Polder Groot Mijdrecht bijna leeg.

Vanochtend weer eens een Rondje Ronde Venen, ik ben uiteraard zeer nieuwsgierig of J20 terugkomt in onze omgeving. Maar de polder Groot Mijdrecht was op plm. 500 Kolganzen na leeg. Hier en daar wat Grauwe en Brandjes. Zie ook bovenstaande foto, genomen bij het Gemaal. Waar zijn ze? Eergister nog duizenden, nu verdwenen. Zou het vorstje er mee te maken hebben? Ik heb zittend, vanuit de huiskamer, behoorlijk grote groepen naar de Delta zien trekken.
In Polder Derde Bedijking, mijn achtertuin, waren ze wel aanwezig. Hebben die minder last van de kou?
Zaterdag drie halsringen langs de Hoofdweg, Mijdrecht: een echtpaar U23 en U24lime. Ik heb een half uur moeten turen en gissen welke code's ze hadden. Te ver weg. Uiteindelijk lukte het met sterk inzoomen  toch. Verder SN5zwart. Vorig jaar in Noord Oost Rusland geringd, begin dit jaar op Texel en nu deze winter in oktober bij Bremen afgelezen en nu hier.
Vandaag weer langs de Hoofdweg, Mijdrecht, D3Nzwart. Op 5-1-18 werd dit mannetje geringd in Maren Kessel, langs de Maas in NoordBrabant.Vorige winter in Noord Holland, Wijde Wormer,  op 28-12 in Eemnes en nu 30-12 hier. Er zaten een paar duizend, echter een boer verjoeg terwijl ik bezig  was met een tweede ring. Jammer.

Eerste bloei Forsythia

Zo net even in het heerlijke weer gewandeld, het zonnetje erbij en laat nu die kou maar komen. Als het maar droog blijft, alhoewel, een sneeuwbui is ook nooit weg.
Tot onze verrassing zagen we een Forsythia in bloei, weliswaar nog een enkel bloempje, maar hij bloeide. Vorig jaar zagen we drie weken later, eind januari, de eerste bloempjes van het Bloeiend Hout. Ingevuld op Natuurkalender.nl bleek dat je aan het begin van het jaar voor het eerst kunt bloeien maar ook aan het eind.

Ganzen: gisterochtend even de ronde door de polder gedaan. Langs de Hoofdweg, Waverveen zat halsring 2Y8zwart, in een kleine groep. De grote bulk Kolganzen, enkele duizenden,  zat tussen de Botsholsedwarsweg en de Waverdijk, ver weg  in nevelen gehuld. Slecht te zien.
Vanochtend in het zonnetje vanaf Molenland bij de Kinderboerderij ook te ver weg. "Er is ook altijd wat", zei mijn vrouw.

Goed weekeinde, zegt mijn kalender. Maar gevoelsmatig begint mijn week pas. Mocht ik J20 tegenkomen of een Roodhals dan luid ik de alarmklokken.

Kolgans J20zwart na 5 jaar weer afgelezen!!

Hoe presteer je het als gehalsringde Kolgans om  5 jaar onder de radar te blijven en dan plotseling in de polders van Nederland weer te worden afgelezen?
Van Jan Kramer , schrijver de Nieuwsbrief "Nieuws uit de velden" en waarin vooral nieuws over ganzen staat, kreeg ik een mailtje waarin hij melding maakt van het aflezen op 21-12-2019 van Kolgans J20zwart in Almkerk. Ik heb m'n bloeddruk niet gemeten maar die schoot omhoog. Dat kan toch niet, een gans met halsring 5 jaar niet zien? De aflezer Nelis van Pelt had bewijsfoto's naar Jan gestuurd en er is maar één conclusie: J20 leeft nog.
J20 kwam hier jaar in jaar uit overwinteren in de Ronde Venen en van de in totaal 96 aflezingen in Nederland en Duitsland heb ik 38x J20 gezien. Binnenkort wat meer cijfers. Hoe is het mogelijk? Misschien zoekt ze de haar bekende omgeving weer op. Ik ga er op jagen.
Twee archieffoto's, niet zulke beste. Ze zijn gedigiscoopt, d.w.z. door de telescoop genomen.

Knobbelzwaan

Vaak hoor je ze eerder dan dat je ze ziet. Het kenmerkende gesuis van de vleugelslagen hoort bij de Knobbelzwanen. Geluid geproduceerd met stembanden hebben ze  niet, vogels hebben geen stembanden maar een syrinx aan het eind van de luchtpijp. Hier zingen ze mee. Het nauwelijks hoorbare "gezang " van een Knobbelzwaan is een heel zacht kreunend, murmelend geluid.
O.a. Ooievaars hebben geen syrinx, het enige geluid dat ze kunnen maken is het klepperen met de snavelhelften.
De mannetjes Knobbelzwaan hebben een knobbel op de snavel, vrouwtjes vallen op een grote knobbel.
Deze soort is een gezelschapsdier, overal zie je groepen zwanen. In de broedtijd trekken de paren zich wat terug en bouwen samen aan het nest. Kom niet te dichtbij als ze broeden of jongen hebben. Vooral het mannetje is dan erg agressief.

Goed weekeinde.

Baltsen in de kou.

Aan de overkant van de Grote Wije van de Botshol zijn de Aalscholvers alweer in de voortplantings-stemming. Er wordt in de kolonie druk gebaltst zodat de eerste eieren in januari gelegd worden. Soms zelfs al eind december. ( zie kopfoto).
Het eerste legsel wordt vroeg gelegd en worden de jongen groot gebracht, dan kan er in april een tweede legsel volgen, maar meestal met minder eieren.
De meeste Aalscholvers zie je in de poldersloten foerageren, ik denk dat de diepte daar wat geringer is als de Wije zelf.

