Mineerders

 De larve van een mineerder, vaak een klein  micro-vlindertje, maakt een mijn, een meestal lange tunnel in het parenchym, vulweefsel, van een blad. De doorsnede van een blad bestaat uit twee epidermissen ( opperhuid) en daartussen vulweefsel , ook  parenchym genoemd. De mijn op de foto zit aan de bovenkant van het blad, als je dit blad omdraait zie je niks. Het vlindertje legt een eitje in het vulweefsel en de larve die hier uitkomt graaft zich al etende (en poepende) een weg door het blad. De larve wordt dikker, dus de mijn wordt wat breder. Aan het eind (het dikst) verpopt de larve zich en komt het imago naar buiten. Dat is waar het bruin gekleurd is. Ik vermoed dat hier twee larven aan het graven zijn geweest. Mineerders zijn waardplant-trouw en heten dan ook vaak naar de waardplant waar ze eitjes leggen. Dus hier zou het de Gele Kornoelje-mineerder (?) kunnen zijn.

Op 15 mei 2015, 25 april 2017 en 5 oktober 2022 heb ik ook over mineerders geschreven.

Slimme spin

 "Kom, dacht de Kruisspin, laat ik eens een web spannen in een Vlinderstruik. Een Vlinderstruik met bloemen waar nog vlinders op af komen ." 

 Ik knip elke bruine, uitgebloeide bloem-aar weg  zodat de voedingsstoffen beschikbaar blijven voor nieuwe bloemen. Mijn buurman doet het niet, ik denk dat hij het niet eens weet, zijn Vlinderstruik is een bruine massa met zaadgevormde aren. Geen enkele bloem meer. 

Hoe groter de prooi, hoe meer voedsel. Dit Koolwitje, op zoek naar nectar,  had pech en raakte verward in het wielweb van de Kruisspin die al een behoorlijke grootte heeft bereikt. Ik had de spin wel eens bezig willen zien met het overmeesteren van een fladderende vlinder. Deze Kruisspin heeft voorlopig, weken zo niet maanden, genoeg voedsel.

Vanavond: ik keek nog even bij de vlinderetende spin: het stoffelijk overschot was blijkbaar leeg, de spin had het Koolwitje het web uitgemieterd, het lag een paar bladen lager op een blad van de Vlinderstruik. Ik heb het onder de binoculair gelegd, er was nog net een kop en een staart aan te ontdekken. Overal zwarte stipjes, restant van de zwarte vleugeltekening van een Groot Koolwitje.

De weg kwijt?

 In de vroege ochtend zijn tegenwoordig de ramen beslagen, ook het raam in de deur van de schuur. Er zaten twee stippen , bij nadere beschouwing twee kleine Huisjesslakken. Nog geen drie mm. groot. Zo te zien hadden ze de afgelopen uren het hele raam verkend, ( foto beneden) . Grillig pad, zonder doel. Ja, iets eetbaars ? Naarmate de temperatuur omhoog gaat verdampt het vocht en verdwijnt het slakken- spoor. De slakken ook, ze trekken zich terug om morgennacht weer aan de kruip te gaan. 

Wants? spec.?

 Zo, we zitten weer 5 mtr. onder NAP, en zijn druk bezig de sleurhut winterklaar te maken. Dat betekent soppen, vooral koelkast om de schimmels buiten de deur te houden, stofzuigen met een echte want een kruimeldief doet alsof, boiler leeg laten lopen want als het gaat vriezen, de disselkast leeg maken want dan kan straks met de grote beurt de monteur beter z'n werk doen. En ga zo maar door. Een mini-cursus caravan-onderhoud was dit.

Terwijl ik stond te praten met Marlies, die naar mijn vakantie informeerde, zag ik op de caravan langzaam maar zeker bovenstaand insekt de weg zoeken. Gauw naar binnen om een petri-schaal te halen zodat ik foto's kon maken in allerlei standen.  Toen ik zag dat de foto's , behalve wat te donker , redelijk goed waren heb ik de schaal geopend en in een mum van tijd was het beestje vertrokkken. 

Maar nu, wat is het ?? De computer maakt er zelfs een Tienstippelig LH-beestje van, met andere woorden, de computer weet het ook niet. Ik zit te denken in de richting van wantsen. Maar welke soort???? Ik zoek verder en anders mijn contact bij Naturalis maar weer eens aanspreken.

Klein maar dapper.

 Een klein Groen Kaardertje heeft een grote Huisvlieg te pakken gehad, hij kan weer dagen vooruit. In de Kornoelje. Ik was weer even thuis.

