Op weg naar de Delta.(logje no. 1998)

 De hele ochtend grote groepen Kolganzen, die op behoorlijke hoogte over kwamen, richting de Delta ( zuidwest). Als ze zo hoog vliegen zijn dat geen ganzen die uit de Waverhoek, Groene Jonker of de Haarrijnse Plassen komen.  Dat is voedsel - en slaaptrek. Dit is trek naar een geheel ander gebied. De vogels vliegen veel hoger. Ik heb een keer een V-vorm Brandganzen zien verdwijnen in de onderste laag wolken. Hoog dus. Bij invallende vorst of sneeuw in Fryslân kun je er op wachten, grote groepen ganzen komen over. De Ronde Venen liggen in de trekroute van Fryslân  naar de Delta. Ik heb dit verschijnsel regelmatig waargenomen. 

Foto is genomen telelens op 400 mm. 

Van duinen naar polder. ( Logje no. 1997)

 De Aalscholver kiest het zekere voor het onzekere , hij gaat er vandoor.  Het paartje Bergeenden doet het rustiger aan, ze zwemmen argwanend weg doordat ik het raam opendraaide om een foto te maken. Het mannetje (links) is te herkennen aan de knobbel op de snavel. Een vrouwtje heeft dat niet. Het verbaast me dat ze nu al weer in onze polders rondzwemmen, ze ruien hun veren in het najaar in het Waddengebied. Duizenden Bergeenden trekken daar naar toe en kunnen net als de andere eendensoorten,  door het missen van de slagpennen,  een poos niet vliegen. Oorspronkelijk was het een vogel van de kust waarbij ze nestelden in verlaten konijnenholen. Nu zijn ze noodgedwongen veel meer in polders te vinden doordat het aantal Konijnen dramatisch achteruit is gegaan. Hier broeden ze ook in holletjes onder bruggetjes en dammen en  holen op een erf. Bekend is dat ze de jongen verzamelen in creche's , een grote groep jongen wordt dan begeleid door enkele volwassen vogels. 

Het regent ( logje no. 1996)

                                                    Ze lijken op elkaar, als twee druppels water.

Wondhout (Callus).(logje no. 1995)

 Ik was benieuwd naar het Korstmos wat bij een afgestorven tak van de Lijsterbes in de tuin te zien is. Het is het albekende Kapjesvingermos wat ik regelmatig tegenkom ( zie o.a. logje 20 november j.l.) Maar toen ik de afgestorven tak en wat eronder hing beter bekeek was ik zeer verbaasd: allemaal randen naast elkaar in het midden wat dunner als aan de zijkanten die ook nog wat omhoog steken. 

Ik zal proberen het te verklaren na wat huiswerk gedaan te hebben. Ik was bekend met het verschijnsel wondweefsel, ook wel wondhout of callus genoemd.  Als een stam of tak een wond krijgt door snoeien, door van buiten komend onheil, etc. probeert de boom de wond af te sluiten door de vorming van wondweefsel. Dat kan jaren duren en daartoe heeft de boom meer mogelijkheden om schimmels, virussen , bacterien buiten de deur (boom) te houden. De cellen op die plek vormen stoffen die de ziekteverwekkers bestrijden. Ik veronderstel dat de afgestorven tak op de foto ook een soort wond is en al een aantal jaren elk jaar een randje wondweefsel produceert. Het lijkt wel wat op jaarringen. Maar dat is een heel ander verhaal. De Lijsterbes, alle bomen trouwens,  groeit in de dikte, secundaire diktegroei, waardoor de randjes weefsel uitgerekt worden. Daardoor gaan de uiteinden wat omhoog staan. De oudste randen zijn het meest uitgerekt.

Vreemd vind ik dat het stukje verrotte tak niet verdwijnt, misschien is een Lijsterbes een sterke boom. 