Halsringen F5Dzwart en GY1 zwart

Gister en eergister weer eens twee halsringen afgelezen, het houdt nog steeds niet over.
Langs de Hoofdweg van Mijdrecht las ik F5Dzwart af en gister langs de Hoofdweg in Waverveen GY1zwart. Steeds bij Kolganzen. De eerste bij Brandganzen en Grauwe Ganzen dit jaar, moeten nog komen.
F5D is een mannetje en op 24-1-2018 geringd bij Rottum, Heerenveen. Op 16 december dus hier, terwijl hij de 7e, 8e, 10e december bij Strijen op de Zuid-Hollandse eilanden zat. Op dezelfde plek waar regelmatig Dwergganzen worden gespot. Op 25 maart 2018 is hij een keer gezien in Polen op weg naar de broedgebieden van Noord-Rusland.
GY1 is al wat ouder, geringd de 7e november 2013 bij Eemnes. Regelmatig hier: Tijs v.d B., Kees J., zagen de gans ook in de polder. Zelf kreeg ik 'm in het vizier op 15-13-2015, 20-1-2016, 10 en 12-dec. 2018.  Op 28 maart 2015 en 28 maart 2016 was hij respectievelijk in Litauwen en Estland, ook op weg naar het noorden. Een paar dagen terug zat hij in de Meykeshoek in Vlaanderen. Nu dus hier.
De laatste dagen is er een enorme verplaatsing van ganzen, vaak hoog overtrekkend , dat wil zeggen dat ze verder weg vliegen, geen slaaptrek zoals je bij de Waverhoek kunt waarnemen, vlak na zonsopkomst.
Ik heb van GY1 foto's genomen maar door een verkeerde camera-instelling waren ze onscherp, dus weggegooid. Ik heb een archiefopname van een andere gehalsringde Kolgans afgedrukt: VRJzwart.

Kolganzen

Opvliegende Kolganzen in polder Derde Bedijking. Wanneer komt nou die Roodhalsgans eens tevoorschijn? Geduld.


Goed weekeinde.

Winterbloeiers.

De Schapenkoppen (Pluimhortensia) zijn uitgebloeid, maar het geraamte van de bloemen is nog aanwezig . Net alsof de struik nog in volle bloei staat. Zoveel struiken bloeien niet in de winter. Wel nog veel kruidachtigen. Vorig jaar zijn in de winter de bloeiende soorten geteld, men  kwam op 735.
Vanmiddag nog een Bosaardbeitje en een Melkdistel. Als je er op let zie je veel soorten.

Tuinvogeltelling 2020 Vogelbescherming

Op 24, 25 en 26 januari wordt de Landelijke Tuinvogeltelling weer gehouden. Gedurende een half uur op één van de drie genoemde dagen de Tuinvogels tellen. U kunt zich aanmelden op de website van Vogelbescherming en ontvangt de Special Vogels Voeren. Ik raad dat voeren zeker aan, een paar weken vooraf  beginnen, nu dus. Vogels onthouden de voerplek. Op een gegeven ogenblik zitten ze je gewoon op te wachten en dan ben ik nog niet in huis verdwenen of mijn populatie van plm. 20 Huismussen en een paartje Ringmussen zitten te eten. Even later komen de paar Turkse Tortels. Spreeuwen komen soms, maar hebben veel te veel haast om te rustig te eten. Ze trekken vaak snel verder. En let eens op het voergedrag van de Koolmees: snel een zaad oppikken en in een struik de inhoud opeten.
Ook Vinken komen graag langs, misschien zit er een Keep bij.

Pootringen en halsringen

Jarenlang zijn de Brandganzen geringd met pootringen. Het gras moest extreem kort zijn  om deze ringen af te lezen. Het is mij vroeger in Friesland regelmatig gelukt, hier in het Hollandse nog nooit. Ook niet toen na een strenge winter Friesland dichtsneeuwde en de Brandjes naar de Delta moesten uitwijken. Er bleven toen meer Brandjes hier in het Groene Hart  hangen als ooit daarvoor. Het gras was hier echter  te lang om pootringen af te lezen. Beleid van de boeren?
Gelukkig is een paar jaar terug het ringen aangepast, ook Brandganzen krijgen tegenwoordig een zwarte halsring. Op de foto van Kees de Jager, afgedrukt in de nieuwsbrief van Jan Kramer "Nieuws van  de Velden",  zijn beide soorten ringen te zien. Ik hoop op grote groepen Brandganzen hier en zal nog meer tijd gaan turen, op zoek naar m'n eerste halsring bij de Brandganzen.

2020 het jaar van de Wilde Eend

Nog steeds vind ik het mannetje Wilde Eend de mooiste eend van ons kikkerlandje. Een prachtige diepgroene kop , soms met een metaalachtige weerschijn. Daaronder een smalle witte halsring en  een bruine borst.  Verder een grijsachtig, in meerdere tinten, lichaam. En dan dat krulletje bovenop de staart! Het verschil in kleur van snavels tussen ♀ en ♂.
Ze zijn nu al gepaard, let er maar eens op. Het jaar 2020 wordt het Jaar van de Wilde Eend. Als je uitgekozen wordt tot vogel van het jaar is er wat met je aan de hand.Zo ook met deze soort: sinds 1990 is de populatie  30% kleiner geworden. Dat zijn zo'n 100.000 vogels. Oorzaak ?? Hoogstwaarschijnlijk worden er minder jongen volwassen. Te weinig om de populatie op peil te houden. Door de extra aandacht hoopt men het mysterie van de achteruitgang te ontrafelen.


Goed weekeinde.

Ruige rijp

Mist, ijs in de sloot en rijp op de rietbladeren. Het eerste wintertje, maar wel een hele kleine.
Als het mist en de temperatuur is onder nul dan ontstaat ruige rijp. De mistdruppeltje zweven en zodra ze, onderkoeld door de lage temperatuur, ergens tegen aan botsen ontstaat ruige rijp. De bevroren vormpjes staan in de richting van de wind, daar komen de mistdruppeltjes vandaan. Meermalen heb ik over deze rijp en gewone rijp en rijm geschreven o.a. op 18 jan. 2017. Op onderstaande vergrote foto is duidelijk de struktuur van de rijp te zien. Soms krijg je stekelige uitsteeksels, prachtig om te zien.

Geweizwam.

In het onlangs gesnoeide gemeenteplantsoen is het dode, overgebleven hout duidelijk zichtbaar. Van de ondoordringbare wildernis is weinig over. Straks genieten we van de Sneeuwklokjes weer in volle bloei. Of zouden  ze daarvoor de zaak snoeien,( nou ja snoeien? slopen).
Op een dode stronk stond het Geweizwammetje, ik gebruik maar het verkleinwoord, de uitsteeksels halen de twee centimeter niet. De witte steeltjes vertakken zich zodat er vertakkingen in de vorm van een gewei ontstaan. vandaar de naam. Hij is vrij algemeen, je moet er wel naar zoeken. De steeltjes lijken wit door de sporen. Ze zitten aan de buitenkant, later wordt de zwam zwart, door de zwartgekleurde sporen.
De Geweizwam behoort tot de de Zakjeszwammen: sporen worden gevormd in zakjes. Je hebt ook de Steeltjeszwammen, hierbij worden de sporen op knotsvormige steeltjes gevormd.