Wolfspoot

Een mij onbekende plant, gebeurt wel vaker , ontdekte ik in het hieronder beschreven moeras van het Heihuis: de Wolfspoot. Het is een waterminnende plant  die teert op de resten van het jaarlijkse ven. Familie van de Lipbloemigen, de plant op de foto is, denk ik, uitgebloeid. Ik zie geen bloempjes, wel de aanzet van zaden. 

Als ik me bezig houd met de weidevogels ga ik altijd enkele bermen van mijn weilanden na , staat er iets leuks tussen? Ik kan me de Wolfspoot niet herinneren. Misschien te vroeg? 

Volgens de Flora van Nederland zou deze soort wel in het Groene Hart groeien. Dus Sneuper, opletten voortaan.

De bloemen staan in kransen rond de vierkante stengels in de oksels van de bladeren. Denk ook aan Dovenetel. De naam Wolfspoot heeft te maken met het ruige uiterlijk van de plant. 

Moerassprinkhaan

 In het bos tussen de A12, de Traaij en twee campings De Maarnse Berg en Het Grote Bos ligt het Landgoed Het Heihuis. Het huis zelf is verdwenen (?) maar het bos is onderdeel van geworden van het grote Landgoed DenTreek-Henschoten, bezit van de 200 leden van de familie De Beaufort. In het gebied met hier en daar zandverstuivingen lag vroeger een akker waar asperges en mais werden verbouwd. Dit perceel werd in 2004 omgevormd tot natuurgebied en wordt het Vennetje Heihuis genoemd. Het midden ligt  wat lager en wordt in de winter door het grond- en regenwater gevuld tot een ven. In de zomer zoals nu is het opgedroogd tot hier en daar een plas. 

   In het voorjaar wemelt het er van de kikkervisjes, ik was nieuwsgierig wat daarvan overgebleven was: een enkel kikkertje heb ik gezien. Wel veel Heidelibellen en Sprinkhanen. Ik ving met een petri-schaal een Moerassprinkhaan. Op de foto nog in de schaal zodat de kleuren wat flets zijn, maar een prachtig beest. Kenmerkend zijn de rode zijkanten . Het is de bontst gekleurde soort die in ons land voorkomt.

Verspreidingsgebied is heel Europa, in ons land ontbreekt íe op de Waddeneilanden en een brede strook langs de kust. 

Larve Steekmug (Culex pipiens)

      Ik heb, gehuisvest in de caravan, altijd een emmer met water bij de dissel staan.  Erin een paar gele doekjes die met allerlei schoonmaakklusjes gebruikt worden. Gewoon gemakkelijk. Maar deze emmer met water heeft een veel traditionelere oorsprong: plm. 25 jaar geleden werden m'n vrouw en ik lid van de NCC ( Nederlandse Caravan Club)  Door het hele land hadden we plm. 25 eigen terreinen.  Hier in de omgeving was het terrein naast het Henschotermeer onze stek bij uitstek.   De club ontgroeide in die tijd een beetje het elitaire karakter, maar sommige tradities bleven een langer leven beschoren: met Koninginnedag verzamelen bij de driekleur en werd het Wilhelmus gezongen; geen grondzeil in de luifel, voortenten waren verboden, zodat overal voor de caravans een prachtige grasmat lag.Was heerlijk met blote voeten. Ik kan nog wel even doorgaan, maar die emmer: bij elke caravan stond een emmer met water die in geval van brand kon worden gebruikt. Ik heb het gelukkig niet meegemaakt, maar toch. Ik zag Spechten uit de emmer drinken. 

En nu voor het eerst notabene larven rondzwemmend in mijn emmer! Regelmatig las ik op verschillende websites dat Steekvliegen gebruik maakten van zulke stilstaande wateren om eitjes in te leggen. Na verloop van tijd veranderen die in larven, die in poppen en die in echte Steekvliegen. Dus werd er gewaarschuwd door biologen, geen drinkbak voor vogels in de tuin, geen oude autoband in je tuin met een plas water, en dus geen emmer .  

Ik heb met wat glaswerk en een pipet wat larven uit  de emmer gevist en onder de binoculair gelegd. Een pracht beest. Zie foto. 

