zaterdag 31 augustus 2019

Toppers


Het is een topjaar voor de Distelvlinders, we zien deze tweede generatie momenteel de tuinen bevolken. Vanmiddag had ik er vier tegelijk op de Vlinderstruik. Moet je dat eens omrekenen naar het hele land. Het gaat denk ik om duizenden, misschien wel veel meer. In 2009 was er ook een invasie, dit jaar, alweer een 9 ! ? , worden de records van toen gebroken. Deze generatie is hier geboren en zijn nakomelingen van de vlinders die hier in het voorjaar uit Afrika naar toe zijn gekomen. Deze tweede generatie zal na verloop van tijd weer zuidwaarts trekken, de winters zijn te koud.
Een andere topper is de Buxusmot, minstens vandaag tien in de tuin. Je ziet overal dan ook de gevolgen: dode buxussen. Het beest roeit zichzelf zo vanzelf uit. Ik had een mij onbekende nachtvlinder gefotografeerd, dacht ik. Het Nachtvlinderboek geraadpleegd om alle spanners te bekijken, twee keer. Hij zat er niet bij. Toen naar waarneming.nl en die was zeker van de zaak: een Buxusmot, foto hier onder. Een donker exemplaar dus. De eerste die ik waarneem.


vrijdag 30 augustus 2019

Gedrag.


Bij het fotograferen van dieren is kennis hebben van hun gedrag vaak een voordeel. Je kunt de juiste plekjes opzoeken om een foto te nemen. Deze Paardenbijter vloog steeds dezelfde route over de sloot, jagend op andere prooi-insecten. Zo nu en dan werd er even gerust, ook weer op dezelfde uitstekende rietstengel. Ik had te weinig tijd om hem , het is een ♂, aan me te laten wennen. Dus moest ik het hebben van een foto tijdens de vlucht. Een groot probleem hierbij is de scherpstelling. Ze zijn zo razendsnel dat de autofocus het niet kan bijbenen, met de hand scherpstellen is een kwestie van geluk hebben. Ik zag dat hij regelmatig over een hoop dode lissen vloog en stelde daarop in. Een paar foto's kreeg ik hem erop, de foto's waren niet geheel scherp. Meer oefenen.


Goed weekeinde.



donderdag 29 augustus 2019

Licht!

Op weg naar het licht, ook Pispotjes (Haagwindes) doen alle mogelijke  moeite om wat licht op te vangen. Dat lukt hier met de Grote Lisdodde in de Kerkvaart als steuntje wel aardig. Omhoog! Daar waar minder of geen concurrentie is van andere licht-tegenhoudende planten. Licht heb je als groene plant nodig bij de fotosynthese: CO2 + H2O + licht → C6H12O6 + O2  ( vertaald in simpele woorden: koolzuurgas ( getver, weer dat woord) en water en licht vormt glucose en zuurstof. Veel licht betekent veel fotosynthese.
Een bloem is niet nodig voor de fotosynthese, de groene kleur van de bladgroenkorrels wel. Fotosynthese vindt plaats in het bladgroen, chlorofyl. In het bladgroen zit o.a. ijzer, vandaar dat groene groentes goed zijn voor je bloed. In de rode bloedcellen zit ook ijzer.
De Haagwinde, evenzo de Akkerwinde, is een klimplant. De stengels van deze twee soorten noemen we rechtsdraaiend, kijk maar eens naar de groeirichting, en de stengels van de Hop, staat op Bosdijk (achterste fietspad), is linkswindend. Dit laatste komt niet vaak voor. De Haagwinde kan zo tot drie meter hoogte klimmen,

woensdag 28 augustus 2019

Gewone Berenklauw


Overal langs 's Heren wegen en paden zie je de uitgebloeide en zaaddragende schermbloemen van de Gewone Berenklauw, het staat er vol mee. Liefhebber van voedselrijke en stikstofrijke bermen, ruigten en onkruidhoekjes. Het liefst vochtig. Deze soort is niet zo groot als z'n neef, de Reuzenberenklauw , die komt wel tot de twee meter. De Gewone haalt de 1.50 meter. Het sap van de Reuzenberenklauw geeft bij aanraking zeer vervelende blaren, ik spreek uit ervaring doordat ik het verschijnsel toen nog niet kende, het sap van de Gewone kan ook irritatie geven, maar in mindere mate .
De jonge stengels kunnen gegeten worden, bij het schillen wel handschoenen dragen. Ook de zaden worden gebruikt in salades. Ik sta niet in voor de gevolgen.