Een Blauwe Grauwe

 Vanmiddag met het raam open aan lijzijde ( voor de niet zeilers: dat is de kant die uit de wind is, de windkant is de loefzijde) was het wel te doen, ganzen kijken. Zo nu en dan het zonnetje, maar die stond soms achter de ganzen zodat het vaak lastig kijken was. Langs de Gagelweg overal verspreid plukjes ganzen die graasden met de kop naar de weg, omdat de wind daarvandaan kwam.  Ik kreeg een Grauwe Gans in het vizier met een halsring, maar na het poetsen ging de gans slapen. Dus wachten. Uit ervaring weet ik dat de slaapjes meestal niet zo lang duren, hoogstens een 10 minuten. Ook bij deze vogel. En toen werd het snel duidelijk dat het PP9 was, ik dacht daar zwart, maar thuis bleek op de foto's dat het donkerblauw was. PP9blauw. Pas geringd, 15-7-23,  in Noorwegen op het eiland Husvaer bij de plaats Brasoy. Een eind richting Lofoten.  Het geslacht en de leeftijd is niet ingevoerd. Toch al twee keer in ons land afgelezen . In de Kollumerwaard 12 en 13 -11. En nu hier. 

Langpootmug

 Dit is wel een latertje en dan ook nog in een stadstuin op mijn schuur. De meeste Langpootmuggen ( zie foto) kom ik in het voorjaar en de zomer tegen in het weiland waar ik aan weidevogelbeheer doe en ik veel fotografeer. Hun larven ( emelten genoemd en lelijk van uiterlijk) zitten vooral in de weilanden waar ze zich te goed doen  aan de bladeren , niet de wortels, van de planten. Bij sommige landbouwers is de schade aanzienlijk en ze  kunnen biologisch bestreden worden met bijvoorbeeld aaltjes. Kauwen en Spreeuwen jagen er ook op. 

Ik heb op 17-9-2019 ook een foto van een Langpootmug afgebeeld, deze op de kopfoto is fraaier. De vleugels zijn wat uitgespreid zodat je de tekening kan zien. Ook zijn de haltertjes zichtbaar, vlak achter het eerste vleugelpaar. Hoewel een mug, de Langpoot heeft maar één paar vleugels. De haltertjes werken als  een gyroscoop, Ze helpen bij het koers houden tijdens het vliegen. Een Langpootmug is ongevaarlijk, hij bijt niet. Hij leeft maar enkele dagen , bedoeld om zich voort te planten.

Havikje pesten.

 M'n achtertuin tot aan de Bovenlanden was behoorlijk leeg. Nauwelijks ganzen en die er waren zaten nog   langs de Zuidertocht ook , te ver voor halsringen. Dus maar eens andere polders opgezocht, ook niet veel zaaks. Waar die duizenden Kollen dan zitten, misschien aan de overkant bij de Groene Jonker? Laat ik daar maar weer eens kijken. Je zit daar ook hoog , zodat je over de rietkragen heen kijkt. Bij de Waverhoek is dat de ellende, vandaar dat ik daar nooit meer kom. 

Als je uit het dorp Noorden komt richting Zevenhoven heb je op de hoek van de Kousweg en de Hogedijk een paardenfokkerij/manege. Hun weilanden staan vol hekken om de paarden op verschillende percelen te laten grazen (?). Tot mijn verbazing stonden  er geen paarden, maar zat het vol met grazende Kolganzen en Grauwe Ganzen. Niet bang voor het hekwerk, alsof ze daar wel vaker kwamen. Dat zal best. Maar wel een gek gezicht. Ik moest door het hek kijken of er halsringen waren. Plotseling werd ik afgeleid door jagende Zwarte Kraaien: duikvluchten nemen op een bepaalde plek. Daar moest dus iets zitten dat ze wilden opjagen, of er mee spelen. De telescoop erop en ik zag een grote roofvogel, een jonge Havik gelet op de gele en oranjebruine strepen op zijn lijf. Dat ging een tijdje door. Zwarte Kraaien , is mijn indruk, vinden dat gejaag en gepest wel leuk. De Havik vloog na een tijdje weg, achtervolgd door een enkele Kraai.

