Baaaalen

 Bij de gemiddelde weidevogelbeheerder worden momenten van blijdschap  afgewisseld met momenten van flink balen. Zoals vanochtend: ik zag met de kijker de Scholekster  nog op het nest zitten, twee paar Tureluurs gaven aan dat ze jongen hadden,  ik vond nog een broedende Krakeend, maar...het Kievitsnest met de drie eieren, die behoorlijk op weg waren  naar uitkomen  waren gepredeerd, zie foto. 

Bij een uitgekomen Kievitsnest vind je hele kleine schilvertjes van de eischalen onderin het nest, daar is hier geen sprake van. Alle doppen lagen nog in het nest, aan de binnenkant zit wat dooier en in de onderste schaal loopt een bloedvaatje. Dit alles wijst op predatie. Ik meen zelfs dat in het midden een embryo ligt, ik zie iets van tenen en een schedeltje. 

Dan rest altijd de vraag: Wie heeft dit op zijn/haar geweten? Roofvogels als meeuwen en kraaien nemen meestal een ei mee en eten het elders leeg. Ik denk aan een Hermelijn, Bunzing of misschien een Vos. De laatste laat vaak een keutel achter om aan te geven dat hij geweest is. Volgens mij is het een Hermelijn, Wezel of Bunzing geweest.

Koekoek.

Vanmiddag weer eens gewandeld langs de Boterwal, onderdeel van Bosdijk. De rust van dit vroegere verbindingspad voor de boeren, die de boter naar de markt brachten, bevalt ons. Bosdijk zelf is drukker.

De Kievitsbloemen en de Koekoeksbloemen bijna, zijn uitgebloeid. Er zijn dus meer bermen in De Ronde Venen met Kievitsbloemen. 

Nu overheersten de Scherpe Boterbloemen , de vele grassen en hier en daar Spirea. Ook de Valeriaan zagen we.  De andere kant van de Boterwal is een natuurontwikkelingsgebied geworden met veel riet ,droogvallende slenken en kreken. Op een gegeven ogenblik zag ik daar een steltlopertje dat steeds het, van bijvoorbeeld een Oeverloper bekende kopknikken deed. De vogel was helemaal donker tot zwart, de laptop thuis moest weer duidelijkheid brengen. Naar mijn idee was het een Tureluur , in het sterke tegenlicht.

Eerder hadden we een Koekoek gehoord, naarmate we verder liepen steeds duidelijker, dus dichterbij. Op een gegeven ogenblik verjoegen we hem ( Alleen mannetjes Koekoeken koekoeken )  Jammer dat de telelens thuis lag. Ik zag heel duidelijk de postduifachtige vorm voorbij vliegen, zie foto. Met de zoomlens genomen, rara hoe kan dat? Gewoon een kwestie van een goede lens. Een eind achter ons streek íe neer in een dode Populier. Nog geen 50 meter verderop vloog  er weer een Koekoek op. Waarschijnlijk het vrouwtje. Zij kwam dus af op het geluid van het mannetje die zijn territorium bezong. Ze is  stil en zwijgzaam.

Verder gehoord: Winterkoning, Fitis , Tjiftjaf, Groenling, Heggemus, Fazant, Vink, Rietzanger, en misschien een Bosrietzanger. Zeker weet ik het niet.

Zeldzame broedvogel?

Vanochtend de vlaggen uit twee percelen gehaald die Gijs gaat maaien, hij heeft ze er gister ingezet om de eventueel aanwezige kuikens naar naastgelegen percelen te verjagen. Dit systeem passen we regelmatig toe, het werkt altijd perfect. De ouders nemen de jongen mee , ze worden verdreven door het geknisper van de vuilniszakken.

Op een perceel ontdekte ik een klein zangertje dat helemaal niet schuw was, ik kon tot op enkele meters dichterbij komen. Ik had het licht tegen, ik vermoedde een Gele Kwikstaart!! Thuis op de laptop werd dat bevestigd. Dit is de eerste keer dat ik in mijn weidevogelgebied een Gele Kwikstaart heb. Ik heb beide vogels zien rondvliegen, dat wordt dus opletten de komende tijd.