dinsdag 27 augustus 2019

Bruine Sprinkhaan


Ik was op zoek naar libellen langs de Gagelweg, ik vond een paar Paardenbijters die ik slecht op de foto kreeg, maar alles wat springt in het gras krijgt ook mijn aandacht. Zo ook deze sprinkhaan. Hij ging gunstig aan een grasspriet hangen zodat ik op afstand met de macro kon platen. Thuis gekomen het beestje uitvergroot en dat lukte gelukkig. Ik probeer de camera uit als mijn vlindernet, dat kost veel geduld en moeite. Ik kom hier later op terug. Deze sprinkhaan was niet groen, zoals de meeste sprinkhanen naar ik denk, maar bruin gevlekt. Ik heb geen sprinkhanen-determinatieboek. zodat ik weer eens Obsidentify moet raadplegen. Een Bruine Sprinkhaan meenden ze, maar ik vond het zekerheidspercentage, bijna 50 %,  wat aan de lage kant. Toch kwam ik steeds weer op de Bruine Sprinkhaan uit. Ik heb de waarneming op waarneming.nl ingevoerd , met foto, en ook daar werd niet gereageerd op een foutieve determinatie. Dus is de keuze  van de computer juist.
Bruine Sprinkhanen komen  algemeen voor in Belgie en Nederland, in veel uiteenlopende plantengezelschappen. Je kunt 'm zien als je er maar oplet.

maandag 26 augustus 2019

De Besnorde Prooizoeker.


Wij noemen dit een ♀ Steenrode Heidelibel, what's in the name, en de Engelsen vinden het de Moustached Darter.Vrij vertaald de Besnorde  Prooizoeker. Die snor is duidelijk zichtbaar als een zwarte rand op de foto onder de ogen en uitzakkend naar beneden toe. Ergens las ik als een teardrop. Kan ook. Het is voor de soort een diagnostisch kenmerk. Hieraan kun je zien of het wel of niet de Steenrode is. De Bruinrode en Duistere H. hebben een kleiner snorretje. Ik heb geprobeerd darter te vertalen maar ik kom met prooizoeker het dichtstbij een libel.
Hoe ze in het Nederlands dat arme beest een heidelibel hebben kunnen noemen is mij een raadsel. De libel op de foto heeft nog nooit een heideveld gezien denk ik.

vrijdag 23 augustus 2019

De witjes.



De bekendste vlinderfamilie is naar mijn idee de familie van de Witjes. Ze komen veel voor, misschien wel het meest. Toch zijn er enkele familieleden wat onbekender.Het Groot Koolwitje kennen we allemaal. Maar het Klein Koolwitje wordt al wat moeilijker. Hij is een slag kleiner. De zwarte vlek is minder zwart dan die van de grote neef en is ook kleiner. Bij de achtervleugel is de onderkant duidelijk geel. Zie foto.
Dan hebben we het Groot en het Klein Geaderd Witje, allebei met donker gekleurde aders.De Grote is zeldzaam geworden, de Kleine komt algemeen voor. De Oranjetip is een prachtige verschijning, hij staat op mijn wenslijstje. De Citroenvlinder zien we meestal als eerste vlinder in het voorjaar.  De familie bestaat verder uit Oranje en Gele en Zuidelijke Luzernevlinder, Bremvlinder (zeldzaam), Veengeeltje ( zeldz.), dan hebben we ook nog het Boswitje.Was in Nederland uitgestorven, sinds 1992 weer terug.

Goed weekeinde, verwonder en geniet , buiten.




donderdag 22 augustus 2019

Een veer. Maar van wie?