Twee halsringen

 

Weer twee halsringen, de één vanaf de Hoofdweg en de ander, zie foto onder vanaf Molenland.  HZ6 zwart bleek een oudje te zijn, op 21-12-2013 geringd bij Maren-Kessel als juveniel vrouwtje. Dus 10 jaar oud. Regelmatig in deze contreien en heb deze Kol nu 5x hier afgelezen. De laatste twee jaar alleen maar hier in de provincie Utrecht waargenomen.

Ook weer een groene Grauwe Gans maar door de grote afstand kon ik de code niet aflezen. Plus de slecht zichtbare letters en cijfers. Als ik de foto nog verder vergroot is er nog niks te lezen. Dus niet invoerbaar.

Kapjesvingermos

 Nu de bladeren vallen worden de takken met korstmossen duidelijk zichtbaar. Ik heb in de tuin (maar) drie struiken met korstmossen:  de Magnolia met het Amoebekorstmos (beschreven 28 okt. 23), een Rode Haaghazelaar met het Kapjesvingermos ( 1 mei 23 en nu) en een Liguster ook met Kapjesvingermos en Geel Dooiermos. Maar drie struiken, dat verbaast me zeer. Verderop staan nog twee Ligusters op verschillende plaatsen waarin  geen Korstmos  is te vinden. Vreemd. Ook in andere soorten, Glansmispel, Vlinderstruik, Krentenboompje, Klimop, Conifeer, geen Korstmos te zien. Ra, ra hoe kan dat? 

Op de foto weer het Kapjesvingermos. Als je de foto vergroot zie op het  scherpe gedeelte van de foto dat de thallus-bladeren gemarmerd zijn. Lichtere vlekken. Hier en daar zie je dunne draadjes op de bladeren. Dat zijn de soralen, waar kluwentjes algencellen met schimmeldraden vrijkomen. Dit is de ongeslachtelijke voortplanting van  deze korstmos.

Andere Tuinslak (onbekend).

 Weer een Tuinslakje (onbekend) volgens de determinatie-computer. Het is niet dezelfde als vorige week Vrijdag,  gelet op de streping van het huisje. Ook weer klein , nauwelijks 3 mm. De ander is vertrokken, ik verwachtte een langer verblijf  want de slak had een epifragma gevormd om de winter door te komen. Hoe klein ook, ze zullen meer beschutting moeten opzoeken om te overleven. 

P1Tzwart , één van de 4000 Kollen.

 Dacht ik vanmiddag vanaf mijn favoriete stek Molenland nog meer halsringen te scoren dan gister, er zaten zo'n 4000 Kolganzen voor me in het zonnetje en had ik snel P1T te pakken, toen alle koppies omhoog gingen en luttele seconden later de hele meute de lucht in ging. Ik probeer dan altijd de veroorzaker te ontdekken ( een boer,  een loonwerker, een rattenvanger, een sportvisser, een hond, een grote felgekleurde vrachtauto,) het was nu ongetwijfeld weer een blauwe helicopter die vanaf Schiphol-Oost boeven opspoort, ik hoorde nauwelijks het helicoptergeluid. Dus ganzen horen beter dan ik, maar weg vlogen ze, richting De Kale Jonker aan de overkant van de Kromme Mijdrecht. Je went eraan, het hoort erbij.

Pee, een, tee (P1T) zwart is op 3-1-2020 geringd in Lith  N.B.. Afgelezen 4x in Duitsland ( Brandenburg), Polen ( Watcz), Wergea en de Weerribben in Nederland. De één na laatste keer op 4-10-22, bij de Guelper See in Brandenburg. En nu dus hier. Is een jaar lang niet gezien.

Tuinslak , ondersoort onbekend.