Ganzen: weer veel Kolganzen tussen Ooster- en Westerlandweg. Niet zoveel als gister. Halsringen: 0,0. Wanneer komt die Roodhalsgans?

Een poepje.

Duizenden ganzen, vooral Kollen, vanochtend in polder Derde Bedijking. Nog nooit zoveel in m'n "achtertuin" gehad. In totaal 5-6.000. Het kan eentje meer zijn. Vanaf Molenland met het zonnetje in m'n rug verheugde ik me weer op een paar halsringen. Echter, het feest ging niet door: in de verte een sirene, hij kwam steeds dichterbij rijdend op de Hoofdweg, politie,  10 seconden later nog een politieauto. Alle richting de camping van Van Yperen, daar zag ik ze niet meer. Even later de tweetonige sirene van een brandweerauto, ook die kant op. Het werd oorlog. Alle ganzen de koppies omhoog, dat betekende een helicopter. Een politie-helicopter. Hup, alles de lucht in. Van alle kanten kwamen de ganzen, duizenden. Geen rust. Nog een brandweer-auto, een ambulance! Ik heb het thuisfront opgebeld om op Peters Hotnews te kijken wat er aan de hand was. Een waterongeval werd gemeld. Weer een helicopter, de gele trauma. En de ganzen maar vliegen. Als ganzen vliegen blijven ze poepen, dus ik kreeg een poepje op mijn pittenzak, waar ik normaal  mijn telelens of telescoop op leg.  Zie foto.
Het poepje bestond uit fijngekauwd, nog heel groen gras. Die beesten moeten nogal wat gras eten willen ze daar wat voedingsstoffen uithalen. Het grootste deel schijten ze weer uit. Het begon te regenen, ik ging naar huis.
Ondanks de 5 hulpdiensten in rep en roer, was ergens langs de Kromme Mijdrecht de bestuurster  thuis droge kleren aan het aantrekken. Ze was de auto uitgeklommen. Was zich van geen paniek bewust.

Eerste halsring! AU5 zwart.

Eindelijk! Eindelijk m'n eerste halsring van het seizoen 19/20 afgelezen. Ik maak dit elk jaar mee, een slow start. Maar uiteindelijk komen ze, de halsringen. Geduld is een schone zaak.
Ik heb de laatste week ruim 5 uur Kolganzen geobserveerd, geen ringen. Vanmorgen dan de eerste. Ik was, na de huishoudelijke werkzaamheden van vrijdag ( boodschappen etc.) toch nog even m'n achtertuin ingegaan. Tussen de Ooster- en Westerlandweg zaten een paar honderd Kollen. Ik had het licht mee. Dat scheelt een stuk. Vanaf de Westerlandweg zag ik de gans zitten. Hij ging slapen. Dan is er nauwelijks iets te zien. maar ik zou en moest 'm hebben. Dus wachten. Nou weet ik uit ervaring dat  het meestal hazeslaapjes zijn. Na maximaal een kwartier gaan ze weer eten. Dat ogenblik kwam. Een zwarte ring met witte code: een hoofdletter A en een U maar het derde teken leek een 3. Weer kijken. Ik moest maximaal inzoomen om het te kunnen aflezen, een 5. AU5 dus.
Thuis ingevoerd op geese.com. Hij bleek in december 2014 geringd te zijn in Skarsterland, Rottum. In de buurt van Heerenveen.  Was veel in de oude DDR en Polen, een enkele keer in Zevenhoven, Hei- en Boeicop. Vandaag dus hier.
Op het kaartje zie je de afleesplekken.

Goed weekeinde en let op de ganzen.

Thanksgiving Day

Deze Kalkoen ( Meleagris gallopavo) heeft van mij gratie gekregen; hij, het is een hij, wordt niet geslacht en opgegeten door een stel Nederlanders die ook zo nodig met de Amerikaanse tradities mee wil doen. Ik volg daarin de rechten van een zekere heer D. Trump, huisjesmelker in NewYork, Washington, Florida, etc. etc. . Zijn gegratieerde Kalkoenen worden vertroeteld in een bejaardentehuis voor Kalkoenen. Onze gefotografeerde blijft in een kinderboerderij.
De Kalkoen is een inheemse vogel van Noord en Centraal Amerika, komt daar veel in het wild voor,vandaar dat hij op het menu staat. Deze Thanksgiving Day is te vergelijken met de bij ons in kerkelijke kringen gehouden Dankdag voor de Oogst.
Behalve de kop vind ik het een majestueuse vogel, kan goed vliegen, de mannetjes hebben een spore aan de poot en kunnen daarmee lelijke trappen uitdelen.
Het is een Hoenderachtige, dus familie van de kip en de fazant. Zijn ook lekker.

De oppasser.

Een ♂ Torenvalk  waakt over de borden van Staatsbosbeheer en de visclub, straks over het  vogelgebied in de Bovenlanden. Je ziet 'm hier regelmatig, ik heb de indruk dat er weer wat meer Torenvalken komen. Misschien door de overvloed aan Veldmuizen? Een bekend verschijnsel bij roofvogels: zodra er meer prooidieren zijn worden de legsels groter.
De Bovenlanden worden zo langzamerhand omgevormd tot een natuurgebied met schraallanden en weidevogelweilanden. Alle weteringen zijn onder handen genomen. Naar mijn idee zijn er ook nog wat boeren met een melkveebedrijf, die met hun koeien zorgen voor weidegang, hoop ik, zodat het niet geheel een groene steppe wordt.

Commensalisme.