En gauw de emmer geleegd.                                            

Onze Kieviten

 Tussen de kribben van de Lek zijn op veel plaatsen palen van een beschoeiing ooit geplaatst. Gezien de bouwvallige staat is dit lang geleden gedaan. Maar op de palen stonden echt paal aan paal onze Kieviten! Kieviten die straks weer in polder Donkereind, Demmerik, Groot Mijdrecht, etc. ons weer leuke maar spannende weken bezorgen door daar te nestelen, te broeden en jongen te verzorgen. Ze zullen in de herfst en vroege winter weer groepen in de weilanden vormen, nu zie ik ze dus in het rivierengebied. Het gaat echt om enkele duizenden

Nogmaals Japanse Duizendknoop

Ik kreeg een commentaar van Wim, die mij attendeerde op de binnenkomst van de Japanner. Een zekere botanicus  Phillip Franz von Siebold had toegang tot de aparte Hollandse stad in Japan en heeft tussen 1829 en 1841 de plant ingevoerd uit Japan. Hij werd geschonken aan de Leidse Hortus. Daar staat hoogstwaarschijnlijk de moeder aller Japanse Duizendknopen van ons land. Mijn veronderstelling dat de soort wel meegelift zou zijn met andere planten en/of potgrond is te simpel gebleken.

Wim, mijn dank.
 

Weer eens een Spanner.

 Er is op het vaak door mij bezochte Libellenveldje maar weinig vlindergefladder. Zeker van dagvlinders, zo nu en dan een Klein Koolwitje , de Kleine Vuurvlinder is het talrijkst aanwezig. Ik kijk ook steeds uit naar een Koninginnepage die zich naar het noorden uitbreid en een bezoeker is van Schermbloemigen. Maar ik krijg nul op het rekest. Klein grut is er wat meer, dat zijn dan vooral de Micro's. Moeilijk te vangen en te determineren. 

Zo nu en dan komt een Macro, nachtvlinder, voorbij die direct opvalt door z'n grootte. Ook deze viel op, fotograferen lukte niet, te ver weg verborgen in de begroeiing. Heb 'm toen maar gevangen in een petri-schaal en thuis, in de caravan, gedetermineerd, en uiteraard weer losgelaten. Dat het een spanner was zag ik direct. Ik heb die naam in eerdere logjes verklaard. Die heeft te maken met de manier van voortbewegen van de rupsen. ( Ik denk dat ik minstens zoveel spanners als dagvlinders heb gedetermineerd). Dit is de Gestreepte Goudspanner, ook aan de achterzijde een goud-kleur. Verder een vrij veel voorkomende macro.

Duinkruiskruid

Een leuke, opvallende plant door de gele kopjes. Heeft  geen lintbloemen zoals het Jacobskruiskruid.  Schijnt giftig te zijn, grote grazers laten de plant staan. Ook bij mensen wordt het gif na inname actief, maar het is bij ons licht giftig.

Op de verspreidingskaart van het FLORON zie je dat de soort z'n naam eer aandoet: Overal langs de kust( Zeeland wat minder) in geheel Noord Holland, deel van Zuid H.,  Flevoland en midden Nederland behalve de veenweiden gebieden, zoals de Utrechtse Venen. In Oost Nederland hier en daar een atlasblok. Even zo in Friesland, Groningen en Drenthe. Brabant en Limburg. Toch een behoorlijke verspreiding.

Kopfoto van af de overkant van de rivier.

 De twee grootste torens zijn beide genoemd naar St. Barbara de beschermheilige van de stad.  Ook de OudKatholieke kerk  draagt deze naam. Die is trouwens niet te zien, deze kerk mocht indertijd wel gebouwd worden maar mocht niet lijken op een kerk. Het torentje met de ui staat boven op de Binnenpoort. Hier kon je gewoon onderdoorfietsen. Heb ik een aantal jaren gedaan.

Zoekplaatje

           Zoek de kikker. Passant in het Libellenveld, momenteel deeluitmakend van mijn biotoop.

Pyjamaschildwants

 Ik wist dat íe bestond, de Pyjamawants of de Gevangeniswants. Had de soort nog nooit gezien, tot vanmiddag. Het was op het Libellenveld op de camping ondanks het regenbuitje vannacht toch nog warm, gelukkig een paar graden lager. De vele Penen raken uitgebloeid en vormen dan een bol van de schermbloempjes. In het midden zit dan een gat waar je in kunt kijken, daar zitten vaak wantsen in. Deze prachtig gekleurde zat er bovenop.  Andere soorten zijn meestal onopvallend gekleurd , een beetje schorskleur, ook groen wordt veel gebruikt. Deze juist niet, zo opvallend mogelijk. Ik vermoed dat de kleuren gebruikt worden om af te schrikken. Denk ook aan de grote ogen op de vleugels bijvoorbeeld van de Dagpauwoog. Misschien heeft deze soort ook een afgrijselijke smaak zodat de combinatie van kleur en smaak de soort doet overleven.