 Hangend aan een dikbebeitste plank van mijn schuur heeft dit miniscule Tuinslakje zich al vast vastgehecht, het slakje bereidt zich voor op  de winter. Nauwelijks 3,5 mm. groot/klein ( ik heb gemeten) heeft dit baby-slakje toch al de bouw van  en dus de mogelijkheden van een volwassen slak . Zo heeft dit slakje zich vast gehecht met slijm dat is verhard, dit wordt het epifragma genoemd. Het dient als hechtmiddel, maar ook wordt de opening ermee afgesloten. Ben zeer benieuwd of dit Tuinslakje blijft hangen.

3 halsringen op Molenland !!

Een  groengeringde  Grauwe Gans kwam ook weer in beeld, niet de groene waar ik al eerder over heb geschreven. De letters van deze ringen zijn slecht af te lezen. Met veel geduld en sterke vergroting kwam ik bij deze gans  op H618 groen. Geringd op 9-6-23 , dit voorjaar dus, op het kunstmatige eiland De Kreupel voor de kust bij Andijk. Heeft daar waarschijnlijk gebroed.

Door verkeerde instelling van de camera een onduidelijke foto.

Kolgans  R8Ezwart is vorig jaar op 3-12-22 geringd op de bekende ringplaats Skarsterland bij Heerenveen. De hele winter verbleef deze gans in de buurt van Berkel en Rodenrijs. Op 31maart van dit jaar op weg naar Rusland om te broeden afgelezen in Estland.

Ook op Molenland Kolgans met halsring E1Zzwart, ze zaten niet ver weg, vandaar de duidelijke foto. Ook deze gans is geringd in Skarsterland op 13-11-18. Is vooral afgelezen in Duitsland, verder 1x in Belgie, 2x Estland en 2x Letland.  De een na laatste aflezing was op 11-4-23 in  Estland. En nu hier.

Herfstkleuren

 Toevallig ontdekte ik bij o.a. bladeren van de Gele (? er zijn nogal wat soorten Cornus) Kornoelje dat de verkleuring van de bladeren nu in de herfst begint aan de bovenkant .  Draai je het blad om dan is het helder groen. Zie foto. De zonzijde verkleurt . Het is wat mij betreft geen prachtige herfstkleur maar ik vraag me dan af hoe dat kan. De enige verklaring m.i. is  dat de epidermis (opperhuid)  en de bovenste laag parenchym in het blad onder invloed van zonlicht verkleuren. De bladeren meer in de struik zelf zijn minder verkleurd. De bladgroenkorrels in het protoplasma , ook bij  sommige plantenfamilies in de epidermis, worden afgebroken, er ontstaan stoffen, anthocyanen,  die opgeslagen worden in de takken en de stam om volgend jaar weer gebruikt te kunnen worden. 

Strekpoot

Er zat vanmiddag nog een spin in de buurt van de schuurlamp, maar of deze spin op het licht is afgekomen weet ik niet. Zijn spinnen gevoelig voor licht?? Ik dacht direkt aan een  Hooiwagen , maar welke?  Er zijn meerdere soorten. Ik heb al eens een Rode Hooiwagen gehad, maar deze? Vorig jaar omstreeks dezelfde tijd  op 23 november had ik 'm ook blijkt : de Strekpoot. De naam is duidelijk, de achterste poot heb ik op 3 cm. gemeten. Alle poten worden in rust naar op zij gestrekt. Ze kunnen 5 cm. worden. De soort is pas sinds de 90-er jaren van de vorige eeuw in ons land op enkele plaatsen, nu is hij overal. Dat rode puntje bovenop het lijf is een oog. In werkelijkheid zijn het twee ogen aan weerszijden van een verhoging. Bij  spinnen vind je die op de vreemdste plaatsen.

Mot in de regen.

 Toch nog een vlinder die op het licht van de schuurlamp afkwam: de Oranje Kruidenmot. Tussen de buien door. Het is een micro, dat zijn alle motten. Hoewel sommige motten groter zijn dan de macro's. Andere bekendere motten zijn bijvoorbeeld de Buxusmotten die de Buxussen koeieneren, nog bekender is de Eikenprocessierupsmot. Niet de motten zelf zijn de veroorzakers van de ellende maar de rupsen ( larven). Vroeger waren de motten in de kleding berucht. Wol, katoen, zijde en bont werden door de larven van  de Gewone Pelsmot en de Klerenmot opgevreten. Overal gaatjes. Mottenballen werden overal in de klerenkasten gebruikt, ik gebruik ze nog in verpakte vorm. Je weet maar nooit.