Overal waar ganzen zitten, zie je ook reigers in de buurt van, of heel vaak, tussen de ganzen. Blauwe Reigers en Grote Zilverreigers hebben een reden om  zeer geconcentreerd tussen de ganzen door te sluipen. Ze laten elkaar met rust, toch heeft blijkbaar de reiger de ganzen nodig om te foerageren. Het gaat hierbij om Veldmuizen. Op een of andere manier worden de muizen door de ganzen opgeschrikt en/of opgejaagd. De reigers weten dit zo langzamerhand en loeren op de passerende Veldmuizen. Twee keer slikken en de muis zie je door de lange hals van de reiger naar beneden glijden. Deze vorm van samenwerking noemen we commensalisme. Het ene dier heeft er voordeel bij, de ander niet. Ook geen nadeel. Op de foto zie je Kolganzen genomen vanaf Molenland.
Halsringen: 0,0

Slaapkast.

Eindelijk weer eens onze logee in de kast, zij het nog niet met regelmaat. Deze Koolmees moet nog de geneugten van onze kast ontdekken. Maar als dat lukt komt íe elke namiddag en verblijft zo'n vogeltje al gauw 15 uur per nacht in de kast. Elk jaar hebben we hoop dat ze de kast in het voorjaar zich zullen herinneren, maar de laatste jaren broeden ze steeds twee huizen verder. Dan hebben we het nakijken. We genieten nu van de Koolmees die eerst de omgeving verkent, alvorens met een noodgang de kast in te duiken.
Nooit samen. Dat schijn wel voor te komen.

Invasieve exoten

Nog even de Nijlgans: naar aanleiding van een artikel op Nature Today over invasieve exoten heb ik  een aanvulling op het logje van gister over de Nijlgans. Ook de Nijlgans is een invasieve soort. Nooit geweten dat de soort zo genoemd werd. De Nederlandse Voedsel- en Warenwet maakt lijsten  in opdracht ( ?) van de Europese Unie van soorten die een gevaar vormen voor de inheemse planten en dieren.  De Nijlgans staat sinds 2-8-17 op deze lijst en moet dus bestreden worden. Dat lijkt me, gezien de steeds groter wordende populatie, erg moeilijk. Je mag 'm in ieder geval niet kweken, verhandelen, vervoeren etc.
In Nature Today ( aanbevolen) stond een artikeltje over de Reuzenberenklauw, ook een invasieve exoot,  zie foto hieronder. Het  is een gevaar voor onze inheemse planten , vindt men. Met hun grote bladeren vormen ze een dichte, voor licht een ondoordringbare laag. Er blijft kale grond over, waar erosie kan plaats vinden.
Bovendien is hij voor mensen gevaarlijk: bij aanraking van het sap met de huid ontstaan grote brandblaren. Ik spreek uit ervaring. Dan sta ik met verbazing te kijken naar de insecten die daar blijkbaar geen last van hebben , ze eten van de stengels en de bladeren. Niet plukken , kweken, vervoeren, verkopen, zaad uitstrooien. Je bent in overtreding.

't  Blijft een mooie plant.

Nijlgans.

Tussen Ooster- en Westerlandweg 800 Kolganzen, 250 Grauwe Ganzen, 3 Toendrarietganzen en 1 Nijlgans ( zie foto). Verder 30 Wulpen , 2 Grote Zilverreigers en 240 Smienten.
Geen halsringen , ook niet na 4 x scannen.
De Alopochen aegyptiacus zat moederziel alleen tussen de Kollen.  At rustig, maar over het algemeen zijn ze met meer vrij agressief. Niet geliefd.
Oorspronkelijk alleen broedend ten zuiden van de Sahara en langs de Nijl, vandaar Egyptisch. Overstekend naar Europa. In Engeland begin vorige eeuw uitgezet en rond 1960 voor het eerst in ons land broedend. Zo langzamerhand overal waar water is. Ik kreeg eens pootringen van een muskusratbestrijder die een kadaver van een Nijlgans bij Botshol had gevonden. Deze vogel was uitgebroed in Artis!

26 vergiften

cypermetrin DDT fipronil fluralaner imidacloprid 
permetrhrin piperonyl butoxide propoxur
pyriproxyfen

chrloorprofam fluroxypyr-1-methylheptylester
oxadiazon pendimethalin phenmedifarm
propyzamide prosulfocarb

difinozacool,dimethomorf folpet iprodion
tebuconazool

2-fenylfenol DEET

difenyl

antrachion

Bron: Nature Today: Geen Buxusmotbestrijdingsmiddelen maar
andere pesticiden werden in jonge dode Koolmezen aangetroffen.

Welterusten.

De Indian Summer ligt hier grotendeels al op de grond. Ook de Berk moet er aan geloven. Volgend seizoen nieuwe bladeren. Al de cellen moeten weer opgebouwd worden. Wat een werk. Maar eerst een winterslaap. Ook een boom heeft een winterslaap.  Welterusten.


Goed weekeinde

Geschubde Inktzwam

Ga je van huis om even in de "achtertuin" (polder Derde Bedijking) de eerste halsring bij een Kolgans te scoren en kom je thuis met een paddestoel. 't Kan verkeren , zou Bredero wel zeggen.       ( 't Was toch Bredero?) In totaal zo'n 1000 Kollen zaten in de weilanden bij Ooster-en Westerlandweg, met daarbij, ertussen of in de buurt, 600 Grauwen. Ik heb geen Brandganzen gezien. Deze poging strandde gister ook al. Geen geluk.
In de poort achter onze huizen stonden deze Geschubde Inktzwammen, jong, de hoed aan de onderkant nog aan de steel. Deze soort nog nooit op deze plekken gezien, wel in de bermen van de polder. In de literatuur wordt vermeld dat ze o.a. ook op pas omgewerkte grond zijn te vinden. Wel, dat klopt. Een paar maanden terug stonden hier nog dode coniferen, die zijn uitgegraven. Ze schijnen eetbaar te zijn, maar dan wel jong. Ik houd het maar bij een doosje paddestoelen van Appie.
De bladeren zijn van een inmiddels kale Walnotenboom.

De Durfal

                                                       Zal ik het wel doen?
                                                       dacht de Huismus.
                                                       Ik ben pas nog geweest.
                                                       en het water is zo koud.
                                                       Vooruit, riep vrouwlief.
                                                       Er komt een bui aan,
                                                       Dan word je toch nat.
                                                       Onze mus haalde diep adem
                                                       en dook het water in.
                                                       Laat nu die bui maar komen.

Gezinnetje Kolganzen.