Sinds ik drie verschillende soorten nachtvlinders bij de schuurlamp had zitten, ga ik elke ochtend even kijken of er weer een paar zitten. Nachtvlinders komen af op licht, dus vandaar. Tot nu viel het tegen. Maar vanochtend zag ik  al op afstand dat er "wat hing", iets groots. Het bleek een veer te zijn, hangend in de spinrag. Ik vermoed een slagpen van een Houtduif. Die willen nog wel eens onze tuin aandoen. Maar als ik op internet ga zoeken kom ik niet uit bij een Houtduif, die zijn duidelijk anders. Een Kokmeeuw dan ? Geen overtuigende foto. Een Ekster? Ook niet. Dan via een forum op waarneming.nl kom ik terecht bij een Turkse Tortel, elke dag in onze tuin. Het is een staartveer , van onderen gezien. Wel een grote voor deze tortel, maar goed ik ben geen deskundige. Michel Klemann van  het Sovon wel. Ik houd het dus op een veer van een Turkse Tortel
Oh ja, ik zou het bijna vergeten, er zat een Gamma-uil bij de lamp, zie ook logje 13 augustus j.l..

woensdag 21 augustus 2019

Polderverkrachting.


Het Donkereindse Bos is gesloopt door weet ik veel welke projectontwikkelaar. Hij heeft er een mooi zootje van gemaakt. Op het amateuristisch aandoende bordje, een leerling van groep 8 basisschool zou het mooier maken, staat "Geen rommel achterlaten". Waarschijnlijk heeft de betreffende grootgrondbezitter het tegen zichzelf, want een rommeltje is het geworden. Overal restanten van gesloopte bomen. En nu staan er ook nog palen in de grond die de toegang naar de viswal moeten reguleren. Inclusief een parkeerplaatsje. Palen die dezelfde zijn als in de rest van de polder en daar moeten wij intrappen?
 Het gezicht van de polder is er niet mooier op geworden, blijkbaar had het Recreatieschap geld nodig. Notabene de Gemeente zit ook in het bestuur van het recreatieschap , is de gemeenteraad met deze verkoping  accoord gegaan?
Ik heb de discussie, die ongetwijfeld gevoerd is, gemist door medische prioriteiten.  Ik weet daardoor te weinig van de achtergronden om me daarover zinnig uit te laten. Maar dit is een aanfluiting.

dinsdag 20 augustus 2019

Mislukte biologische bestrijding.


Bovenstaande foto nam ik op het Galgenveld, maar die had net zo goed in onze tuin genomen kunnen zijn. Lieveheersbeestjes zitten overal. Deze viel op door de vele zwarte stippeltjes, nog nooit door mij waargenomen. Het is dan ook het Veelstippelige Aziatische Lieveheersbeestje ( ook wel Veelkleurige genoemd). Er is nogal wat variatie in aantallen stippen en kleuren. Maar altijd hebben ze op het voorschild een vlek die lijkt op de letter M.
Deze soort is nog niet zo lang in ons land. In 2004 werd íe geïmporteerd uit Azië om gebruikt te worden als biologisch bestrijder van Bladluizen. Echter hij vrat niet alleen Bladluizen, maar ook larven van andere kevers, zoals onze eigen Lieveheersbeestjes. Ook rupsen en vlindereitjes staan het menu.  Dat was dus een miskleun. Men onderzoekt nu hoe deze invasieve soort te bestrijden.
Ik schreef al Veelkleurig, hieronder een foto van een Veelstippelig lieveheersbeestje zonder stippen. Zij ontstaan als gevolg van te warm weer.


maandag 19 augustus 2019

Het Galgenveld bijna droog.


Voor jullie oriëntatie: ik sta met de rug naar de Gagelweg, links loopt de Bijleveld en in de verte de Dooijersluis in de Geerkade. Daarvoor het pontje "Langs de Bijleveld".
Vanochtend weer eens het Galgenveld bezocht. Ik was nieuwsgierig naar de ontwikkeling van de schuin aflopende oevers. Wel, het water is teruggekeerd naar de normale sloot en de afgeschraapte brede oevers zijn begroeid met allerlei pioniersplanten. Op zich een prachtige vegetatie maar ik ben benieuwd hoe zich dat volgend jaar zal ontwikkelen. Is er dan nog plaats voor Kleine Plevieren om te broeden. Komt de Scholekster terug?  Is het dan nog wel een slaapplaats voor ganzen?
Ik joeg 21 Watersnippen op, verder niks. Alleen een overvliegende Torenvalk, zowaar. Veel Distelvlinders, ik denk gerekend over het hele land, loopt dat aantal in de tienduizenden. Verder wat Koolwitjes en een heel enkele libel. Daar kwam ik voor, maar het viel tegen. Het waaide nogal.