Baggerspuiten

Zo nu en dan zie je er  één, een baggerspuit. Spectaculair, vooral als je niet weet wat er gebeurt. De tijd dat de boer met een sloothaak de sloten schoonde ligt al weer een halve eeuw achter ons. Toen kwamen de draglines, of iets dergelijks, ik ben niet zo technisch aangelegd dat ik weet welke machine bezig is. 

Een baggerspuit is een geweldige oplossing, door de blubber weg te zuigen wordt de sloot  weer op diepte gebracht en  de bagger wordt als mest over het land gespoten. En, niet onbelangrijk,  de veenweiden hebben niet al teveel te lijden door het gewicht van de trekker. Eigenlijk vreemd dat je deze machine niet meer aan het werk ziet.

Eindelijk uitgevlogen.

Hoera, hoera. Ons Merelnest is uitgevlogen. dat is de laatste jaren niet voorgekomen. Altijd waren er die Eksters.Twee of drie jongen zijn grootgebracht in het nest in de Coniferenheg. Dat is de laatste jaren niet voorgekomen.Een onneembare vesting. Eerst gingen de ouders er aan de kopse kant in en hupten van tak tot tak twee meter door de heg, Later veel dichterbij en hupten vanaf de grond naar boven. De geluiden van de jongen tijdens het voeren werden steeds luider en duidelijker, zodra ze alleen waren zwegen ze. Ik heb geprobeerd ze met de flitser te platen, maar dat mislukte volkomen.
De ouders ( pa boven en ma beneden met een vette mug) verbleven steeds meer op ons grasveld. Ik heb de laatste weken voortdurend gesproeid zodat de wormen in de zachte grond beter te verschalken waren. De grond was eerder keihard.
We zitten zodra het kan, veel in de tuin in de zon. De Merels op veel minder dan 1,5 meter afstand. We raakten aan elkaar gewend.

Waterbezie

Een plant uit de wallekant : Wateraardbei. Lange tijd niet gezien, terwijl ik toch veel walletjes heb gezien de laatste tijd. De bloem lijkt op een Aardbei-bloem , de vrucht gelijkt nauwelijks.
In Utrecht wordt de plant Waterbezie genoemd, in Friesland Wilde Aardbei en Hanepoot in Noord-Overijssel.
Weer ettelijke kilometers afgelegd langs de slootkanten, geen eendennesten meer gevonden. Er alarmeren nu drie paren Tureluren , ze hebben jongen.

Tweede legsel

Gisterochtend was ik weer even bij m'n weidevogels: ik heb nu drie broedende Krakeenden, een Kuifeend, een Scholekster, een Tureluur ( maar misschien is deze, gezien de drukte van de vogels, wel uit) verder broedt de Kievit op het drooggevallen plasdras op drie eieren. Is de hoeveelheid kalk voor het vierde ei op? Komt dat vaker voor bij tweede legsels? Enkele auteurs ( Klomp, Roodbergen) merken op dat de eieren van een vervolglegsel wat kleiner zijn dan eieren van een eerste legsel. Dus toch kalktekort? Overigens heeft men meermalen geconstateerd dat de vervolglegsels gewoon uit 4 eieren bestaan.Soms zelfs meerdere malen.
Over plm. 26 dagen komen de jongen uit, hopen we.

De Echte

Dit is de Echte, wat feller gekleurd dan de gewone Koekoeksbloem. Die kom je vaker tegen in onze bermen. Toch staan hier en daar prachtige groepen  Echte Koekoeksbloemen, geslacht Lychnis.
Het is een groot geslacht behorend tot de Anjerfamilie. Lychnis is afkomstig van het griekse woord Lychnis en betekent lamp. Het zijn zonnestraaltjes in de slootkant.