Op 18 februari 2012 fotografeerde ik het gezin Kolganzen met de halsringen 5VJ (adult), 5VN(adult) en de kinderen 5VB en 5VP. ( zie foto boven en de kopfoto)  Ik had geluk dat ik ze dichtbij de Poelweg kon vastleggen. Een paar tellen later gingen ze op de wieken ( kopfoto).
Ik ben altijd nieuwsgierig wat er van zo'n gezin terecht komt. Op Geese.org kunnen de, met een halsring of pootring, geringde ganzen gevolgd worden. Op CR-birding zie je dat bij bijna alle soorten vogels  ringonderzoek plaats vindt.
Ik heb al eerder over dit gezin geschreven, logje 29 september 2017, nu was ik benieuwd of er na die tijd nog aflezingen zijn geweest.
Geese.org: adult 5VJ ( links op de foto)  is als laatste door mij waargenomen bij het maken van de foto ( 18-2-2012) langs de Poelweg, Waverveen. Na die tijd niet meer waargenomen.
adult 5VN (rechts op de foto) als laatste in Giessendam op 8-4-2013. Op 5-2-2014 doodgemeld vanuit Wartena (Fr.) Misschien geschoten? Er staat in Geese.org geen naam van een waarnemer bij.
juveniel 5VB ( in het midden links) : laatste waarneming 7-11-17 in Leer (Duitsl.) Deze gans is 43x afgelezen.
juveniel 5VP ( midden rechts) leeft hoogstwaarschijnlijk nog. Op 2 november 2019, vorige week dus, is hij afgelezen bij Waal en Burg op Texel. Deze gans is 63x afgelezen, veelal op Texel en was in mei nog in Finland, op weg naar Noord Rusland.

Aan het eind van de winter krijgen de jongen een kleine kol, de buikstrepen ontbreken nog.

Rozenbottels.

Rozenbottels zijn ook weer klaar om gegeten te worden. Vooral Groenlingen zijn er gek op. Het gaat dan om de zaden, deze bottel is al onder handen genomen. Of ze het rode vruchtvlees ook consumeren weet ik eigenlijk niet. Waarom niet? Erg gezond voor de mens, dan waarschijnlijk ook voor vogels. In mijn krant van vanochtend stond een recept voor rozenbottelsoep. Je hebt voor een pan vol soep bijna een kilo bottels nodig. Waar pluk je die?
Vroeger had je rozenbotteljam, bestaat dat nog?

Eerste of de laatste?

Dit is momenteel de enige bloem in onze tuin, de Vlinderstruik is bruin en is klaar. De Klimop heeft de vele insecten ook gehad, er is niks meer te halen. Is deze Bosanemoon nou de laatste of de eerste van het oude/nieuwe seizoen?
Hij hoort bij de stinsenplanten; planten die vaak en veel bij stinsen,kastelen, buitenhuizen groeien en bloeien in het voorjaar. Onder de kale bomen, er is dan veel licht.
Onze Bosanemoon is dus vroeg. Het verbaast me dat hij bloeit. De groeiplek is omgekeerd bij het aanleggen van een nieuw tegelplateau en toch komt de bloem te voorschijn. Het zal ongetwijfeld een cultivar zijn, hij heeft wat bredere kroonbladen vergeleken met de wilde Bosanemonen.


Goed weekeinde.

Vinken.

Ook Vinken komen zo langzamerhand in de tuin om een hapje voer te halen, het zijn dan vooral de vrouwtjes. Gek, maar de vrouwtjes zijn meestal veel eerder waar te nemen dan de mannetjes. Je moet goed kijken om te midden van de Huismussen een ♀ Vink op te merken. Zo nu en dan zit er dus ook een fraaier gekleurd mannetje tussen. Zie foto. Veel vogelsoorten hebben nu al het prachtkleed, ik vind de ♂Vinken in het voorjaar wat feller, dus mooier gekleurd. Misschien inbeelding van me.
In de groep Huismussen valt een Vink pas goed als hij/zij opvliegt: twee witte vleugelstrepen.
Het is een standvogel, maar zoals met zoveel soorten trekt een deel naar Zuid-Europa. Ook noordelijke Vinken gaan die kant op. Ongetwijfeld blijven er van de trekkers ook in ons land hangen.
Broeden doen ze vooral op de zandgronden, maar ook hier kun je in het voorjaar de "vinkenslag" horen.

In/op de vlucht.

Vanochtend even een uurtje in m'n "achtertuin" gevogeld: polder Derde Bedijking zat stikvol ganzen. Ik schat, toen ze massaal op de vlucht sloegen, zo'n 3. à 4.000. De aantallen nemen dus toe. Er waren veel, maar de meeste ganzen zaten zodanig in het midden tussen de hoofdweteringen dat er geen halsring was af te lezen. Te ver weg.Laag in het gras en veel in de aflopende bermen. Het lijkt wel een kwaal die aan het begin van elk ganzenseizoen opduikt, geen halsringen. Ik heb het er eerder over gehad, ik heb heb wel eens getwijfeld aan m'n ogen. Toch een nieuwe bril? Nee dus. De ringen kwamen vanzelf, alleen je moet er dan wel zijn.
Als ze ver weg zitten in deze polder hoop ik op Andries of boer Mur, die allebei redelijk snel verjagen. Dan gaan de ganzen misschien dichterbij zitten.
Het waren nu geen boeren die me hielpen, maar een klein helicoptertje. Als de dood zijn ze voor de wentelwieken. Ze horen 'm eerder aankomen dan wij. Dan gaan al die koppies omhoog en weet ik hoe laat het is. Alles op de wieken op de vlucht. Zie foto. Meestal gaan ze op hetzelfde weiland zitten of in de buurt. Het waren ruim 3.000 Kollen en een paar honderd Brandjes. Plus 20-30 Toendrarietganzen. Weinig Grauwe.

Sterven in schoonheid.

Afgestorven bladeren hebben ook hun schoonheid, allerlei kleuren komen tevoorschijn die verborgen zaten achter het bladgroen. Dat is nu opgenomen in de wortels en volgend voorjaar weer beschikbaar voor deze Hosta. Onze Hosta's hebben dankzij de vaseline op de pot gesmeerd geen last gehad van slakken. Het zootje bladeren hangt uitgeteld over de rand na gedane arbeid. De aftakeling zal nog wel erger worden. Wij behandelen ze met dank.

Ook halsringen bij de Brandganzen.