vrijdag 16 augustus 2019

Lopend buffet met Cydalima perspectalis


Het lopend buffet is geopend, onze Kauwen zijn opportunisten ( volgens Groene Boekje 2 pp's en 1 n). Ze eten wat hen goed lijkt en wat toevallig ook voedt. Ze zijn niet  weg te slaan uit de Buxusheg van de overburen. Die zijn op vakantie en hen wacht een verrassing: de Buxusmot ( Cydalima perspectalis) heeft ook bij hen de eitjes gedeponeerd. In de bijna drie weken dat ze nu weg zijn, zijn de rupsen geboren. Overal, vooral in de onderste, nu bruine,  gedeeltes, doen de rupsen hun werk: eten , opvetten zodat ze een weldoorvoede pop kunnen vormen. Overal in het dorp zie je bruine Buxussen, die gaan er allemaal aan. Dat wordt struiken planten die de Buxusmotrupsen  niet lusten. Maar misschien is er dan wel weer een ander vlindertje dat de plant ruïneert.
Kauwen zijn altijd op zoek naar voedsel en hebben onlangs de rupsen van de B.mot ontdekt. Vandaar dat ze regelmatig alle Buxussen in de buurt afstruinen. Na verstoring komen ze gehaast terug want een lekkere vette rups laten ze niet zomaar zitten.

Goed weekeinde.


donderdag 15 augustus 2019

Nieuwe natuur.


We worden aardig verwend  met nieuwe natuur hier in de Noord-Westhoek van de Utrechtse Venen. De laatste 10 jaar, ruim genomen, hebben we de Waverhoek erbij gekregen, de Groene Jonker tussen Den Hoef en Noorden, en nu is pas aangelegd of wordt aangelegd de Pilot Lisdodde achter de Nieuwe Begraafplaats bij Wilnis, het Galgenveld aan de Gagelweg en de Moerasblokken 2 en 3 in de kruising van de Hoofdweg en Proostdijerdwarsweg, Waverveen. Dan noem ik nog niet eens de natuurvriendelijke oevers overal in de omliggende polders. ( Nu wel dus). Bovenstaande foto is van een Moerasblok , vorige week. Het grote voordeel hiervan je kan in je mobiele schuilhut blijven zitten. Voorlopig nog veel Grauwe Ganzen en verder wat steltlopertjes, houdt niet over. Die zitten er veel meer op de Pilot Lisdodde. Gister zat er een zeldzame steltloper in de Waverhoek: een Stelt strandloper , stond op de website van waarneming.nl en die van Dutch Birding.
Vandaag weer waargenomen.

woensdag 14 augustus 2019

Aeshna mixta ( Paardenbijter)


Is het geen plaatje? Deze beauty zat bij ons in de tuin op een schutting, helaas zie je daardoor niet het fijne aderwerk van de vleugels. Het is een Glazenmaker ( Aeshnidae), een familie die behoort tot de grote libellen. (Je hebt ook de kleine libellen, de juffers,  zie logje 15 juli 2019  ) Dit is de Aeshna mixta ( een ♀, met dank aan Marianne voor de discussie), nederlandse naam Paardenbijter. Dat heeft alles te maken met de levenswijze, ze vliegen vaak in de nabijheid van vee en lijken dat aan te vallen. In werkelijkheid zijn ze op jacht naar dazen etc., insecten die in de buurt van koeien en paarden voorkomen.
We hebben in het verleden meerdere boten gehad en die hebben we altijd Aeschna genoemd. We kwamen ze vaak tegen in het riet en de landjes bij het water, vandaar. Het gekke is dat de nederlandse wetenschappelijke naam zonder c is (Aeshna) en de Fransen de c wel gebruiken: Aeschna mixte.


dinsdag 13 augustus 2019

Drie macro's.

Vanochtend drie verschillende soorten nachtvlinders naast de schuurlamp. M'n camera snel omgebouwd, de tele zat er nog op, met de macro-lens en maar hopen dat ze niet waren vertrokken. Gelukkig, ze zaten er nog. Meerdere foto's genomen, de donkere ondergrond van de beits is niet zo handig.