De Oranje Kruidenmot is een migrant, hij komt vanuit Afrika en Zuid-Europa hier naar toe vliegen. Meestal overwinteren ze niet, maar met zachte winters doen ze dat wel. Deze mot heeft motregendruppeltjes op de vleugels.

Wulpen

 Toevallig las ik op de website van het mij onbekende natuurblad Roots (?) , met overigens juweeltjes van foto's, dat er momenteel duizenden Wulpen bivakkeren op de Wadden. Grotendeels zijn het trekvogels op doorreis naar het zuiden. Wulpen zijn momenteel ook in behoorlijke aantallen, honderden, te zien op de Bovenlanden vanaf de Bovendijk, maar wil je licht mee dan raad ik je aan om het vanaf de Amstelkade te proberen. Vanuit de verte lichtgrijze bollen, vergroot je het beeld dan zie je de toch wel grote vogel met de bekende kromme snavel. In zo'n grote groep ben ik op zoek naar een Regenwulp, een slag kleiner dan de gewone Wulp , met een lichte wenkbrauwstreep. Zijn karakeristieke roep bibibibibibibi hoor je trouwens meer in het voorjaar. De roep van de gewone Wulp hoor je wel regelmatig. .

Kolgans H8Vzwart

 Vanmiddag weer eens een halsring kunnen aflezen, gelukkig zaten er een paar honderd ganzen aan de Gagelweg, tegenover boer Joost Samsom. Verder was het huilen geblazen, in de Derde Bedijking, in Demmerik geen ganzen. Maar deze had ik heel snel. In het eerst beeld wat ik zag zat H8V. Op 4-12-2018 geringd in Lith N-B. Vooral in Gelderland bij Arnhem en Westervoort en Zuid-Holland bij Reeuwijk waargenomen.  En nu hier. 

Geschubde Inktzwam en Inktzwam spec.

Hoog tijd om eens een paddestoel als onderwerp voor Sneuper te nemen. In een wat bredere berm op het industrieterrein zag ik deze twee soorten  inktzwammen. De achterste is de Geschubde Inktzwam, de voorste is ook een inktzwam, let maar eens op wat er met de rottende hoeden gebeurt, druppels inkt. Of de voorste ook tot dezelfde zwamvlok (mycelium) behoort weet ik niet, zo ja dan verandert de sporendrager

(paddestoel) enorm van vorm. Er zijn nog al wat soorten inktzwammen, zoek maar eens op internet. Op de Groeneagenda.nl , een website van de stad Rotterdam e.o. staat het recept voor het maken van inkt van inktzwammen.

Etenstijd.

                 Hoe ze die lange stengels wegkrijgen? Ik zie ze alleen maar grazen en niet kauwen.

Een late Windevedermot.

 Toch nog wat vlindergefladder: gister een Atalanta op de bijna uitgebloeide Vlinderstruik en nu, na mijn ganzenrondje door de polder zonder halsringen, op de deur van de schuur een micro, een grote micro: de Windevedermot.  Meestal zijn de micro's kleine onooglijke vlindertjes maar deze is groter dan veel macro's. Bij het logje van 24 augustus 2021 staan beide afgebeeld, links een macro,  rechts een micro. Dezelfde vlindersoort die ik nu heb afgebeeld. Ik wilde de tekening op de vleugels zien maar het vlindertje was niet weg te krijgen. Dan maar geen tekening, ik ken deze soort zo langzamerhand. Vaker afgebeeld. Ze hebben veel meer vleugel dan zo in rust lijkt. Hij gaat als imago, zoals afgebeeld, de winter in. Hij is bijna in alle kilometerhokken van ons land waargenomen, het hele jaardoor te zien.