Brandganzen (zie foto) kom je hier in het Groene Hart steeds meer tegen. 20 jaar terug was het een uitzondering als je een Brandje zag. Ze hadden het Groene Hart nog niet ontdekt . Ze vlogen alleen maar over onze polders, vice versa Friesland en de Delta.

Midden vorige eeuw waren er alleen maar Brandganzen  in de Bantpolder, ten noorden van Anjum, en rond de Lauwerszee, later de Lauwersmeer. In mijn jeugdbondtijd kreeg onze Vogelwerkgroep, van het Rivon het verzoek om daar waar de Brandganzen foerageerden, planten uit te steken, zodat de ornithologen van het Rivon konden bepalen welke planten ze het liefste aten. Een kamp om nooit te vergeten: overal lag sneeuw en het vroor de hele dag. Afzien dus, 's avonds aten en sliepen we in een Waterstaatkeet en koud dat het was, maar je was jong en wilde daaraan meedoen.

In het Groene Hart kwamen meer Brandganzen doordat ze het ontdekten: Friesland sneeuwde helemaal dicht, ik denk in de 80er-jaren, alle ganzen gingen op de vlucht naar de Delta. Onderweg zagen de Brandjes  hier onze polders en sindsdien blijven er steeds meer hangen.
De meeste soorten ganzen hebben halsringen om te bepalen door aflezing waar ze in de winter en in de zomer zijn. Brandganzen hadden altijd pootringen. In Friesland heb ik wel afgelezen, hier nog nooit. Blijkbaar is het gras hier langer.
Sinds twee jaar worden ook bij Brandganzen halsringen gebruikt. Gelukkig. Geringd op Kolguyev, west van Nova Zembla,  maar ook in ons land: Terschelling, Gaast, Kollumerpomp en  ook weer op de golfbaan van Haarzuilens. Misschien weet Thijs daar meer van.

Dus vogelaars, let ook op  Brandganzen met halsringen.

Herfstspanner.

Zowaar nog een macro in de herfst. Er zijn maar een paar soorten die zich laten zien. Op gezag van Obsidentify, determinatiecomputer van waarneming. nl, is dit een Herfstspanner ( Epirrita dilutata). Veel spanners zien er zo uit, ik vind deze behoorlijk afgevlogen zodat het moeilijker determineren is
Ze zitten graag in de buurt van een lichtbron, bij ons dus naast de schuurlamp.
De rups leeft van april-juni en verpopt zich in de grond. De soort overwintert als ei op een takje os schors.

Poalsitter ( Twents)

Op een paal in Demmerik, dit hek heb ik al eerder beschreven: let op de vele bouten waarmee het draaihek is vastgemaakt. Maar nu gaat het om de Buizerd ( Buteo buteo), bekend van paalzitten. Deden vroeger de Ajocleden dat ook niet met pinkster op het Ajocfeest langs Molenland?
De meeste Buizerds worden waargenomen in de winter gezeten op een paal(tje). Langs de vele A-snelwegen zitten ze graag op een paal. Waarschijnlijk zijn er daar meer  muizen dan elders, door de bredere bermen wellicht?
Deze bleef zitten en gaf me gelegenheid hem/haar te vereeuwigen. Een Buizerd uit Nederland, in ieder geval niet uit Skandinavie, die hebben veel meer wit op de romp. Het is een soort die geweldig in aantal is gegroeid, helaas moet ik als weidevogelbeheerder er aan toe voegen. Hij vreet veel  weidevogeljongen op. Tafeltje dek je. Maar het is en blijft een statige vogel.

VREEMD VERSCHIJNSEL, logje gister.

Marianne van de Vogelkijker heeft de strepen in de wolken ook gezien, haar man denkt dat de wind ermee te maken heeft. Ikzelf moet nu denken aan de verschillende temperaturen in de verschillende luchtlagen, hier door kunnen er golfbewegingen in de wolken ontstaan. Zeker weten doe ik het niet.

Vreemd verschijnsel.

Gisterochtend, uitkijkend vanuit een slaapkamerraam aan de zuidzijde van het huis, zag ik een vreemd verschijnsel in/aan/onder een wolk. Zeven parallelle grijze strepen  die naar het noordwesten wezen. Ik heb de wolk , die al de hele ochtend dreigde en een zeer fraaie regenboog produceerde, gefotografeerd. Om wat diepte te geven heb ik een passerend groepje ganzen meegenomen op de foto.
Ik heb geen verklaring voor dit verschijnsel.Misschien hebben ze iets te maken met condensstrepen? Maar dan wel toevallig allemaal in dezelfde richting. De condensstrependeskundige dhr. Van Waning, Amstelveen. is overleden begreep ik.  Welk ander natuurverschijnsel dit zou kunnen zijn , ik weet het niet.
Ik heb de foto naar het NOSweer gestuurd, maar mijn naamgenoot vindt foto's met veel rood en veel oranje mooier. Gelijk heeft 'ie , maar dit verschijnsel is veel interessanter.

Wie heeft een idee?

Schouw?

De sloten zijn (bijna alle) geschoond, rijen  Blauwe Reigers langs de wal. Moet de vis nog komen, zijn ze aan het natafelen of zijn ze al bezig met de schouw?


Goed weekeinde.

Fluiteend 2

Ik had mijn verhaal over de Smient nog niet af;  medische perikelen en afhaalfamilie op Schiphol waren de oorzaak.
Ik druk een archieffoto of om te laten zien wat er terecht komt van het verenkleed na het eclipskleed op de eerste foto. De foto van vandaag laat het prachtkleed zien, het vrouwtje heeft een wat saaier kleed, gebruikelijk bij eenden. In het eclipskleed is de gele streep eerst onzichtbaar, door slijtage van de kopveren komt de gele streep langzamerhand tevoorschijn.
Ik schreef al dat de poldersloten vol raken met Smienten, wil je echt grote aantallen zien dan moet je eens kijken bij de Ouderkerker Plas. In januari minstens 10.000!
Ik check altijd even bij een groepje of er ook een Smient bijzit met een groene kop: dat is een Amerikaanse Smient. Zeldzaam, maar wordt regelmatig waargenomen.