De eerste is een oude bekende: een Gamma-uil. Te herkennen aan de witte Y-vormige veeg  midden op de voorvleugels. Op de foto is niet te zien dat bij deze familie, Autographa, in rust de vleugels dakvormig omhoog gehouden worden.
Het is een nachtvlinder maar overdag vliegt hij ook.
Het is een heel gewone trekvlinder uit het Middellandse Zeegebied.
Wat je gewoon noemt.

De kleinste zat wat verder van de lamp. Aan de vorm te zien is het een uil, dus de uilen doorgebladerd. Continue lettend op de witte vlek in een zwart vierkantje. En jawel , uiteindelijk snel gevonden: het is een Zwarte-C-uil. De C is zwart en is een beetje hoekig gelegen rond de lichte vlek.
Deze soort foerageert alleen 's nachts , en verbergt zich overdag dichtbij de grond. Komt algemeen voor.


De derde en grootste leverde de meeste problemen op om te determineren, hij was erg afgevlogen ( op de foto niet te zien). De hulp ingeroepen van Obsidentify van waarneming.nl :  Ik dacht aan een spanner, maar welke? Het bleek een andere familie te zijn, deze hoort bij  de donsvlinders. Het is een Plakker. De mannetjes hebben sterk geveerde antennen, op de foto duidelijk te zien. Vandaar deze foto afgebeeld. Hierop is ook een stukje van de voorvleugel te zien, in gezonde toestand ziet het hele beest er zo uit. Deze had een bijna kale rechtervoorvleugel, afgevlogen dus. Dit is een mannetje , het vrouwtje is behoorlijk wit.
Een antenne dient om geuren waar te nemen. Geuren spelen een belangrijke rol in het voortplantingsleven van insekten.


maandag 12 augustus 2019

Onze huiskikker.


Dit is ons huisdier: de Groene Kikker die elke nacht in de Vlijtige Liesjes in twee bakken kruipt. Al zo'n 10-12 dagen achtereen. De kikker springt eerst op een biels en dan is de sprong naar de planten in de bakken ook niet zo hoog meer. In het begin schrok mijn vrouw bij het water geven zich een hoedje als daar plotseling een kikker tevoorschijn sprong, nu zoeken we 's ochtends of we de kraaloogjes ook zien. Vanochtend weer, even later was íe verdwenen. Wat het beest bezielt om de nacht door te brengen onder de blaadjes van een Vlijtig Liesje?

1000 logjes !!

Het dashboard van Blogspot om logjes te maken en de website te beheren, geeft duidelijk aan: dit is het duizendste logje voor sneuper.blogspot.nl sinds ik in 2014 begonnen met het maken van logjes op Blogspot. In de jaren aan het begin van deze eeuw schreef ik de weblogjes bij  Sanoma, helaas heb ik die niet kunnen opslaan bij de verhuizing naar Google.
De jaren sinds 2012 hebben bij ons in het teken gestaan van overleven, zowel bij mijn vrouw als bij mij. Het ene jaar waren er minder zorgen, een ander jaar weer meer. Je kunt het aflezen aan het aantal logjes dat ik dan schreef. 2015 was een redelijk jaar , ik schreef toen  239 logjes, 2016 daarentegen was,  wat de gezondheid betreft, een slecht jaar, 134 logjes. Dit jaar zit ik al op 144. Hoewel de gezondheid nog steeds te wensen overlaat, hoop ik nog even door te kunnen.

Ik wens mijn lezers/bezoekers alle goeds.

Sneuper.

vrijdag 9 augustus 2019

Kalmoes


Zo nu en dan zie je weer eens  Kalmoes. In de slootkant. Ik heb de indruk dat die soort ook betere tijden gekend heeft. Je moet er wel naar zoeken, de bloem heeft geen uitbundige kleur zoals de Gele Lis of het Kattenkruid, het is de vorm van de bloem die het een opvallende verschijning maakt. Een heel apart geval. We noemen het een bloeikolf. Hij behoorde vroeger, tot de familie van de Aronskelken, maar met nieuwere classificatie-regels (APG, gebruikt DNA als norm) is het een aparte familie geworden: de Kalmoesfamilie.
De bloemen zitten met honderden in de kolf, ze zijn tweeslachtig ( ♂ en ♀), na bevruchting ontstaat er een bes ( denk aan de kolf van een rijpe Aronskelk), maar in onze contreien wordt er nooit één rijp. De plant moet het vooral hebben van ongeslachteljke voortplanting.
De Kalmoes heeft een aparte geur en smaak, hij werd/wordt gebruikt bij het maken van kruidenbitters ( Berenburg). Hij schijnt ook nog gebruikt te worden in de apotheek.
Nog een kenmerk: langs sommige bladranden staan dwarse ribbeltjes.