Weidevogels: Ik vond vanmorgen nog twee eendensoorten op een gemaaid weiland. Dus in de slootkant. Een Kuifeend en een Krakeend. De Krakeend heeft veel geluk gehad, het mes was rakelings bij haar langs gegaan. De Kuifeend zat diep verscholen laag bij het water. Verder zit er op 3 hoogstwaarschijnlijk een Slobeend, het mannetje vloog cirkels om me heen. Maar het nest vinden is bijna onmogelijk, je moet de eend op zijn staart trappen wil ze opvliegen. Als er straks gemaaid wordt en ik heb het nest niet gevonden,  dan loopt het niet goed af met de Slobeend.
De Tureluur op 1 zit stevig te broeden, de Kievit op het drooggevallen plasdras heeft drie eieren. Nog één erbij en ze kunnen gaan broeden. Ik zag met de kijker de Scholekster op 2 heel voorzichtig wegsluipen.

Kunstwerk

Een eenvoudige Paardebloem die uitgebloeid is en vrucht heeft gezet. Honderden, zo niet duizenden parachuutjes op een gezamenlijke bloembodem. Ik kan niet zeggen in één bloem, elk geel lintbloempje is een bloem. Hier dus de verzameling vruchtjes.
Ik denk dat er na de felle noorderwind van de afgelopen dagen weinig Paardebloemen met hun vruchtpluis te vinden zijn. Troost, binnen een paar dagen staan er nieuwe kunstwerkjes.

Ouderwets 2

Desgevraagd antwoordde Gijs op mijn vragen over het rijkelijk bebloemde kampje achteraan 6 ( zie logje gister) dat het, net zoals 2 en 3 achteraan ( waarbij 2 plasdras is) onderdeel vormt van de Ecologische Hoofdstructuur, de EHS. Tegenwoordig, zo heb ik begrepen, wordt het NatuurNetwerk Nederland genoemd. Was het niet de tot een politiek hoger ambt geroepen ponnyfokker uit Drenthe, dhr. Bleeker, die het mes zette in het hele EHSplan ? Was te duur en kostte te veel kostbare grond. Gelukkig is een groot deel van het oorspronkelijke plan behouden gebleven en gewoon tot ontwikkeling gebracht. In onze omgeving dus de verbinding Nieuwkoop-Vinkeveen.
Doel was en is dat een Ringslang uit de Nieuwkoopse Plassen onbelemmerd via de Bovenlanden in de Vinkeveense Plassen kan komen. Oorspronkelijk waren zelfs de Loosdrechtse Plassen  het doel. Stom natuurlijk, men was het Amsterdam-Rijnkanaal , de A2 en de spoorweg vergeten. Ga die maar eens passeren.
Het vormt een geweldige verbinding met zelfs een apart aangelegd viaduct in de Enschede-weg, o.a. voor de Visotter. Er zijn in/bij deze passage reeds sporen van een Visotter gevonden. Sinds die tijd kijk ik naar elke rimpeling in de sloten en weteringen in Demmerik. Je zal toch zo maar een kopje van een Visotter boven zien komen !? Meestal zijn het paaiende Karpers en Brasems.
Gijs mag geen mest gebruiken op genoemde percelen.
Een paar jaar terug, bij de aanvang van het project, zijn van de genoemde percelen de walkanten afgeschoven. Een geweldige foerageerplaats voor jonge weidevogels. ( zie foto)

                                                  Twee foeragerende jonge Kieviten.