Italiaanse Aronskelk

Hoe deze Italiaanse Aronskelk in een gemeente-plantsoen is terecht gekomen weet ik niet, vermoedelijk is een buurtbewoner de plant in eigen tuin zat geweest en heeft de restanten tussen de voornamelijk Gele Kornoeljestruiken gekieperd. De Gele Kornoelje-wildernis is pas geleden gesnoeid/gesloopt, zodat de ondergroei weer zichtbaar is geworden. Binnenkort zullen daar ook weer steeds groter wordende velden Sneeuwklokjes bijkomen, daarna komt het Speenkruid.  Tegen die tijd lopen ook de struiken weer uit en sluit de beginnende wildernis zich weer. Speelplaats voor katten.
Bij het eerste nachtvorstje hangen de bladeren van de Aronskelk er zielig bij, in de loop van de dag richten ze zich weer op.
Hoewel de soort vrij algemeen in Nederland is, is de soort toch niet inheems. Hij komt oorspronkelijk uit de Kaukasus, de Alpen en het Middellandse Zeegebied. Hij is hier als sierplant gekweekt en daarna verwilderd.
De wel inheemse Aronskelk, de Gevlekte, heeft zwarte vlekken op de bladeren, de Italiaanse heeft vaak een witte nervatuur. De bladeren van de Gevlekte komen pas in het voorjaar tevoorschijn, deze soort in de herfst en overleeft meestal de winters, ook de winters met vorst.

Fluiteend

Het aantal Smienten neemt met de dag toe, over enkele weken zitten er weer duizenden in de polders en hoor je constant hun gefluit. "Pieuw", vandaar de bijnaam Fluiteend.

Tjiftjaf

Weer eens een foto van Cees Willemsen. Een Tjiftjaf. De naam is een onomatopee, d.w.z. een  klanknabootsing, net zoals de Kievit en de Koekoek.Genomen bij zijn vakantie-verblijf in Duitsland. Ook in ons land is het een wintergast in zachte winters. Ik heb de indruk dat ik 'm 's winters vaker hoor.
Een talrijke broedvogel met een ovenvorming nest: de ingang zit aan de zijkant. Wordt zonder geluid vaak verward met de Fitis, maar deze heeft lichtere poten en is meestal wat geler. De Tjiftjaf heeft een vagere wenkbrauwstreep. Een prachtige foto in de Dille van de Phylloscopus collybita.
De laatste naam heeft ook een klankweergave in zich: het geluid tjiftjaf-tjiftjaf zou lijken op het neertellen van munten, kollubus is een klein geldstuk.

Op de Bovendijk in de file!

Gister geen logje, we hebben ruim twee in de files gestaan en door de polders gecrosst. We waren om 16.45 klaar in de Uithof toen we huiswaarts gingen. In het begin heb je altijd wat oponthoud, maar op de rondweg langs Maarn was het stoppen, stilstaan, optrekken, weer stoppen, enz. Radio aangezet en bleek er een vreselijk ongeluk op de A2 bij Breukelen te zijn geweest. We wilden toch de afslag naar de A2 pakken, echter het verkeer op de afrit ging onze kant ( de verkeerde) op en vergrootte daarmee nog meer de files op de binnenweggetjes door Vleuten,  Haarzuilens, Portengen. Zelfs op de Bovendijk stond een file! Op de Bovendijk! Gelukkig was de rust weergekeerd op Molenland. 19.00 uur waren we thuis.
We zijn eerst gaan "wijnen".

Goed weekeinde.

"kie-kie-kie-kie"

Ik stond eergister op Molenland, mijn favoriete stek met de zon in de rug (als'tie schijnt) en wat hoger als het maaiveld, de ganzen te scannen, toen plotseling het felle : "kie-kie-kie-kie" klonk. Een Torenvalk ! Inplaats van in de verte moest ik nu inzoomen op de brede aflopende wegkant beneden me. Er stonden nogal wat palen waarop het valkje neergestreken kon zijn. Dus de palen scannen. En , jawel, op een plankenhek zat 'ie. Een mannetje.  Nog voor ik de camera met telelens klaar had vloog hij weg en streek neer op een baggerbult. Vanaf hier kon de Torenvalk ook over het gras kijken naar een prooi. Ik wachtte om de vogel in de vlucht te fotograferen, uteinelijk lukte dit met wat geduld. Zie foto boven. Hij is opweg naar een akelig schrikdraad-paaltje, je ziet het aan z'n blik.
Neergestreken zat 'ie nog hoger.
Ik ben verbaasd over de diepe vleugelslag, dat heb je niet in de gaten als je de vlucht volgt.

Nieuw seizoen !

Vanochtend in mijn achtertuin Polder Derde Bedijking heb ik het nieuwe ganzenseizoen ingeluid, echter geen halsringen kunnen aflezen. Ik heb ze niet kunnen ontdekken. Veel Kolganzen, de soort ganzen waar ik  me vooral mee bezig houd, zaten in het wat langere gras zodanig dat alleen de kop boven het gras uitstak. Dit doen ze meestal als het hard waait als bescherming tegen de wind, maar die viel nu wel mee. Dus de reden van dit gedrag was me niet duidelijk. Misschien moeten ze weer wat wennen  aan onze polders met hun boeren die nu en dan ze met een trekker komen verjagen. Maar dat is een boer die geen weidegang heeft en al het gras opmaait om in de stal te voeren.  Ruim 800 Kollen en een dikke 100 Brandganzen telde ik. Verder uiteraard Soepganzen en Grauwe Ganzen.
Langs de Zuidertocht zaten honderden Kok- en Stormmeeuwen uit te rusten van een foerageerochtend op een begierd weiland elders.( zie kopfoto) Op de foto boven het logje een groepje Kollen.

P.S. Zo straks in de tuin een paar Goudhaantjes, leuk klein vogeltje.

Klein Koolwitje.

Het vlindertje viel helemaal niet op, op de bevilte bladeren van de Vlinderstruik. Ik zocht naar de Atalanta's en Dagpauwogen, die, zodra de zon schijnt, ruimschoots aanwezig zijn. Alle genoemde vlinders kakelvers ( kan dat wel bij vlinders?) , dus pas uit de pop, de tweede of de derde generatie . Ze bezoeken de bloemen alsof hun leven ervan afhangt. Een Kleine Vos mocht ook mee doen maar was afgevlogen.
Plotseling viel m'n oog op dit Klein Koolwitje, zwarte vlekken nauwelijks meer zichtbaar, dus die heeft ook z'n langste tijd gehad. Alleen  Dagpauwoog, Kleine Vos en Citroenvlinder  kunnen overwinteren als vlinder. Soms wordt in ons land ook de Gehakkelde Aurelia in oude gebouwen schuren en bunkers 's winters waargenomen. Maar zeldzaam.