Goed weekeinde 



donderdag 8 augustus 2019

Kleine Zomervlinder


Naast de nachtlamp zat op de bruine planken van de schuur, deze nachtvlinder. Het is een spanner. Wereldwijd zijn er 20.000 beschreven soorten, in Nederland en Belgie zijn er ongeveer 300 soorten spanners. Dit is de Kleine Zomervlinder ( Hemithea estivaria). Over de lichtgroene, een prachtige kleur vind ik, vleugels lopen golvende dwarslijnen, aan de vleugelranden zit een geblokte franje en de achtervleugel steekt een beetje uit.  Kenmerkende eigenschappen. Een echte nachtvlinder, ze komen af op licht ( daarom zat íe ook naast de lamp) In het donker worden de waardplanten bezocht. Overwintert als jonge rups en verpopt zich in het voorjaar tussen de bladeren van de waardplant. Dit kunnen diverse loofbomen en struiken zijn. Geen specifieke soorten.
Het is een gewone soort die verspreid in het land voorkomt.

woensdag 7 augustus 2019

Pilot Lisdodde en de vogels.


Zo ziet het landschap achter de Nieuwe Begraafplaats in Wilnis er momenteel uit. De foto is genomen vanaf de Oude Spoorbaan ( de Hondenallee, in dat klein uurtje dat ik daar was heb ik er wel 10 gezien, vandaar mijn bedenksel). Plasdras, dijkjes ( op de voorgrond één ) om tenminste 6 percelen, in de oude sloot staan donkerbruine  afgestorven Waterzuringen en rechts op de foto Grote Lisdoddes (stonden er al). In de verte op het volgende perceel een stel Grauwe Ganzen. Nog verder weg een stukje Ringdijk van de Polder Groot Mijdrecht, locatie Marickenland. Ik was er gisterochtend met telescoop want de meeste vogels zaten behoorlijk ver weg.
Het is de bedoeling dat men de percelen plasdras zet, op de foto inmiddels zichtbaar. Niet voor de vogels maar voor de Lisdoddes. Het is een pilot van de provincie (?): men gaat 6 ha. ( in middels begonnen) weiland beplanten met Grote Lisdoddes. De naam pilot zegt al dat het een proef is: kunnen de Lisdoddes met hun groot wortelstokstelsel bijvoorbeeld de bodemdaling tegen houden,  draagt het gewas bij aan een betere waterkwaliteit, is het gewas misschien te gebruiken aks veevoer? Als de onderzoekers positieve resultaten waarnemen dan worden in Marickenland 50 ha. vol geplant. Zie ook de website Marickenland. Er is zelfs een Lisdoddeblog.

Vogels.
Ik werd op de pilot geattendeerd door Coby Visser van de Agr. Natuur Vereniging, zij verwacht veel vogels. Dit kan ik sinds gisterochtend beamen. Vanaf de Oude Spoorbaan kun je net over het lange riet kijken, gebruik wel een kijker, of een telescoop. Veel vogels zitten wat verder weg. Uiteraard veel Grauwe Ganzen (250);Krakeend(4); Wilde Eend (80);Kievit (150); Kleine Plevier gehoord(1); Grutto(10); Kemphaan (2)'Watersnip(120); Oeverloper (3); Witgat(40);Tureluur (2); Bosruiter(20); Spreeuw (400). Verder een paar Hazen. Soms staken alleen de oren boven het gras uit.
Een nieuw natuurgebied erbij! Aanbevolen. Zie kopfoto.

dinsdag 6 augustus 2019

Pulicaria dysenterica


In een natuurvriendelijke oever bij Gijs in Demmerik: Heelblaadjes ( Pulicaria dysenterica). Een composiet net zoals bijvoorbeeld het Madeliefje. In de bloem zowel lintbloempjes ( langs de randen) als buisbloempjes ( vormen het hartje).
Heelblaadjes werd vroeger gebruikt om wonden te genezen, het diende ook als middel tegen vlooien ( een vlo is in het latijn Pulex) en de naam dysenterica verwijst naar dysenterie. Deze ziekte kon ook met Heelblaadjes bestreden worden. Dysenterie kwam vroeger veel meer voor, het is een zware diarree, vaak met bloed in de ontlasting. In Brabant werd het dan ook wel Rode Loop genoemd. Wordt verspreid door bacterien en amoebe's. Hygiene, of juist een tekort daaraan, speelde een belangijke negatieve rol.