Zachte Ooievaarsbek

 Een onooglijjk en onopvallend bloemetje in het gras, een ooievaarsbek. Nauwelijks een centimeter groot , je ziet 'm snel over het hoofd. Vergroot zie je een sierlijk bloemetje, 5-tallig. 5 meeldraden en 5 kroonbladen, weliswaar gespleten.  Zacht slaat op de zachte beharing over de gehele plant, uitgezonderd de kroonbladen.. Bij uitgebloeide en bevruchte bloemen zie je de kenmerkende snavel. Daardoor behoort deze soort tot de Geranium-familie.

Ben even thuis geweest om het nodige te doen. Uiteraard ook even gekeken naar moedertje Tandkaak ( zie 19 aug. ) met haar cocon aan de onderkant van het deksel van de groene container, ze was spoorloos. Of overleden, het beestje heeft weken niet gegeten. Of opgepeuzeld door een springspin, een rovende spin  die ik er ook zag zitten.( Een Schorsmarpissa. Zie 11 aug.)

Stabilimentum

 Nog even een Wespspin van gister. Eén  Wespspin had duidelijk zichtbaar aan de onderkant van het moeilijk zichtbare web een zgn. stabilimentum gesponnen. Op de foto het zigzag-lijntje waarvan men eigenlijk nog niet goed weet waarvoor het dient. Bewezen is dat het UV-stralen weerkaatst en dat daardoor prooidieren naar  het web worden gelokt. Misschien worden ook grote predatoren weggejaagd.

Prooi!

Hier in de omgeving zitten  meer Wespspinnen dan ik vermoedde. Vanmiddag op het Libellenveld van de camping zomaar twee vlakbij elkaar. Bij de tweede zag ik een  Sprinkhaan het web inschieten en de eigenaar Wespspin maakte korte metten met  de arme prooi. Met een vrije springpoot deed hij nog pogingen het lot te ontspringen, maar de Wespspin pakte resoluut aan, de Sprinkhaan werd in het web gewikkeld en onderging z´n laatste prik. Ik weet niet of dat op de foto ook is te zien, in ieder geval werden de bewegingen van de vrije springpoot snel minder en werd de springer  opgeslobberd door de spin.
 

Berucht

      Japanse Duizendknoop, oei!!     Je wil alles in je tuin hebben, behalve de Japanse Duizendknoop. Het is de meest invasieve soort die we kennen. Een invasieve soort vestigt zich buiten z'n oorspronkelijke verspreidingsgebied en is vaak een bedreiging voor de inheemse soorten. ( Denk aan een ander voorbeeld : de Amerikaanse Rivierkreeft) Uit verre oorden afkomstig is deze soort waarschijnlijk ooit met potgrond of tuinafval ons land  binnen gekomen. Onuitroeibaar. Een plaag voor de tuinder, daar reken ik mezelf ook onder. Ik vond 'm hier in het Libellenveld, een stuk met ingezaaide wilde planten. Dat wordt aanpakken anders blijft van het idee van het Libellenveld weinig over.
 

Bruinrode heidelibel

 Op een nauwelijks belopen zandpad rustte deze Bruinrode Heidelibel uit van zijn jachtpartijen. Heen en weer , geregeld dezelfde route nemend en dezelfde uitrust/uitkijkpunten, was het niet zo moeilijk een plaatje te schieten. Gewoon wat geduld hebben. De Steenrode , ooit in mijn tuin, en nu hier ook de Bruinrode Heidelibel, ook in mijn tuin, geven aan dat het woordje heide eigenlijk niet veelzeggend  is. Je komt ze overal tegen.Ook weer hier in het oog de weerkaatsing van de zon in het oog.

De witte zandkorrel is toevallig hier gelegen.

Zandhaarmos, een bladmos.

 

Een groep planten waar ik me eigenlijk nooit aan waag zijn de Mossen, beter gezegd de Bladmossen. Daar behoren ook bij de Levermossen en de Hauwmossen. De Korstmossen waar ik me sinds kort bezig houdt behoren er niet bij, dat zijn totaal andere planten. De haarmossen vormen een grote groep, dit is het Zandhaarmos. Hele tapijten staan naast de caravan en is verder vooral te vinden op heide, duinen, zandverstuivingen en schrale bospaden. De laatste groeiplaats komt overeen met de plek waar ze hier staan..