Voeren verder.

Nog even het voeren van de Huismussen, en één Ringmus linksachteraan op de foto ( is door het glas genomen, vandaar de fletsheid). Elke ochtend voer ik en ik heb de indruk dat ze het beginnen te onthouden. In de Lijsterbes erboven zit een behoorlijk aantal te wachten. Ik probeer ze te tellen bij het neerkomen, gemiddeld kom ik nu op zo'n veertig. Een prachtige populatie en dan te weten dat vijf jaar terug we blij waren met 10 Huismussen. Binnen een half uur is alles weg, zeker als er ook Turkse Tortels op het toneel verschijnen. Die vreten me toch!

Ik kreeg van Ad ( van de Gierzwaluwen) een reactie met zijn voerervaringen, te lezen bij het logje van j.l. 3 oktober onder "opmerking". De moeite waard om te lezen! Ad bedankt.

Falco tinnunculus.

Ik had geluk langs de Gagelweg, de Torenvalk bleef zitten. Op een zodanige afstand dat ik 'm op de plaat kreeg. Vaak vliegen ze weg, zoals zovele vogels, als de auto stopt en het raam naar beneden gaat.
Hoewel juvenielen en vrouwtjes erg op elkaar lijken, denk ik dat dit een vrouwtje is.  Een jong heeft op de borst vaak strepen in de lengte, hier zijn het meer dwarse streepjes en vlekjes.
Het gaat niet goed met de Torenvalk in Nederland, Daarom is de Torenvalk op de Rode Lijst geplaatst. Zijn hoofdvoedsel, de Veldmuis, is niet meer zoveel aanwezig dat de populatie Torenvalken kan groeien. Eerder het tegendeel. Zo'n muizenplaag van 2014 en dit jaar doet ze goed. Meestal zijn de legsels direct wat groter. Sommige waterschappen laten extra nestkasten timmeren en uitzetten om meer roofvogels in een bepaald gebied te krijgen. En dat lukt.

De wetenschappelijke naam bestaat uit de familienaam Falco en de soortnaam tinnunculus. Falco spreekt voor zich, tinnunculus is een klanknaam. Hij betekent "kleine schelle", in het Latijn is tinnire klinken , schel praten. Tinnulus is schelklinkend en tinnunculus is het verkleinwoord ervan. Vandaar "kleine schelle". De roep van de Torenvalk is een reeks korte scherpe tonen kie-kie-kie-kie , vandaar deze naam.


Goed weekeinde.

Oude bekende?

Zodra de auto stopt gaan de Grote Zilverreigers, die ik wil fotograferen, op de wieken en dat doen ze al op een behoorlijke afstand. Deze Zilver dus niet. Aan het eind van de Proostdijerdwarsweg, daar waar de Veldweg begint, ging de reiger rustig verder. Jammer genoeg kwam er een tegenligger aan zodat ik het veld moest ruimen met maar één foto, deze dus.
Ik neem aan dat ik deze reiger veel vaker heb ontmoet op deze plek en de omgeving langs de Velddwarsweg of Veldweg. Hij valt op door juist niet weg te vliegen, maar gaat  door met foerageren. Hij doet net alsof hij mij niet ziet. Zo kun je van dichtbij de prachtige reiger bewonderen.
Momenteel zijn er veel Grote Zilvers in de polders. Eergister in de Ronde Hoep telde ik er al 30 ! Langs de A2 richtig Amsterdam, met Baambrugge in de verte, zit je ook al snel op zo'n 20. Tijs van den Berg denkt dat ze slapen in het geboomte vlak voor de afslag Abcoude. Langs de Portengense Zuwe tussen Oud Aa en Portengen, telde mijn vrouw, ik moest de auto op de weg houden, ook 24. Dit lijkt wel op een voorverzamelplaats. Bij de schemering vertrekken ze naar de slaapplaats. Waar slapen die?

Rondje Ronde Venen 8/10

Gister weer eens een ouderwets Rondje Ronde Venen met als doel kijken waar en hoeveel ganzen ergens zitten. Het was me vooral te doen om de Kolganzen. Die duizenden die zaterdag geteld zijn moeten ook een klein beetje in het Groene Hart zitten, toch? ( Ik geloof dat de teller nu al op ruim 100.000 staat!!?? )
Ik begin altijd maar in mijn achtertuin: Polder Derde Bedijking. Zo vaak blijkt dat ik daar de hele morgen terecht kan, terwijl in Polder Groot Mijdrecht het armoe is. Nu hier alleen een paar langs Molenland/Westerlandweg, ( later blijkt dat dit een vergissing is, niet goed gekeken).  Dan met de klok mee toch naar Polder Groot Mijdrecht. Hoofdweg ( Waverveen), Proostdijerdwarsweg ( zitten 30 Grauwen), Veldweg, Botsholsedwarsweg ( West), Ronde Hoep ! Eindelijk heel in de verte 2000 Grauwe Ganzen en 200 Kollen. Ik probeer maar niet naar halsringen te zoeken, daarvoor zitten ze te ver weg. Maar wat is het toch een mooi gezicht, al die koeien in de polder. Het lijkt wel een natuurpark in Afrika. Complimenten voor de boeren daar.
De Waverhoek sla ik over, te weinig tijd. Tussen de Botsholsedijk en de de Proostdijerdwarsweg ook niks, uit een moerasblok tegenover de camping vliegt een Zwarte Ruiter op. "Tjewiet" klinkt het.
Op naar polder Demmerik, een paar Grauwen langs de Ter Aase Zuwe. Langs de Gagelweg ook armoe. Langs de Bovendijk laatste stuk enorm veel witte soepganzen en hier en daar en pluk Grote Canadezen. Over de Hoofweg terug naar huis, dan zie ik pas het gemaaide maisveld met veel bruin. Telescoop erop en daar zitten mijn gemiste ganzen: een 800 Grauwe, een enkele Kol , een paar Grote Canadezen en een Brandgans. Nou snap ik de leegte elders in de polder.