Ouderwets

Achterin mijn weidvogelland ligt een kampje zo groot als een half voetbalveld dat vol staat met bloemen, zie foto. Overal Boterbloemen, Zuring, Waterzuring, eerder bloeiden daar Pinksterbloemen, Paardebloemen, Madeliefjes, Paarse Dovenetel en in de walkanten veel Hondsdraf en Glidkruid. Het gaat aardig richting  Blauwgrasland. Een plantengemeenschap dat veel voorkwam in de buurt van veenweiden. Blauwgrasland werd gekleurd door de vele Zegge-soorten.
Dit is een weiland uit mijn jeugd. Ik groeide op in de Friese Greidhoek en deed dagelijks mee met agrarische activiteiten: mee met de boer die ging melken, mee met de hooioogst ,we mochten bovenop een naar huiskerende volgeladen hooiwagen zitten. Maar bij een dam moesten we eraf. Zo'n volgeladen hooiwagen was topzwaar en was dan gevaarlijk. Ik vind hooi altijd nog lekker ruiken. Bestaat die geur nog? Inkuilen in grote zwarte rollen is nu de boodschap. Overigens vind ik kuilgras ook lekker ruiken.
Het is duidelijk dat hier een andere bemesting plaatsvindt als op de meeste weilanden. Dat dit stukje later wordt gemaaid. Goed voor jonge vogels die beschutting zoeken.

Weidevogels in mei 2

Ook de vierde ( Kievit, Grutto, Tureluur en nu ook de Scholekster) kon ik vanochtend noteren. Gijs had al opgemerkt dat er steeds Scholeksters op een weiland, waar gegraasd werd, zaten. Dat betekent voor mij een seintje om te gaan kijken. Door een regenbui vanochtend, die dreigend  in het westen zat. Ik ben halverwege de route snel teruggekeerd, want het zag er behoorlijk nat  uit. In de auto gekomen ben ik direct een stukje verder gereden langs de Ter Aase Zuw om die weide te bekijken. Ik heb 5 spatjes water gehad, terwijl de mensen thuis dachten dat ik ook zoveel water over me heen kreeg. Inderdaad zaten er Scholeksters. Zij doen er vaak uren over om naar het nest te sluipen. Nu niet. Ik zag er één gaan die plotseling verdwenen was. Peilen! De brug bij Leon en de twee boompjes langs de TAZ daartussen op perceel twee. Dat klopte, ik vond ze na wat zoeken. Een Scholekster broedt meestal op drie, meer ruimte is er niet. De eieren zijn wat groter.Gister liepen hier nog koeien !! Onvoorstelbaar dat ze niet kapot getrapt zijn. Ik heb Gijs gevraagd er een schrikdraadje om heen te zetten. Werkt perfekt.

Weidevogels in mei.

Door zorg thuis te lang niet in m'n weidevogelweilanden geweest. De zorg wordt gelukkig wat minder, zodat ik vorige week vrijdag en zaterdag weer eens naar Demmerik kon. Ondertussen had Gijs, mijn weidevogelboer,  wel twee Grutto-nesten tijdens het maaien ontdekt en er keurig omheen gemaaid , daarbij ruim gras om het nest  laten staan, zodat de jongen voldoende dekking hebben.
Eén nest gecontroleerd en ik vond drie lege doppen met omgekrulde randen, typisch voor een uitgekomen Grutto-ei. Toen ik naar het perceel wandelde kwamen de ouders me al tegemoet, daarbij heftig tekeer gaand. Op de foto een alarmerende Grutto, je kunt aan de staartpennen zien dat de vogel lange tijd gebroed heeft. De uiteinden zijn verfomfaaid door lang broeden  waarbij de staart omhoog staat.
Er vloog nog een paartje alarmerende Grutto's, zodat ik daar twee uitgekomen paren noteerde. De Tureluur had ik een week terug al gecontroleerd: gepredeerd ! Balen.  Nu vond ik op het eerste perceel een omhoog vliegende Tureluur, de volgende dag weer. Zonder het nest te vinden, onmogelijk in het lange gras, je vertrapt teveel, mag je aannemen dat daar een nest zit. Verder waarschijnlijk op dat stukje een Krakeend. Die broeden meestal midden op het weiland. Worden dan ook vaak uitgemaaid, evenals de Slobeend. In de sloten meerdere paren Kuifeenden, die altijd naast de sloot hun nest maken. Ga ik in de gaten houden.
Op het drooggevallen plasdras zowaar nog een Kievit, tweede leg, met één ei.