rijp zijn. Denk bij de Klimop ook aan de nestgelegenheid die de plant biedt en kun je concluderen dat het een prachtplant is.

Gepaard.

 Ook de Krakeend is al gepaard.Het is de vroegste, andere zwemeenden zoals de Wilde is wat later. Eind juli/ begin augustus wordt er al gebaltst. Het grootste deel van het jaar zijn ze dus bij elkaar. De Krakeend heeft het qua aantallen uitstekend gedaan. Waren er in de zeventiger jaren nog maar zo’n 500-800 paar, rond 2000  zo’n 6000-7000 paar en nu zal dat getal nog hoger zijn. De soort komt in veel streken al meer voor als de Wilde Eend. Als je kilometerhokken van Nederland ziet met daarop de hokken waar Krakeenden broeden zie je dat  vooral het westen hun biotoop is. Oost-Nederland  herbergt geen of nauwelijks Krakeenden. De Krakeend is te herkennen aan de witte spiegel.

Kopfoto

 Kopfoto: wachten op de herfst en de winter. Aalscholvers met een zwerm Kievieten.