Zeldzame mus

 Voor het eerst in mijn tuin de Passer Montanus Lassianus, oftewel de Lassiaanse Huismus. Komt zelden voor in ons land, dit zou best de eerste waarneming kunnen zijn. Komt vanuit het noorden, dus niet zoals vele vogels vanuit het zuiden. Dat gebeurt niet zo vaak, een enkele keer zoals bijvoorbeeld de Brandgans, de Kolgans , een aantal zangvogels die hun areaal uitbreiden in zuidelijke richting. Ik heb net een dakbedekker vogelrooster onder de dakpannen laten bevestigen zodat ik geen last meer heb van verstopte regenwaterafvoerbuizen, voor deze zeldzame soort had  ik graag een uitzondering gemaakt.

PS: mooi he als een kleinzoon zoiets voor z'n opa maakt.

Alarm!

 Deze foto is genomen vanaf de kade langs de Kromme Mijdrecht, deze kade ligt wat hoger zodat je een beter zicht hebt. Een paar minuten voordat ik op knop drukte zat alles nog op het weiland: Smienten, Stormmeeuwen, Spreeuwen, Kieviten, ganzen,  duizenden vogels. Plotseling gaan de Spreeuwen vliegen, Stormmeeuwen en Kieviten ook, de koppies van de Smienten komen omhoog, ze stoppen met grazen. Of ze hebben een beeld van een roofvogel gezien of ze hebben een alarmkreet gehoord. Misschien wel beide, maar vooral de Smienten vliegen massaal op en vliegen bijna in paniek naar het water. Daar zijn ze veilig. Ik heb wel Haviken en Slechtvalken  gezien die de Smienten achtervolgden tot in de sloot. Maar de Smienten doken met een woeste slag onder water, de aanvallers lieten ze dan met rust , die nemen geen duik. Nog geen kwartier later zat alles weer op het weiland . En de ganzen verroeren geen veer, die gaan alleen de lucht in voor een Zeearend.

.

Nogmaals de Groene Grauwe

 Eergister ontdekte ik deze Grauwe Gans vanaf Molenland in de buurt van de kinderboerderij. De code was slecht te ontcijferen, het beest heeft waarschijnlijk in de smerigheid gezeten, alleen de H is boven de smerigheid gebleven aan beide kanten. Die code wordt er in gefreesd, er ontstaat dus een gootje dat makkelijk met vuil vol loopt. Ik kwam er niet uit en ik heb een paar foto's gestuurd naar mijn ganzencontactman in Friesland, Jan Kramer, schrijver van de Nieuwsbrief voor Ganzen. Hij wist via  de rechterkant de code bijna te ontcijferen: H51?. Als manager van de website Geese weet hij meer van de hoed en de rand als ik en schreef dat er maar een paar ganzen met deze H-code waren geringd. Ik veronderstelde dat de laatste code wel eens een 8 kon zijn maar dat cijfer  was niet gebruikt.  

Vanmiddag in een beginnende storm, nou ja stormpje , hier hoogstens een 7 met vlagen een 8 Beaufort, weer even naar Molenland en zowaar de Groene Grauwe zat er weer. Weggedoken voor de wind. Niet te bewegen, dus alleen de slechte linkerkant kunnen fotograferen. Ik heb op aanraden van Jan toch maar H513 ingevoerd. geringd in oktober 2022 in Noord-Brabant ten noorden van Boxmeer bij de Maas als mannetje.

Slimme Kievit

 Vanmiddag in de Bovenlanden tegenover boer Peek een paar honderd Kieviten die zich voorbereidden op de komende harde wind. De wind speelt bij een aantal vogelsoorten een belangrijke rol wat betreft het gedrag: ganzen foerageren meestal met de kop in de wind en deze  Kieviten zitten ook met  het lichaam paralel aan de windrichting en draaien bij het rusten de kop boven het lichaam. Gevolg, de kuif wordt door de wind omhoog geblazen. Eén Kievit was zo slim om in de luwte van een Rus te gaan zitten, die had nergens last van.