maandag 5 augustus 2019

Soay-schapen


Bij een hobbyboer in polder Derde Bedijking liep op het erf een groep schapen. Klein van stuk en n.b. alle gehoornd. Krom, naar voren gedraaid. Verschillende kleuren, de meeste zwart of lichtgrijs. Ze hadden wel allemaal een groen merkje aan de hals, die worden dus ook al geregistreerd. Foto genomen. ( Foto's, genomen met m'n nieuwe compactcamera, vertoonden de laatste dagen allemaal in het midden onscherpte en een lichtere vlek. Zoeken, blijkt dat er wat zweet op de lens zit!! Met lensschoonmaakvloeistof van Vogelbescherming schoon gemaakt).
Ik heb op Google gezocht naar schapen met kromme horens: Er kwamen Soay- schapen uit. Een ras van de St.Kilda-archipel ten westen van de Hebriden in de Atlantische Oceaan. Sinds de eilandbewoners in 1933 werden verhuisd naar de vaste wal, is deze populatie verwilderd en houdt  goed  stand. Er zijn geen grote predatoren, die de groep benadelen. Geen wonder dat  allerlei biologen onderzoek doen naar het ontwikkelen van de natuurlijke selectie in deze populatie. De schapen hebben een haarvacht die geruid wordt, er wordt sinds de verwildering niet meer geschoren.
De schapen zijn vernoemd naar het eiland Soay ( spreek uit sóì) nog geen 4 km²  groot. Het ligt ten Noord-Westen van Hirta, het hoofdeiland. Leuke hobby.

vrijdag 2 augustus 2019

Verstoring.


De jonge Grauwe Ganzen kunnen inmiddels ook vliegen en doen dapper mee met de grote groep. In Demmerik vlogen er zo'n 600 Grauwe  op. Er gingen veel meer vogels de lucht in, dus ik denk aan verstoring door een mens. Wandelaars op de oude spoorbaan? Ganzen laten zich nauwelijks opjutten door een Slechtvalk, een enkele bangerik reageert. Deze verstoring was heftiger. Helicopters zijn ook berucht bij ganzen, maar daar reageren de andere soorten niet op.
De jongen op de foto zijn te herkennen aan de wat fletsere snavel, niet die oranje winterpeen van de oude vogels en ze zijn nog net niet volgroeid. Vergoot de foto maar eens.

Goed weekeinde.

donderdag 1 augustus 2019

Lisdodde , de Kleine of de Grote ?



Ik ontdekte in een sloot van de familie Van Zijl, Demmerikse Kade, de Kleine Lisdodde. Hij is wat slanker dan z'n neef de Grote Lisdodde en heeft, makkelijk om te zien, smallere bladeren. Ter vergelijking: ik heb hier onder een foto met de Grote opgenomen. In hoogte ontlopen ze elkaar maar weinig. Verder is het vruchtpluis-gedeelte van de Kleine ook smaller.
De bladeren van beide soorten zitten als bij een Prei rond de stengel. We noemen dit een rijdende bladstand.
Dan het woord Lisdodde: na enig zoeken kwam ik op de website van Etymologiebank.nl en vond daar uitgebreide beschrijvingen van het woord Lisdodde. Het eerste deel, Lis, zou te maken hebben met de gelijkenis op de Gele Lis, dezelfde brede bladeren en dezelfde groeiplaats, n.l. in het water langs de kant. Dodde is een eeuwenoud woord en zou propachtige dikte betekenen. Dit slaat op de bloeiwijze.
Beide soorten planten zich vooral voort door de stevige wortelstokken ( ongeslachtelijke voortplanting) Het zaadpluis (geslachtelijke voortplanting) heeft wat voortplanting betreft niet zoveel effect.
Volgende week kom ik met een logje over de Pilot Lisdodde als onderdeel van het project Marickenland.